Savaşçı Hücrelerdeki Artışın Tek Nedeni Enfeksiyon Olmayabilir

Gereksiz antibiyotik kullanımı teşhisi geciktiriyor

Kan tahlilleri sonuçlarında WBC olarak görülen beyaz küre yüksekliği akla ilk olarak vücutta bir enfeksiyon olduğunu getirmektedir. Halk arasında savaşçı hücre olarak bilinen akyuvarların sayısındaki yükseklik yani lökositoz kan sayımı tetkikinde saptanan bir laboratuvar bulgusudur. Beyaz küre yüksekliğinin enfeksiyona bağlı olduğunu düşünmek için boğaz, akciğer veya idrar yolu iltihabı gibi bir iltihap kaynağı olmalıdır. Enfeksiyon kaynağı olmadan görülen beyaz küre yüksekliğinde gereksiz antibiyotik kullanılması hem antibiyotik direnci gelişmesine hem de hastanın tanısının gecikmesine neden olabilmektedir.

Nedenleri iyi araştırılmalı

“Akyuvarlar” ya da “lökosit” olarak adlandırılan beyaz kan hücreleri, kemik iliği, lenf bezleri, dalak ve bu hücreler için bir komuta merkezi olan timus bezinde üretilir. Genel olarak bu hücreler vücut savunmasından sorumludur. Sağlıklı bir insanın 1 mm3 kanında 4 bin ile 10 bin arasında lökosit bulunur.  Tam kan sayımı tetkiki yapılan bir yetişkinde laboratuvar kâğıdında gösterilen “WBC değerinin mm3’de 10 binden yüksek olması” vücutta beyaz kürelerin yüksek olduğuna işarettir, tıp dilinde “lökositoz” olarak adlandırılır.

Lökositoz yani beyaz kan hücrelerinin yüksekliğinin birçok nedeni olabilir.

• Enfeksiyonlar: Her türlü virüs, bakteri, mantar ve parazit enfeksiyonları beyaz küre yüksekliğine neden olabilir. Buradaki önemli husus, beyaz küre yüksekliğinin enfeksiyona bağlı olduğunu düşünmek için mutlaka boğaz, akciğer, idrar yolu veya yumuşak doku infeksiyonu gibi iltihap kaynağı olmalıdır.
• Enfeksiyon dışı iltihap (inflamasyon) yapan durumlar: Romatizmal hastalıklar, organ kanserleri, iltihabi bağırsak hastalıkları, dermatit denilen enfeksiyon dışı deri iltihapları
• Dalağın herhangi bir neden sonucu ameliyatla alınması (splenektomi): Aslında her türlü ameliyat sonrası beyaz küre yüksekliği görülebilir. Dalak ameliyatı sonrası bu daha belirgin olarak gözükür ve daha uzun sürebilir.
• Lösemi: Akut (hızlı seyirli) ve kronik (yavaş seyirli) lösemiler
• Lösemi dışı kemik iliğinin aşırı üretimi ile giden hastalıklar: Bu hastalıklar tıp dilinde “myeloproliferatif hastalıklar” olarak bilinirler.
• Kalp krizi
• Anksiyete ve stres durumları
• İlaçlar: İster tek doz kullanılsın, ister sürekli olarak kullanılsın çoğu ilaç beyaz küreleri yükseltebilir. Beyaz küre yüksekliği nedeni ile hekime başvurduğunuzda mutlaka kullandığınız ilaçları belirtin.
• “Hemoliz” olarak bilinen kan parçalanması hastalıkları:
• Hormon bozuklukları
• Alerjik hastalıklar

Tam kan sayımında beyaz küre yüksekliği olan hastalar paniğe kapılmadan ilgili doktora başvurmalı ve bu laboratuvar bulgusunun nedenleri açısından araştırılmalıdır.