Son günlerde adını sıkça duyduğumuz RSV enfeksiyonu (Respiratuar sinsityal virüsü), tüm dünyada salgına sebep olan ve en fazla görülen solunum yolu hastalıklarından birini oluşturuyor. Yetişkinlerde de izlenebilen ancak özellikle çocukları etkileyen bu enfeksiyon, grip belirtileri gösteriyor. Bulaşıcı bir hastalık olan RSV, çocuklar, yaşlılar ve bağışıklığı baskılanan kişilerde akciğer enfeksiyonuna neden olarak daha ciddi sonuçlar doğurabiliyor. Spesifik bir tedavisi bulunmayan bu hastalıkta kullanılan ve RSV aşısı olarak bilinen antikor uygulanması, risk grubunda bulunan çocuk ve yetişkinlere yapılabiliyor. Kişisel ve ortam hijyeninin sağlanması ile yakın temastan kaçınılması hastalığın bulaşmasını engelleme yollarını oluştururken, hastalandıktan sonra evde yapılabilecek uygulamalarla da semptomların hafifletilmesi sağlanabiliyor. Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü Uzmanları, RSV enfeksiyonu ve tedavisi ile ilgili bilgi verdi.
Çocukları daha çok etkiliyor
Kış mevsiminin gelmesi ve havaların soğuması ile birlikte tüm dünyada salgınlara neden olan Respiratuar sinsityal virüs (RSV), akciğer dahil olmak üzere tüm solunum yollarını etkileyen bir virüstür. Özellikle bir yaşın altındaki çocuklarda alt solunum yolları enfeksiyonunun bir numaralı nedeni olan RSV’nin tekrarlama riski yüksektir. Doğrudan temas en yaygın bulaşma yolu olurken; hapşırma ya da öksürme nedeniyle havada asılı kalan damlacıklarla da bulaş söz konusu olmaktadır.
Yaşlılarda ve bağışıklığı baskılananlarda ciddi sorunlara neden olabilir
Belirtileri yaşa ve hastanın bağışıklık durumuna göre değişkenlik gösteren RSV enfeksiyonu, grip ile benzer belirtiler göstermektedir. Burun akıntısı, öksürme, hapşırma, ateş, iştahsızlık ve hırıltı gibi bulgulara sahip olan RSV enfeksiyonunda semptomlar genellikle aşamalar halinde görülür. Çok küçük olan bebeklerde bazen tek semptom bile görülebilirken, büyük çocuklar ve yetişkinlerde grip semptomları görülür. Ancak özellikle yaşlılarda ve bağışıklığı baskılanmış kişilerde akciğer enfeksiyonuna neden olabileceği unutulmamalıdır.
Tedavi semptomlara yönelik uygulanır
RSV enfeksiyonunun tanısı konulurken öncelikle uzman hekim tarafından fiziki muayene gerçekleştirilir ve bulgular değerlendirilirken mutlaka RSV’den şüphe etmek gerekir. Ancak tanının kesinleştirilmesi için uygun görülen hastaların boğazından örnek alınarak hızlı antijen saptama testi veya PCR yöntemi uygulanabilir. Tanı konulduktan sonra hastalığa ait özel bir tedavi bulunmamakta, uygulanan tedaviler genellikle semptomlara yönelik olmaktadır.
RSV enfeksiyonu tekrarlayabilir
Hastalık süreci hastaya göre değişmekle birlikte çoğu RSV enfeksiyonu bir veya iki hafta içinde kendiliğinden geçmektedir. Neredeyse iki yaşına kadar tüm çocuklar RSV ile enfekte olmuş olsa da, geçirilen enfeksiyona karşı oluşan bağışıklık kişinin yeniden enfeksiyon geçirmesine karşı yeterince koruma sağlamamaktadır. Bu sebeple tekrarlayan enfeksiyonlar daha hafif semptomlarla görülebilmektedir.
RSV aşısı ücretsiz yaptırılabilir
RSV enfeksiyonundan korunma yolları arasında RSV’nin yüzeyinde bulunan bir yapıya karşı geliştirilen antikor uygulaması olan RSV aşısı bulunmaktadır. Gebelik haftası 29 haftadan küçük ve takvim yaşı 1 yaşından küçük bebekler, gebelik haftası 32 haftanın altında ve takvim yaşı 3 aydan küçük bebekler, kronik akciğer ve kalp hastalığı olan bazı bebekler sağlık bakanlığı tarafından ücretsiz aşılanmaktadır. Aşılama ekim-mart ayı arasında RSV sezonu boyunca 1 ay aralarla bir hasta için en fazla 5 doz olacak şekilde uygulanmaktadır.
RSV bağışıklığı düşürerek Covid-19’a yakalanma riskini artırır
Aynı semptomlara sahip olan RSV ile Covid-19 enfeksiyonunu sadece semptomlara bakarak ayırt etmek zordur. Tat ve koku kaybı Covid-19 ile hışıltı ise RSV ile ilişkilendirildiği için bu bulgular ayırıcı tanı unsurları olarak kullanılabilir. Bununla birlikte RSV enfeksiyonu geçirmek, çocuklar ve yetişkinlerde bağışıklığı azaltıp, Covid -19'a yakalanma riskini artırabilir. Ayrıca bu enfeksiyonlar birliktelik göstererek Covid-19 enfeksiyonunun şiddetinin artmasına yol açabilir. Bu nedenle tanı konulmasının kesin yolu bu etkenlere yönelik test yaptırmaktır.
RSV enfeksiyonundan korunma yolları
- Eller sık sık sabun ve suyla en az 20 saniye yıkanmalı. Sabun ve su olmadığında el dezenfektanları kullanılmalı,
- Temiz olmayan ellerle gözlere, buruna ve ağıza dokunulmamalı
- Hasta olan kişilerle sarılma, öpüşme veya aynı materyalleri kullanmak gibi yakın temastan kaçınılmalı
- Öksürme ve hapşırmaya mendil veya kol bariyer yapılmalı, bulaş olan mendiller çöpe atılmalı
- Sık ve ortak kullanılan oyuncak, kapı kolları ve mobil cihazlar gibi eşyalar düzenli dezenfekte edilmeli
- Hasta olunduğunda imkan ölçüsünde topluma karışılmamalıdır
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 1 Mart 2024
Yayınlanma Tarihi: 23 Ocak 2023
