Erkeklerde en sık görülen kanserler arasında yer alan prostat kanseri, belirtilerinin geç dönemde ortaya çıkması nedeniyle çoğu zaman iyi huylu prostat büyümesi ile karıştırılabiliyor. Ailesel geçişin önemli bir nedenini oluşturduğu prostat kanserinin en etkili tedavi yöntemi cerrahi olurken; bu yöntemler arasında yer alan robotik cerrahi ise sağladığı avantajlardan dolayı ön plana çıkıyor. Daha az kan kaybı, daha az ağrı, cinsel fonksiyonların korunması, idrar kontrolünün sağlanması gibi hastaya avantajlar sağlayan robotik cerrahi, iyileşme sürecindeki konforu artırarak kişinin kaliteli bir yaşam sürmesini sağlıyor. Memorial Ankara Hastanesi Üroloji Bölümü’nden Prof. Dr. Ali Fuat Atmaca, prostat kanserinde robotik cerrahinin sağladığı avantajlar ile ilgili bilgi verdi.
Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanserler arasında yer almaktadır. Aile hikayesi olması ve etnik unsurlar arasında farklı oranlarda görülmesinden dolayı nedenleri arasında genetik bir yatkınlıktan söz edilebilmektedir. İleri yaş, çevresel risk faktörleri, obezite, yüksek miktarda alkol ve sigara kullanımı da prostat kanserinin diğer nedenlerini oluşturmaktadır.
Ailesel geçişe dikkat!
Prostat kanserinin çok az bir kısmı, gerçek kalıtsal geçiş göstermektedir. Ailesel prostat kanserleri, daha erken yaşlarda ortaya çıkmaktadır. Bu sebeple ailede prostat kanseri olanların daha erken yaşlarda, 40 yaşından sonra ürolojik muayene olmalarında fayda bulunmaktadır.
İyi huylu prostat büyümesi ile karıştırılabilir
İleri evrelere ulaşmadıkça belirti vermeyen prostat kanserinin erken dönem belirtileri genellikle iyi huylu prostat büyümesi ile karıştırılabilmektedir. Ancak ileri dönemlerde idrar yapamama, böbrek kanallarının tıkanması ve ağrı gibi belirtilerle kendini gösterebilmektedir.
Robotik yöntem en sık prostat kanseri cerrahisinde kullanılıyor
Uzak bölgelere yayılmamış prostat kanserinin en önemli tedavisi cerrahi olurken; bu cerrahi açık, laparoskopik ve robotik olmak üzere 3 farklı teknik ile yapılmaktadır. Son yıllarda sağladığı avantajlardan dolayı robotik cerrahi daha fazla tercih edilen yöntemler arasında bulunmaktadır. Robotik cerrahi, günümüz tıp uygulamalarında en ileri teknolojilerden birini oluşturmaktadır. Özellikle üroloji ameliyatlarındaki kullanımı her geçen gün artış göstermektedir. Ürolojide robotun en sık kullanıldığı alan prostat kanserinin cerrahi tedavisidir.
Robotik aletler cerrahın el hareketlerine göre hareket eder
Prostat kanserinde robotik cerrahi uygulamasından önce herhangi bir hazırlık gerekmemektedir. Hastanın operasyondan önce 6-8 saat kadar aç kalması, ameliyat öncesinde narkoz uygulamasından dolayı gereklidir. Operasyonun gerçekleştirilmesini sağlayan “da Vinci Robotik Cerrahi” sistemi 3 ana üniteden oluşmaktadır. Bunlar; görüntüleme ünitesi, robotik kolların bağlandığı ünite ve cerrahın oturarak robotu kontrol edip ameliyatı gerçekleştirdiği konsol adı verilen ünitedir. Kapalı bir ameliyat olan robotik cerrahi karında açılan 5 adet 8 mm-1 cm çapındaki deliklerden girilerek yapılmaktadır. Bu deliklere “Trokar” denilen küçük borucuklar yerleştirilmekte, 4 tanesine robot kolu bağlanarak ameliyat yapılmaktadır. 5. delik ise hasta başında bulunan yardımcı doktor tarafından kullanılmaktadır. Robotik aletler cerrahın el hareketlerine göre hareket etmektedir. Bu aletlerle kesme, koterizasyon denilen kanamayı durdurma ve dikiş atma işlemleri gerçekleştirilebilmektedir.
Robotik cerrahinin avantajları ile yaşam konforu artıyor
Robotik cerrahi hastaya birçok avantaj sağlayarak hayat konforunun artmasını sağlamaktadır. Bu avantajlar şu şekildedir.
-Kan kaybı azalır: Robotik cerrahide açık cerrahi ile kıyaslandığında daha az kan kaybı olur. Robotik cerrahi sırasında karın içi gaz ile şişirilmekte ve gaz basıncı kanamayı önlemektedir. Ayrıca robotun üç boyutlu görme imkanı sağlayan, yüksek çözünürlüklü ve görüntüyü on-on beş kat büyütebilen kamera sistemi sayesinde kanayan damarlar daha kolay fark edilmekte ve kanamalar durdurulabilmektedir.
- Daha az ağrı hissedilir: Ameliyat kesileri daha küçük olduğu için hastalar ameliyat sonrasında daha az ağrı hisseder.
- Günlük yaşama daha kısa sürede dönülür: Robotik cerrahi uygulanan hastalar diğer hastalara göre hastaneden daha kısa sürede taburcu edilir.
- Sonda kısa sürede çıkarılır: Robotik cerrahi ile prostat kanseri ameliyatı olan hastalarda idrar kesesi ile üretra adı verilen dış idrar kanalı birbirine mükemmel bir şekilde dikilir. Dolayısıyla birçok hastada sonda en fazla bir hafta tutulur.
-Cinsel fonksiyonlar korunur: Tümörün prostat dışına çıkmadığı ve derecesi düşük olan tümörlerde, sertleşmeyi sağlayan, prostat etrafındaki damar-sinir demeti robotik cerrahi ile daha iyi korunabilmektedir. Bu sebeple ameliyat sonrası dönemde cinsel fonksiyon bozukluğu daha az olmaktadır.
-İdrar kontrolü erken dönemde sağlanır: Robotik cerrahi ile yapılan prostat kanseri ameliyatları sonrası idrar kontrolü daha erken dönemde sağlanır. İdrar kontrolünde en önemli yapı sfinkter denilen kas yapısıdır. Ayrıca dış idrar kanalının daha uzun korunabilmesi de önemlidir. Her ikisi de robotik cerrahi ile güvenli bir şekilde korunabilmekte ve hastalar erken dönemde idrar kontrolü sağlayabilmektedir.
-Kanser yayılan lenf nodları da çıkarılabilir: İleri evre prostat kanserlerinde robotik cerrahi ile prostat ile birlikte prostat kanserinin yayılabileceği lenf nodları da çıkarılabilir.
-Ağızdan beslenme kısa sürede başlar: Robotik cerrahi ile yapılan prostat kanseri ameliyatının ertesi günü hasta ağızdan beslenmeye başlayabilir
-Herkese uygulanabilir: Robotik cerrahi herkese uygulanabilen bir yöntemdir.
-Günlük yaşam aktiviteleri sınırlanmaz: Ameliyat sonrasında hastanın günlük yaşamı ve sosyal aktiviteleri sınırlanmaz.
Ameliyat sonrası takipler aksatılmamalıdır
Robotik cerrahi ile prostat kanseri ameliyatı olan hastaların dikkat etmesi gereken bazı noktalar bulunmaktadır. Bu hastalar ameliyat sonrasında takiplerine özen göstermeleri, patoloji sonucunun değerlendirilmesi sonucunda hekim önerilerine uymaları gerekmektedir.
Güncelleme Tarihi : 7 Eylül 2022
Yayınlanma Tarihi: 22 Eylül 2021
