Pire, bir kalemin ucundan büyük olmayan koyu renkli küçük böcek olarak bilinmektedir. Kanatsız olduklarından dolayı bir yerden bir yere zıplayarak hareket ederler. Düz gövdesi ve sert kabuğundan dolayı öldürmek için tırnak ya da iki sert yüzey arasında sıkıştırmak gerekebilir. Pireler genellikle evde evcil hayvanlar üzerinde hızla çoğalmaktadır. Evcil hayvanlar pirelere ev sahipliği yaparak, ciltte ısırıklara sebep olabilmektedir.
Pire Isırığı Nedir?
Pire ısırığı, insan kanıyla beslenen pirelerin ısırması sonucunda kişinin cildinde kızarıklık ve kaşıntı oluşturan şişliklerdir. Pire ısırığı görüntüsü ciltte kırmızı ve hafif şişlik şeklindedir. Pire ısırığı kaşıntı ve tahriş dışında çok nadiren kalıcı zarara neden olur. Bazı pire ısırıkları tehlikeli olabilir çünkü ciddi hatta ölümcül olabilecek hastalıklar taşıyabilirler.
Pireler Nerede Bulunur?
Pireler, sıcak havalarda aktif olarak bulunmaktadır. Dışarıda bulunan pireler, bol gölgeli, serin ve nemli alanları tercih etmektedir. Genellikle ağaç, yaprak ve uzun ot ve çalıların arasında yaşarlar. Bu bölgelerden hayvanların üstüne atlayarak yaşamlarını sürdürürler. Köpek, kedi ve diğer hayvanlarda kulak, boyun, sırt ve karın çevresinde bulunur. Eve girdikten sonra pireler, üstünüzden evcil hayvanlara atlayabilir. Halı, mobilya ve zemindeki çatlaklarda saklanabilirler.
Pire Isırığı Neden Olur?
Pireler kanla beslendiğinden dolayı insan ya da hayvanlara geçerek oralarda beslenirler ve beslendikleri bölgede kırmızı şişliklere neden olurlar. Cilt yüzeyinde meydana gelen renk değişimi kaşıntılı ve ağrılı olabilir. Bunun yanında dişi pireler kan ile beslenerek daha sonrasında yumurta bırakır. Özellikle kedi ve köpeklerde yaşayan pire türleri, bebek pireleri (larvalar), yetişkin pire dışkısı ile beslenmektedir. Pire dışkısı pire kiri olarak da adlandırılır.
Pire Isırığı Belirtileri Nelerdir?
Pire ısırığı, ciltte küçük, kızarık bir yumru oluşarak kaşıntı gibi belirtileri neden olur. Pire ısırığının etrafında renksiz bir halka görülebilir. Pire ısırıkları düz bir çizgi olarak ya da birçok ısırık kümesi olarak da karşımıza çıkabilir. Pire ısırığı daha çok kişinin bacak, ayak, baldır ve ayak bileklerinde yani vücudunun açık alanlarında görülebilir.
Pire ısırığının yaygın görülen belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Kaşıntılı ve tahriş olmuş cilt,
- Isırık çevresinde renksiz bir halka
Pire ısırığının şiddetli belirtileri:
- Alerjik reaksiyon (kurdeşen, kızarıklık, nefes darlığı ve şişme)
- Bir pirenin taşıdığı bir hastalığın enfeksiyonu, ateş, baş ağrısı, vücut ağrıları, kızarıklık, mide bulantısı, karın ağrısı, kilo kaybı, baş dönmesi ve halsizlik çeşitli hastalıklara eşlik edebilmektedir.
Pire Isırığı Ne Tür Hastalıklar Bulaştırabilir?
Pireler insanları enfekte edebilecek hastalık taşıyabilmektedir.
Pire ısırığının neden olduğu hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:
- Veba
- Endemik murin tifüsü
- Kedi tırmığı hastalığı (CSD)
Veba
Enfekte olan pireler vebayı insanlara bulaştırabilir. Ayrıca insanlar enfekte bir hayvanı elledikten sonra da veba alabilir. Veba, ateş, titreme, düşük kan basıncı, nefes darlığı, mide bulantısı, kusma gibi belirtilerle ortaya çıkabilir.
Endemik murin tifüsü
Sıcak kıyı bölgelerinde görülen endemik murin tifüsü, enfekte olan pirelerin dışkısı yoluyla insanlara bulaşmaktadır. Baş ağrısı, mide bulantısı, ateş, döküntü gibi belirtilerle ortaya çıkabilir.
Kedi tırmığı hastalığı (CSD)
CSD, yaygın olarak görülen bir hastalıktır. Ilıman iklimlerde, sonbahar ve kış mevsimlerinde daha fazla vaka görülmektedir. Pireler bakterileri köpeklere veya diğer hayvanlara bulaştırabilir. Kediler enfeksiyonu insanlara bir ısırık veya tırmalama yoluyla geçirebilmektedir.
Pire Isırığı Nasıl Geçer?
Pire ısırdığı zaman enfeksiyon riskini azaltmak için ısırılan nokta antiseptik sabun ile yıkanmalı, şişlik oluşumunu engellemek için antihistaminik krem sürülmeli veya buz kompresi uygulanmalı ve kaşıntı dürtüsünü engellemek için kalamin losyonu, anestezik kremler sürülmelidir. Ayrıca aloe vera jeli sürmek, kaynatılmış papatya çayı poşetini ısırığın üstüne bastırmak ve bal sürmekte pire ısırığının neden olduğu şişlik ve kaşıntıyı hafifletebilir.
- Pirenin ısırdığı yeri antiseptik sabun ile yıkayın
- Şişliği önlemek için antihistaminik krem sürün veya buz kompresi uygulayın
- Kaşıntı dürtüsünü durdurmak içinde kalamin losyonu ve anestezik kremler sürün
- Aloe vera jeli sürün
- Kaynatılmış papatya çayı poşetini ısırılan yere 10 dakika bastırın
- Isırılan yere bal sürün
Pire Isırığına Ne İyi Gelir?
Pire ısırığı, enfeksiyon yaratacak bir durum olmadığında kendiliğinden iyileşebilir. Semptomlarını azaltmaya yönelik olarak evde yapılacak yöntemlerle pire ısırığının zarar verdiği cilt kısa sürede iyileşebilir. Pire ısırığına karşı semptomları hafifletmek için kaşıntı önleyici kremlerden yararlanılabilir. Enfeksiyonu önlemek için pire ısırığının olduğu bölgeyi kaşımamak önemli olmaktadır.
Evde pire istilası oluştuğunda, pireleri ortadan kaldırmak çok zaman alabilir. Evde bulunan evcil hayvanı sürekli kontrol etmek ve düzenli iç-dış parazit ilaçlarını uygulamak gerekmektedir. Profesyonel ilaçlamadan faydalanmak, halıları süpürmek, evcil hayvanın sıklıkla bulunduğu bölgeleri temizlemek pirenin ortamdan tamamen yol almasına yardımcı olmaktadır.
Pire Isırığı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Pire ısırığı alerjisi nasıl gelişir?
Pire alerjisi, pire ısırığına karşı şiddetli alerjik reaksiyon olarak ortaya çıkmaktadır. Köpek, kedilerde pire alerjisi oluşabilir. Evcil hayvanlarda pire alerjisi tedavi edilmezse, cilde zarar vererek iltihaplanmaya ve kaşıntıya neden olabilir. Bunun sonucunda ikincil bakteri veya mantar enfeksiyonları gelişebilmektedir.
Pire ısırığı neden kaşınır?
Pire ısırığı, kana tükürük salgıladığında vücut tükürüğü alerjen olarak kaydedebilir. Vücudun bağışıklık sisteminde önemli rol oynayan bir kimyasal madde olan histamini, alerjeni pire ısırığının olduğu bölgeye yönlendirebilir. Histamin, pire ısırığının şişip kaşınmasına neden olmaktadır. Birçok kişinin pire ısırığı alerjisi bulunmaktadır.
Pire nasıl öldürülür?
Pireleri evden uzaklaştırmak ve öldürmek için en iyi yöntemlerden bir tanesi temizliktir. Temizlik yaparken suyun içerisine eklenen çay ağacı yağı, sirke, lavanta yağı ve limon suyu kokusunu sevmedikleri için pirelerin uzaklaşmasına yardımcı olur.
Pire nasıl ölür?
Pireleri bir bölgeden uzaklaştırmanın en kolay yollarından bir tanesi sirke kullanımıdır. Suyla karıştırılan sirkeyi evde temizlik açısında evcil hayvanlarınıza püskürterek pireleri uzaklaştırabilirsiniz.
Pire ısırığı ne kadar sürede belli olur?
Pire ısırdığı zaman ısırılmayı takiben 30 dakika içinde kırmızı şişlik ve aşırı kaşıntılı olarak ortaya çıkan, ertesi gün ise kabarcık ya da küçük yara görünümü alan şişlik meydana gelir. Pire ısırığı, anestezik kremler ve buz torbaları ile tedavi edilebilir. Pireler genellikle evde evcil hayvanlar üzerinde hızla çoğalmaya meyillidir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 26 Nisan 2024
Yayınlanma Tarihi: 26 Nisan 2024