Mevsimsel alerjik rinit (Saman nezlesi), toplumda en yaygın görülen genetik geçişli hastalıkların başında gelmektedir. Ülkemizde nüfusun yaklaşık %20’sini ilgilendiren bu hastalığın yeteri kadar bilinmemesi büyük sorunlara neden olmaktadır.
Memorial Kayseri Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Uz. Dr. Murat Apaydın, özellikle bahar aylarında yaşam kalitesini olumsuz etkileyen alerjik hastalıklar ve tedavileri hakkında bilgi verdi.
Alerji genellikle ilkokul çağlarında başlar
Alerjik rinit burun mukozasının (burun iç yüzünü örten zarın) enflamasyonu (ödemi-enfeksiyona bağlı olmayan iltihabı) olarak tanımlanmaktadır. Burunda kaşıntı, hapşırık sulu burun akıntısı ve burun tıkanıklığı ile karakterizedir. Baş ağrısı koku alma bozukluğu ve konjuktivit gibi bulgular da eşlik edebilmektedir. Alerjik rinit sebep olan alerjene göre mevsimsel (polenler bazı küf mantarları) ve sürekli (ev tozu akarı hayvan deri döküntüsü ve tüyleri bazı küf mantarları) olarak sınıflandırılabilir. Ancak bu iki grup arasındaki ayırım her zaman kesin olarak yapılamamaktadır.
Bireylerin yaşam konforunu bozar
Alerjik rinit yaşamsal öneme sahip olan bir hastalık olmadığı için yeteri kadar önemsenmeyen ancak özellikle çocukların ve genç erişkinlerin yaşam konforunu ve sağlık kondisyonunu bozduğu için mutlaka önlem alınması gereken bir hastalıktır. Özellikle çocuklarda üst solunum yollarında meydana gelen enfeksiyona bağlı olmayan bu iltihabi durum, ortamda bulunan enfeksiyon etkenlerinin (bakteri, virüs) kolaylıkla hastalık (sekonder enfeksiyon) yapmasına neden olmaktadır. Bu durum çocuklarda ve gençlerde sık tekrarlayan enfeksiyon hastalıkları ve uzun, masraflı tedavi süreçlerini de beraberinde getirmektedir.
Vaka sayısı her geçen gün artıyor
Son yıllarda doğal ortam alerjenlerinin yanında ekonomik düzey artışına bağlı endüstriyel alerjenlerin de artması ve insanların doğal yaşam ortamlarından uzaklaşması ile kazanılan ve kuşaktan kuşağa aktarılan aşırı duyarlılık nedeniyle mevsimsel alerjik rinit vaka sayısında artış meydana gelmektedir. Doğal ortam alerjenlerinin yanında hava kirliliği, sigara dumanı gibi bazı çevresel etkenler de alerjik reaksiyonlara sebep olmaktadır. Ayrıca çeşitli iritan maddeler, ısı ya da nem değişiklikleri alerjik hastaların şikayetlerini artırmaktadır.
Alerjik deri testleri ihmal edilmemeli
Alerjik rinit tanısında alerjik deri testleri büyük önem taşımaktadır. Uygulanması, sonuçlarının yorumlanması oldukça kolay ve ucuz bir test yöntemidir. Alerjik deri testleri kanda bakılan alerjene özgü antikor (spesifik IgE) testlerine göre daha güvenilirdir. Nazal smear (burun sürüntüsü) incelemesi alerjik rinit tanısını destekler.
Önlem alınmazsa günlük yaşamı olumsuz etkiler
Hastaların henüz şikayetleri artmadan; alerjenlere maruziyeti engelleyecek tedbirler ile başlanacak basit antialerjik tedavi, insanların yaşam konforuna ve sağlık kondisyonuna olumlu katkı sağlayıp olası enfeksiyonların önüne geçmektedir. Alerjenler ev içi ve dışı günlük hayatımızın her alanında bulunabilmektedir. Alerjik hastalıklar kontrol altında olmadığında bundan en çok bireyin günlük hayatı; eğitim, iş ve sosyal hayatı olumsuz etkilenmektedir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 25 Mayıs 2021
Yayınlanma Tarihi: 17 Mayıs 2013
