İnsan neslinin devamlılığı için cinsellik, uyumak ve beslenmek kadar önemlidir. Düzenli ve sağlıklı bir cinsel yaşam, eşler arasındaki huzur ve mutluluğu doğrudan etkiler. Ancak bazı durumlarda çiftler arasında ya da bireyde çeşitli cinsel problemler görülebilir. Bu tarz sorunların nedenleri arasında psikoloji kaynaklı sıkıntılar olabilir. Psikoloji kaynaklı cinsel problemler, depresyon ve özgüven eksikliği yaratarak ilişkinin sarsılmasına yol açabilir.
Psikoloji kaynaklı cinsel problemler, kadın ya da erkek fark etmeksizin her iki tarafta da yaşanabilir. Vajinismus, orgazm veya ereksiyon bozukluğu, boşalma sorunları, cinsel isteksizlik ya da cinsel fobi ve ağrılı cinsel birleşme gibi birçok sorun yaşanabilir.
Cinsel Sorunların Nedenleri
Cinselliği olumsuz etkileyen nedenler arasında; yanlış inançlar ve tutumlar, yaşanma şekline dair öğrenimler, çevresel, kültürel, fiziksel, zihinsel ve ruhsal durumlardan etkilenmeler ve bilgi eksikliği yer alır. Aynı zamanda psikoloji kaynaklı cinsel problemler de sıklıkla yaşanır.
Cinsel Sorunlarda Psikolojik Sebepler
Kişiler, ilişki sırasında yanlış yapacağından çekinebilir ya da bedeni ile ilgili güvene sahip olmayabilir. Erkek ve kadınlarda görülen cinsel sorunların psikolojik nedenlerinden bazıları; yetiştirilme şartları, düşük benlik kaygısı, edilgenlik ve çekingenlik, ebeveynler ile ilişkilerde yaşananlar, cinsel kimlik, sapkınlıklar, eşe ilgi eksikliği, evlilik çatışmaları, duygu ve davranışlar üzerindeki kontrolü yitirme korkusudur. Bu faktörler, psikoloji kaynaklı cinsel problemlere neden olur.
Kadınlarda Görülen Psikolojik Kaynaklı Cinsel Sorunlar
Kadınlarda bilgisizlik, toplum baskısı altında büyüme, olumsuz deneyimler ve travmalar gibi durumlardan dolayı birçok psikoloji kaynaklı cinsel problem görülür.
Vajinismus
Vajinismus, kadınlarda yaygın olarak görülen psikoloji kaynaklı cinsel problemlerden biridir. Cinsel organın istemsizce kasılıp birleşmeye engel olmasıdır. Cinsel ilişkiden korkmak, bu sorunun görülme durumunu artırır. Olumsuz deneyimler ve toplum baskısı da, vajinismusa neden olabilir. Tıbbi tedavi ile birlikte psikolojik tedaviler ile de iyileştirilebilen bir sorundur.
Kadınlarda Orgazm Bozukluğu
Orgazm bozukluğu yaşayan kişiler, cinsel ilişkiden zevk alamayabilir. Orgazm ile ilgili bilgisizlik, cinselliğe karşı olumsuz bir bakış açısı, korku, depresyon ve stres gibi durumlar, psikoloji kaynaklı cinsel problemlerden birine neden olur. Terapi gibi psikolojik destekler ile çözüm bulunabilir.
Kadında Uyarılma Bozukluğu
Kadın vücudunun cinsel birleşmeye hazırlanmasına uyarılma denir. Bu cinsel uyarılmanın olmaması ya da birleşme sonuna kadar sürdürülmemesi, psikoloji kaynaklı cinsel bir problem olan uyarılma bozukluğunu meydana getirir. Cinselliğin diğer evrelerine geçmesine engel olan bir rahatsızlıktır. Eşler arasındaki duygusal boşluklardan oluşan bu durum, uygun tedavi yöntemleri ile iyileştirilir.
Erkeklerde Görülen Psikolojik Kaynaklı Cinsel Sorunlar
Stres, baskı ve özgüven eksikliği gibi faktörler, psikoloji kaynaklı cinsel problemlere neden olur. Cinsel istek ve azlığı, erken veya geç boşalma, ereksiyon/orgazm bozukluğu gibi durumlara rastlanabilir.
Erkek Cinsel Organı Sertleşme (Ereksiyon) Bozukluğu
İlişkilerde yaşanan özgüven eksikliği, stres, korku ve cinselliğe karşı duyulan şüphe, sertleşme sorununa yol açabilir. Penisin ilişki sırasında, yeterince sertleşememesi ya da geç ereksiyon olmasıdır. Psikoloji kaynaklı cinsel problemlerden biri olan sertleşme bozukluğunda ilişkisel etmenler de rol oynayabilir. İlaç ve psikoterapi teknikleri bir arada kullanılarak, bu soruna çözüm bulunabilir.
Erkekte Orgazm Bozukluğu
Erkeklerde orgazm olamama, rastgele orgazm olamama, cinsel birleşme ile olamama ve erken orgazm olarak görülür. Yaygın olarak görülen psikoloji kaynaklı cinsel problemlerden biridir. Partnere karşı ilgi kaybı ve güvensizlik, alkolizm, nörolojik hastalıklar, depresyon ve üzüntü, çocukluk travmaları, sağlıklı bir aileye sahip olmaması, cinsel kimlik çatışmaları, bilgisizlik, sağlıksız bir cinsel deneyim yaşaması, aşırı dinsel inançlar, sosyo-kültürel yasaklamalar, ilişkiye zorlanmak ile aldatılmak gibi psikolojik ve fiziksel hastalıklar orgazm bozukluğuna yol açabilir. Uyarılma, gerilim, doyum ve gevşeme evrelerinden oluşan sağlıklı bir orgazmın yaşanamaması durumudur.
Erken Boşalma (Prematür Ejakülasyon)
Özellikle erkeklerde yaygın olarak görülen erken boşalma, psikoloji kaynaklı cinsel problemlerdendir. İlişki başlamadan ya da cinsel ilişki başladığı sırada yaşanır. Belirtileri arasında; suçluluk, cinsel tatminde azalma, cinsel isteksizlik, kendini sevmeme veya utanç duygusu gibi durumlar yer alır. İdrar yolları enfeksiyonu ve prostat gibi fiziksel rahatsızlıklar ile birlikte kaygı ve sinir bozukluğu, aşırı istekli olmak, kadının cinsel isteksizliği, performans anksiyetesi, eşinin aceleci olması ve cinsel ilişki yoğunluğunun azalması gibi ruhsal nedenler de bulunur.
Geç Boşalma
Erkeğin orgazm olması için uzun süre geçmesi ya da mastürbasyona ihtiyaç duyulması gibi durumlar, geç boşalmaya neden olur. Psikoloji kaynaklı cinsel problemler içerisinde yer alan bu durum, sinir ve stres ile birlikte cinsel aktiviteye odaklanamama gibi sorunlardan kaynaklanabilir. Geç boşalma, ilişkinin uzun sürmesine neden olabileceği için erkek ve kadın için sorun yaratabilir. Modern cinsel terapi yöntemleri ile tedavi edilebilir. Cinsellikle ilgili yanlış ve abartılı düşünceler giderilerek ilişkide hazza odaklanması ve vücudunu gevşetebilmesi gerektiği öğretilir.
Kadın Ve Erkeklerde Ortak Olarak Görülen Psikolojik Kaynaklı Cinsel Sorunlar
Cinsiyete göre çeşitli sorunlar olabileceği gibi kadın ve erkeklerde ortak görülen psikoloji kaynaklı cinsel problemler de bulunur. Bu problemler arasında; istek azlığı, tiksinme bozukluğu ve disparoni (ağrılı cinsel birleşme) yer alır.
Cinsel İstekte Azalma
Cinsel istekte azalma, ilişkileri olumsuz yönde etkiler. Fobi ve kötü deneyimlerin yol açtığı bu durum, psikoloji kaynaklı cinsel problemler içerisinde yer alır. Çeşitli psikolojik tedavi yöntemleri ile iyileştirilir.
Cinsel Tiksinme Bozukluğu
Cinselliğe karşı öfke ve nefret duygularının beslendiği psikoloji kaynaklı cinsel problemler arasında bulunur. Yasaklar, ahlaki baskılar ve bilgisizlik gibi durumlar neden olabilir. Cinsel organa dokunma, öpüşme, vajinal sıvı ve sperme karşı yaşanabilir. Öğretici, bilişsel ve davranışsal bir terapi ile tedavi edilir.
Ağrılı Cinsel Birleşme (Disparoni)
Psikoloji kaynaklı cinsel problemler arasında bulunan disparoni, ilişki sırasında ağrı hissetme durumudur. İlişkinin ağrılı ya da sancılı geçme düşüncesi ve yoğun iş temposu gibi faktörler, aşırı kasılma yaratarak disparoniye de neden olabilir. Fiziksel muayene yapıldıktan sonra herhangi bir sorun olmadığı düşünülüyorsa, hasta psikiyatriye yönlendirilir. Psikoloji kaynaklı cinsel problemler tedavi edilerek kişilerin sağlıklı bir ilişki yaşaması sağlanır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 30 Mayıs 2023
Yayınlanma Tarihi: 4 Kasım 2022