Plasenta Previa Nedir?

Plasenta previa nedir?

Plasenta previa, plasentanın (bebeğin eşinin) rahim ağzını ve doğum yolunu kapatması olarak tanımlanır. Bu durum, normal vajinal doğumu imkansız kılar ve çok ciddi kanama riski ile ilişkilidir. Yaklaşık olarak 1000 doğumun 4’ünde plasenta previa görülür. 20 haftanın üzerinde vajinal kanama ile başvuran tüm gebelerde plasenta previadan şüphelenilmeli ve gerekli değerlendirmeler yapılmalıdır. Bu hastalarda, ultrasonografik değerlendirme ile plasentanın yerleşimi belirlenmeden vajinal muayene kesinlikle yapılmamalıdır. Bu durum toplum arasında “Bebeğin eşinin aşağıda olması” olarak bilinir.

Plasenta previa belirtileri nelerdir?

Plasenta previanın temel belirtisi, gebeliğin ikinci yarısında vajinadan gelen ve ağrısız seyreden kanamadır. Eğer gebeliğin ikinci ya da üçüncü ayında bir kanama olursa, mutlaka doktora başvurulmalıdır. Kanama bazen oldukça şiddetli olabilir. Bazı gebelerin kanamayla birlikte rahim kasılmaları da olabilir.  Hastaların sadece %10’unda terme (gebeliğin sonuna) kadar vajinal kanama olmaz. Gebeliğin seyri sırasında vajinal kanamaya neden olabileceği için cinsel ilişki önerilmemektedir. Benzer şekilde, ağır kaldırma, yoğun egzersiz ve uzun süreli ayakta çalışma da önerilmemektedir.

Plasenta previa neden olur?

Plasenta previanın nedenlerinden çok risk faktörleri ön plandadır. Bu risk faktörlerini şöyle sıralamak mümkündür:

• Hastanın bir önceki gebeliğinde plasenta previa olması bir risk faktörüdür. Plasenta previa sonraki gebeliklerin %4-8’inde tekrarlar.
• Daha önce sezaryen doğum yapanlarda plasenta previa riski fazladır. Sezaryen ile doğum yapmış olmak plasenta previa riskini yüzde 47-60 oranında artırmaktadır. Sezaryen ile doğum sayısı arttıkça plasenta previa görülme riski daha da artar.
• Çoğul gebelik de plasenta previa için bir risk faktörüdür. İkiz gebeliklerde plasenta previa riski tekil gebeliklere göre yaklaşık yüzde 40 oranında artar.
• Ne kadar çok gebelik varsa plasenta previa riski o kadar artabilir.
• Anne yaşının ileri olması da riskler arasındadır.
• Anne adayının daha önce düşük yapması ya da kürtaj olması da plasenta previa riski arasındadır.
• Sigara kullanmak da bir risk faktörüdür.

Plasenta previa tanısı nasıl konulur?

Plasenta previa tanısı, ultrasonla  konulmaktadır. Gebenin anamnezi dinlendikten sonra plasenta previa tanısı ultrasonda plasentanın doğum yolunu (internal servikal os) kapattığının doğrulanması ile konulmaktadır. Plasenta previa tanısı konulan hastalarda, plasenta akreata riski de artar. Plasenta akreata, bebeğin eşinin rahime yapışma anormalliğini tanımlar. Daha sıkı ve derin yapışma, kanama riskini daha da artırmaktadır. Bazen karından yapılan ultrasonla tanı konulamayabilir, böyle durumlarda transvajinal ultrason da yapılır. Rutin muayenelerde ya da vajinal kanamaların akabinde araştırılırken tespit edilir. Tanı erken olursa tehlike önlenmiş olur.

Plasenta previa tedavisi nasıl yapılır?

Plasenta previa tanısı konulan gebelerde doğum şekli sezaryen olmalıdır. Vajinal muayene kesinlikle yapılmamalıdır. 37 haftadan önce erken doğum riski yaklaşık 5 kat artmaktadır. Plasenta previa tanısı konulan gebelerin %15’inde doğum 34. haftadan önce gerçekleşmektedir. Plasenta previa tanısı konulan gebelerde ciddi kanama riski olduğu için, kan transfüzyonu alma ihtimali de artmaktadır. 34. haftadan önce doğum gerektiren olgularda bebeğin akciğerlerinin gelişimine katkıda bulunmak için steroid iğnesi yapılmalıdır. Anne ve bebeğin hayati tehlikesi bu sorunda artmıştır. Bu nedenle mutlaka kan bankası olan bir hastanede sezaryen gerçekleştirilmelidir. Kan bankası, sezaryen öncesinde bilgilendirilmeli ve ameliyat sırasında ihtiyaca göre ilave istemler yapılabileceği belirtilmelidir. Doğumun cerrahi ve medikal olarak müdahale etme kapasitesine sahip merkezlerde yapılması çok hayatidir.

Plasenta nedir?

Plasenta kalıcı bir organ değildir, geçicidir. Hamilelik döneminde anne ve bebek arasında besin alışverişine yardım eder. Bebeğin büyümesinde rol oynayan hormonları salgılar, anne ile bebek arasında besin alış-verişi sağlar. Plasenta, glikoz, amino asit, yağ asitleri, kalsiyum ve D vitamini, oksijen ve bağışıklıktan sorumlu olan immunoglobulin G'yi (IgG) anneden bebeğe iletirken, karbondioksit ve diğer atık maddeleri bebekten alıp anneye transfer eder. Plasenta annenin kanında bulunabilecek bir enfeksiyonun bebeğe bulaşmasını önler. Plasenta gelişmezse bebeklerde büyüme ve gelişme geriliği olur. Plasenta sağlıklı bir gebelikte ana rolü oynar.

Plasenta neye benzer?

Yassı veya yuvarlak biçimdedir. Çapı 15 ile 20 cm arasında değişir. Kırmızımsı bir rengi vardır, doğuma yaklaşıldıkça üzerinde kalsiyum depoları olduğu için beyaz kısımları olabilir. Ortalama 500 gram ağırlığındadır. Fetüse de 55-60 cm uzunluğundaki bir kordon ile bağlıdır.

Plasenta ne zaman oluşur?

Plasenta gebeliğin başında oluşmaya başlar ve gebeliğin ilk 12 haftasında gelişir.

Bebeğin eşinin aşağıda olması ne demek?

Bebeğin eşinin aşağıda olması, yani plasenta aşağıda olması durumu plasenta previadır. Buna daha anlaşılır şekilde plasentanın rahim ağzını ya da bir kısmını kapatması da denilebilir.

Bebeğin eşi ne zaman yukarı çıkar?

Genellikle gebeliğin 20. haftası itibariyle plasentanın yer değiştirmesi mümkündür. Gebeliğin ilk dönemlerinde plasenta rahim ağzına yakın yerleşebilir. Rahim büyümesiyle beraber plasenta üst kısımlara çıkar. Bunun için de gebeliğin 24. haftasına kadar beklenilir.

Bebeğin eşi aşağıda olanlar ne yapmalı?

Doktor kontrollerini aksatmamalı, en küçük bir sorunda bile doktor ile irtibat kurmalıdır.

Plasenta previa olanlar nelere dikkat etmeli?

Plasenta previa yaşayanlar durumunu mutlaka doktoruyla sık sık konuşmalıdır. Düzenli takiplerini yaptırmalıdır. Sezaryen fikrine alışmak gereklidir. Çünkü bu sorun normal doğuma engeldir. Eğer doktor yatak istirahati verdiyse buna kesinlikle uyulmalıdır. Bunun yanında plasenta previa sorunu yaşayan pek çok gebenin sağlıklı doğumlar geçirdiğini unutmamak ve moral bozmamak önemlidir. Rahim kasılmaları erken doğum eylemini ve dolayısı ile kanamayı başlatacağından doğum sancıları olan gebelerde  doğum eylemini baskılayıcı (tokolitik) tedaviye başlanır. Bu şekilde hastanede durumu stabil hale gelinceye kadar izlenen anne adayı eğer bebek olgunlaşması henüz tamamlanmamışsa evde fiziksel aktiviteleri kısıtlanmak şartıyla hastaneden çıkarılabilir. Bu süreçte takiplere düzenli gidilmelidir. Bu dönemde cinsel ilişki kanama riski nedeniyle yasaklanır. bebek olgunlaşması henüz tamamlanmamışsa evinde yatak istirahatine devam etmek şartıyla taburcu edilebilir. Bu arada doktorun uygun göreceği sıklıkta takiplere devam edilir. Cinsel ilişki de kanamayı başlatabileceğinden plasenta previalı hastalarda yasaklanır. Takipler sırasında bebek olgunlaşması tamamlandığında veya vaginal kanama ciddi boyutlara ulaştığında doğuma karar verilir. Plasenta previa da doğum sezaryen ile olur.

Plasenta previa çeşitleri nelerdir?

Plasenta previa marginalis, totalis, parsiyalis, aşağı yerleşimli plasenta olarak sıralanabilir.

Plasenta previa marginalis nedir?

Bu durumda plasenta, rahim ağzına yakın yerleşmiştir. Kenarı rahim ağzının bulunduğu kısma değecek şekildedir ancak rahim ağzı tam kapanmamıştır.

Plasenta previa totalis nedir?

Plasentanın rahim ağzının tamamen kapatması durumuna verilen isimdir.

Plasenta previa parsiyalis nedir?

Plasenta burada da aşağıdadır ancak rahim ağzının tamamı kapanmış değildir. Rahim ağzı kısmen kapanmıştır.

Aşağı yerleşimli plasenta nedir?

Plasenta beklenenden daha aşağıda yerleşmiş durumdadır. Doğum kanalı kapanmamıştır. Burada normal doğum yapmak mümkün olabilir. Ancak buna doktor karar vermektedir.

Ablasyo plasenta ya da plasenta dekolmanı nedir?

Plasentanın erken ayrılması durumudur. Ağrı ile birlikte koyu, pıhtılaşmayan bir kanama gerçekleşir. Bebek ve annenin hayatını tehdit eden ciddi bir durumdur.

Plasenta previada sezaryen doğum ne zaman yapılmalıdır?

ACOG (Amerikan Obstetri ve Jinekoloji Derneği), 36.hafta ile 37 hafta 6 gün arasında planlı sezaryen önermektedir. Plasenta previada erken doğum yapılacağı bilinmelidir.

Plasenta previa durumunda sezaryende nelere dikkat edilmelidir?

Plasenta previa, anne ve bebeğin hayatını tehlikeye atacak ölçüde kanama riski olan bir sorundur. Bu yüzden sezaryen öncesinde uygun kan ürünleri için mutlaka hazırlık yapılmalıdır. Kan bankasına haber verilmelidir. Uygun kan ürünlerinin kan bankasında hazırda bulunması mutlaka sağlanmalıdır. Plasenta previa tanısı konulan gebelerin sezaryen doğumları mutlaka kan bankası bulunan hastanelerde gerçekleştirilmelidir. Kan bankası, sezaryen öncesinde bilgilendirilmeli ve ameliyat sırasında ihtiyaca göre ilave istemler yapılabileceği belirtilmelidir. Cerrahi ve medikal olarak müdahale etme kapasitesine sahip merkezlerde doğumun planlanması son derece hayatidir. Plasenta previa operasyonunu yapacak olan hekimin tecrübesi çok önemlidir.

Plasenta previa riskleri nelerdir?

Sorunun en büyük riski kanamadır. Kanama riskiyle birlikte erken doğum riski de bulunmaktadır. Doğum acil olarak sezaryenle gerçekleşir. Bu arada doğum başladığında kanama olabilir. Plasenta doğum yolunu kapattığı için de riskler olabilir. Plasenta bazen rahim duvarına yapışabilir. Bazı durumlarda anne hayatını kurtarmak için rahimin alınması da gerekebilir.

Plasenta previa ağrı yapar mı?

Plasenta previa sorunu olan anne adaylarında genellikle ağrı olmamaktadır. Ama nadir olarak anne adayları alt karın bölgelerinde ağrı hissedebilmektedir. Cinsel ilişki sonrasında hafif şekilde ağrı şikayeti olabilmektedir. Bunların dışında plasenta previada düzenli ve sürekli bir ağrı probleminin ortaya çıkmadığı söylenilebilir. 

Plasenta previa totalis ameliyatı var mı?

Plasenta previa problemini ortadan kaldıracak bir ameliyat yoktur. Yani plasenta previa türlerinin isimlerinin geçtiği şekilde bir ameliyat yoktur. Anne adayları genelde tanı konulduktan sonra tedavi sürecini merak etmektedir. Tedavi planı doktor tarafından hasta özelinde anlatılmaktadır.

Plasenta previası olan normal doğum yapabilir mi?

Plasenta previa totalisli gebelerde normal doğum mümkün değildir. Parsiyel veya marjinal previalı gebelerde normal doğum mümkün olmakla birlikte yine de oldukça risklidir. Bu nedenle sezaryenle doğum yapılması olası komplikasyonları önlemek açısından daha güvenlidir.

Plasenta previanın bebek için riski var mı?

Bu soruna bağlı olarak gelişen kanama ile bebekte de anemi oluşabilir. Plasenta previa nedeniyle bebeklerin pozisyon sorunları olabilir. Baş aşağı durması gereken bebek popo kısmı aşağı duracak şekilde anne karnında olabilir. Erken doğuma neden olursa, bebekte prematüre sorunları çıkabilir.

Plasenta previa olanlar nasıl yatmalı?

Eğer kişide plasenta previa tanısı konulduysa cinsel ilişki ve vajinal muayene yasak olacaktır. Hekim tam yatak istirahati önerebileceği gibi, egzersizi, aşırı yorulmayı da yasaklayabilir.

Kan uyuşmazlığı varsa plasenta previada ne yapılır?

Yine çok önemli bir nokta kan uyuşmazlığınız varsa, gebelikte her kanamada olduğu gibi, uyuşmazlık iğnesinin yapılması unutulmamalıdır.