Pesimist, olayların olumsuz sonuçlanacağını düşünen ve geleceğe dair hem umutsuz hem de karamsar bir tutum sergileyen kötümser kişidir. Pesimist kişiler sürekli olarak olayların en kötü tarafını görmeye meyillidir ve her şeyin en kötüsünü düşünür. Pesimizm olarak da ifade edilen bu durum, kişinin yaşam kalitesini olumsuz etkileyebilir ve ilerleyen süreçte depresyon gibi mental sağlık sorunlarına yol açabilir.
Pesimist Ne Demek?
Latince kökenli bir kelime olan 'Pessimus'dan türeyen pesimist, kötümser kişiler için kullanılan bir ifadedir. Kötümser kişiler sürekli olarak olaylara olumsuz tarafından bakarlar ve geleceğe dair umutsuz ve karamsar bir bakış açısına sahiptirler.
Genel olarak pessimist kişiler negatif bir bakış açısına sahiptir ve içinde bulunduğu halin kötü tarafını görme eğilimindedir. Olumsuz düşünce çeşidine sahip bu kişilerin psikolojik olarak iyi olma hali de azalmaya başlamıştır. Aynı zamanda olumsuz duygu ve düşünceleri taşıması geleceğe de kötümser bakmasına vesile olur. Bardağın boş tarafına odaklanan kişi hayatta mücadele gücünün de zayıflaması ile karşı karşıya kalır.
Pesimizm nedir?
Pesimizm geçmişte yaşanılan kötü olayları da düşünerek gelecekte olacak durumlara negatif bakma haliyle karakterize bir inanç biçimidir. Bu inanca sahip bireyler hayatlarındaki sorunlara kötümser değerlendirerek her olayın olumsuz olacağını düşünürler. Bu düşünce kişinin mizacına göre de farklılık gösterebilir.
Örneğin; bilgiyi arayan kişilerde bilgi üzerine bir kaygı tecrübe edilebilir, duygulara anlam yükleyen bir mizaçta olanlar melankoli ya da hayal kırıklığını merkezine alabilir.
Bunun yanında karşılaşan durumlara karşı bir ön yargı geliştiren bir ruh hali olarak da tanımlanabilir. Bilişsel ön yargılı bakış açısıyla gelecekte durumların kötü varsayımları sürekli beyni zorlar ve böylece kişi savunmacı kötümserlikte kalır. Eğer kişi sistemli kötümserliğe geçerse çevreye ve etrafına karşı genel bir hayal kırıklığını görüş haline getirirler.
Tüm bu bilgilerin yanında kötümserliği açıklayan bazı kuramlar ise bilişsel teori, öğrenilmiş çaresizlik, atribüsyon teorisi, evrimsel bakış açısı ve negatif ön yargıdır. Tüm bu sistemsel düşünceler tek başına da öne çıkabilir ya da birbirini besleyerek pesimist kişilerde kompleks bir hale de gelebilir.
İnsanlar Neden Pesimist Olur?
Pesimist kişilerin bu aşamaya gelmeleri farklı etkenlere dayanır. Genel anlamda kişisel, genetik ve çevresel faktörler etkili olurken travmatik süreçler de bu düşünceyi besleyebilir. Bu doğrultuda bu olumsuz düşüncelerin oluşmasına neden olabilecek etkenler aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Kalıtsal ve biyolojik etkiler: Yapılan çalışmalarda bu düşüncenin kaynağının kısmen kalıtsal olduğunu ortaya konmuştur. Doğuştan gelen bazı biyolojik kodlar negatif düşünce haline daha çok eğilimli hale getirebilir. Bunun yanında beyinde hormon benzeri kimyasalları olarak bilinen GABA, nörotransmitter maddeler, seratonin ve dopamin de oldukça önemlidir. Bu kimyasalların dengesiz salgılanması duygusal olumsuzluklar yaratabilir.
- Psikolojik hastalıkların varlığı: Panik atak, depresyon, obsesif kompulsif bozukluk ya da anksiyete gibi hastalıkların varlığı kişiyi pesimist olmaya yatkın hale getirebilir. Bu kişilerin ruh hallerinin negatif olması düşünce yapılarını karamsarlığa sürükleyebilir.
- Bilişsel yönlenmeler: Günlük rutine kendini kaptıran bazı kişiler birçok olayı genelleme eğilimine geçebilir. Örnek verilecek olunursa insan 'bir başka kişi tarafından kırılmışsa herkes bana zarar verebilir' düşünce yapısını kodlayabilir.
- Bireysel tecrübeler: Geçmişinde kişinin aile, iş, kariyer, ikili ilişkiler gibi konularda başarısızlıkları-travmaları varsa gelecekte de bunları yaşayacağını düşünebilir. Kişi kayıp, ölüm, ayrılık ya da kaza gibi durumları değerlendirirken olumsuz düşünebilir.
- Toplumsal Öğretiler: Baskıcı ya da yargılayan bir toplumda kişi kendini gerçekleştiremediği için yetersizliklerini ön plana çıkarabilir. Bunun yanında sürekli başarılı olma ya da yüksek beklentiler kaygıyı arttırabilir ve kişinin öz güvenini düşürebilir.
- Stres yönetiminin sağlanamaması: Yüksek kaygı duyan kişiler stresle baş edemeyerek kötümser bir bakış açısına yönelebilirler.
- Ailenin tutumu: Yakın çevresi ya da ailesi kişinin düşünce ve duygu yapısının dönüşmesinde etkilidir. Eğer bir çocuğun annesi tüm olayların kötü taraftan değerlendiriyorsa zamanla çocuğunda da benzer tutum içine girmesi muhtemeldir.
Pesimist İnsanların Özellikleri Nelerdir?
Pesimist insanlar genel olarak sürekli kötüyü düşünür, bardağın boş tarafını görür, umutsuz ve karamsardır, kendine güvenleri azdır, başarı şansını düşük görür, endişe, stres ve kaygı düzeyi yüksektir.
Pesimist insanların özellikleri genel olarak aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Pesimist kişiler sürekli olarak kötüyü düşünür
- Bardağın boş tarafını görür ve olumsuza odaklanırlar
- Geleceğe dair umutsuz ve karamsardırlar
- Pesimist kişilerin kendine güvenleri azdır
- Başarı şanslarını düşük görürler
- Endişe, stres ve kaygı düzeyleri yüksektir
- Kararsız bir yapıya sahiptirler
- Sosyal hayata soğuk yaklaşırlar
- Suçu kendilerinde ararlar
Pesimizm İle Nasıl Baş Edilir?
Pesimist kişiler farklı mizaç tiplerinde görüldüğü için başa çıkma yöntemleri de farklılık gösterebilir. Diğer bir taraftan bu kişiler tam aksi düşünce yapısı olan optimizm halini de öğrenebilir ve değişebilir. Bu anlamda kişinin karamsar ruh haliyle başa çıkma stratejileri aşağıdaki gibi listelenebilir:
- Olayları değerlendirirken gerçekçi bakış açısı geliştirmek önemlidir. Mantık çerçevesinde olayların tekrarlanacağı düşüncesinden uzaklaşabilirler.
- Kişinin bilgiye dayalı bir kötümserliği varsa olumsuzlukları daha çok bilgi edinerek bertaraf edebilir. Ayrıca olaylarda çoğulcu senaryolar geliştirerek negatifin üstesinden gelebilir. Duygusal olarak bardağın boş tarafına gömülen kişiler ise duygusal hislerini sanat gibi yaratıcı alanlarda kullanarak melankolik halden kurtulabilir. Kişi sosyal çevrelere kötümser bakıyorsa sevdiklerine daha çok zaman ayırarak uyumluluğunu arttırabilir.
- Meditasyon, yoga ve mindfulness gibi teknikleri kişi hayatına dahil ederek düşüncelerin ve duyguların arınmasını sağlayabilir. Profesyonel anlamda psikolog desteği alınarak psikoterapi seansları ile problemin kaynağı da çözüme kavuşabilir.
Pesimist Hakkında Sık Sorulan Sorular
Pesimist düşünce ne demek?
Pesimist düşünce hayata ya da olaylara kötümser bakış açısıyla bakmayı ifade eder. Bununla birlikte gelecekte olacak olaylara karamsar, umutsuz ya da kötümser bir bakış açısı geliştirilir.
Optimist ve pesimist farkı nedir?
Pesimist kişiler olayların en kötü halini düşünürken optimist kişiler hayatın iyi senaryolarına odaklanır. Bu nedenle iki ayrı kişinin sağlık koşulları, sosyal bağlantıları, motivasyonu ve beklentileri değişir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 27 Ağustos 2024
Yayınlanma Tarihi: 27 Ağustos 2024