Perikardit Nedir? Perikardit Belirtileri Nelerdir?

Perikardit Nedir?

Kalp zarı iltihabı olarak da bilinen perikardit, kalbi çevreleyen, ince, iki katmanlı ve içi sıvı dolu bir kese olan perikardın iltihaplanmasıdır. Kalbin etrafındaki astar olan perikardit, genellikle viral bir enfeksiyon, otoimmün bozukluklar, kalp krizi veya göğüs yaralanması sonucu meydana gelir.

En yaygın görülen klinik belirtisi bıçak gibi saplanan göğüs ağrısı olan perikardit, sol omuza ve boyna yayılan ağrıyla da devam edebilir. Bahsi geçen göğüs ağrısı, perikardın (kalp zarının) tahriş olmuş katmanları birbirine sürtündüğünde ortaya çıkar.

Genellikle akut perikardit olarak görülen ve aniden başlayan ancak çok uzun sürmeyen perikardit vakaları, bazı durumlarda daha uzun sürerek kronik perikardit halini alabilir.

Akut vakalar tehlikeli bir duruma yol açmazken zamanla kendine kendine iyileşme gösterir. Kronik perikardit vakaları ise durumun şiddetine bağlı olarak ilaç veya ameliyat tedavisi içerebilir.

Perikardit Neden Olur?

Perikarditin tıbbi olarak nedeni tam olarak bilinmez ancak perikardite yol açan ve bu durumu tetikleyen bazı faktörler söz konusudur. Perikardite yol açan faktörler arasında viral enfeksiyon, kalp krizi, göğüs yaralanmaları, tüberküloz ve otoimmün hastalıklar yer alır.

Daha geniş çerçevede perikardit nedenleri şu şekilde sıralanabilir:

• Viral enfeksiyonlar
• Kalp krizi
• Göğüs yaralanmaları
• Tüberküloz gibi bakteriyel enfeksiyonlar
• Mantar enfeksiyonu
• Lupus, romatoid artrit ve skleroderma gibi bazı otoimmün hastalıklar
• Böbrek yetmezliği
• Lenfoma gibi bazı tümörler
• Ailesel akdeniz ateşi hastalığı
• Bağışıklık sistemini baskılayan bazı ilaçlar (nadiren)

Bazı perikardit vakalarında altında yatan neden belirlenemez. Nedenin belirlenemediği perikardit vakaları idiyopatik perikardit olarak ifade edilir.

Perikardit Türleri Nelerdir?

Perikardit, kendi içinde vakanın şiddetine bağlı olacak şekilde türlere ayrılır. Sıklıkla görülen perikardit türleri; akut perikardit, kronik perikardit ve konstriktif perikardittir.

Akut perikardit: Aniden başlayan, kısa süren ve genellikle kendi kendine iyileşebilen perikardit çeşidi akut perikardittir.

Kronik perikardit: Akuta nazaran kronik perikardit daha uzun sürer. Semptomlar daha sürekli bir şekilde yaşanır ve ilaç veya ameliyat tedavisi gerekebilir.

Konstriktif perikardit: Konstriktif perikardit olarak adlandırılan bu perikardit çeşidi, perikardın iltihaplı katmanlarının sertleştiği, skar dokusu geliştirdiği, kalınlaştığı ve birbirine yapıştığı şiddetli bir halidir. Konstriktif perikardit kalbini normal çalışma fonksiyonunu olumsuz etkiler. Bu durum genellikle zaman içinde birden fazla akut perikardit atağı sonrasında yaşanır.

Perikardit Belirtileri Nelerdir?

Yaygın görülen perikardit belirtisi göğse bıçak gibi saplanan ağrıdır. Bu ağrı aynı zamanda sol omuzdan boyuna kadar yayılabilir. Göğüste yaşanan bu ağrı kalbin kalp zarına sürtünmesi sonucu meydana gelir. Ayrıca meydana gelen ağrının öksürüldüğünde, yutkunulduğunda, derin nefes alındığında veya düz yatıldığında daha da kötüleşme özelliği vardır.

Perikardit diğer yandan kuru bir öksürük, çarpıntı, yorgunluk ve ateş gibi semptomlar da gösterebilir.

Keskin bir göğüs ağrısıyla ortaya çıkan perikardit belirtileri şunlardır:

• Göğüsle birlikte boyun ve omuza yayılan keskin bir ağrı
• Öksürük, yutkunma, derin nefes veya düz yatıldığında kötüleşen ağrı
• Kuru öksürük
• Çarpıntı
• Yorgunluk ve halsizlik
• Ateş
• Ayak bileklerinde şişlik

Göğüse bıçak gibi saplanan keskin bir ağrı

Perikarditin yaygın görülen belirtisi göğüs ağrısıdır. Bu göğüs ağrısı bıçak saplanmış hissi verir ve keskindir. Meydana gelmesinin sebebi ise kalbin kalp zarına sürtünmesidir. Bu ağrı aynı zamanda sol omuzdan boyuna kadar da yayılabilir.

Öksürük, yutkunma, derin nefes veya düz yatıldığında kötüleşen ağrı

Göğüste yaşanan ağrının etkisiyle kişi öksürük, yutkunma, derin nefes veya düz yattığı esnada ağrının kötüleşme durumuyla karşı karşıya kalabilir.

Kuru öksürük

Kalp zarı iltihaplanması olan perikardit, kişide kuru bir öksürük meydana getirebilir.

Çarpıntı

Bazı semptomları kalp krizini andıran perikardit vakalarında çarpıntı belirtisi de yaşanabilir.

Yorgunluk ve halsizlik

Göğüs ağrısıyla karakterize bir durum olan perikardit, yorgunluk ve halsizlik gibi semptomlar da doğurabilir.

Ateş

Bazı perikardit vakalarında derecesi düşük olan ateş semptomu görülebilir.

Ayak bileklerinde şişlik

Ödem de perikardit vakalarında karşılaşılan semptomlardan biridir.

Özellikle ayaklarda, bacaklarda ve ayak bileklerinde şişme veya her nefes alındığında meydana gelen nefes darlığı, konstriktif perikarditin bir işareti olabilir. Bu durum, kalp zarı olan perikardın sertleştiği veya kalınlaştığı, ciddiye alınması gereken bir perikardit türüdür. Bu durum meydana geldiğinde kalp kası genişleme imkanı bulamaz ve bu da kalbin potansiyel performansını engeller.

Konstriktif perikarditte kalp sıkışması yaşanabilir. Kalp sıkışması sonucu kanın akciğerlere, karna ve bacaklara geri dönmesine neden olarak şişme ve konjestif kalp yetmezliği semptomlarına neden olma durumu söz konusudur. Ayrıca anormal bir kalp ritmi de, meydana gelmesi muhtemel durumlar arasındadır.

Perikardit Nasıl Teşhis Edilir?

Perikardit teşhisi için doktor öncelikle mevcut semptomları değerlendirir ve kişinin göğsünü ve kalp seslerini dinler.

Bunların dışında perikardit teşhisi için faydalanılan testler şu şekildedir:

• EKG
• Göğüs röntgeni
• Ekokardiyogram
• Kardiyak BT taraması
• Kardiyak MR

Perikardit Tedavisi Nasıl Yapılır?

Perikardit için uygulanacak tedavi yöntemi vakanın şiddetine bağlı olarak değişir. Akut perikardit genellikle zaman içinde kendiliğinden iyileşme gösterirken kronik perikardit birtakım tedavi yöntemleri içerebilir.

Tedavi gerektiren perikardit vakaları için şu yöntemler uygulanabilir:

• Ağrı kesiciler
• Enfeksiyon kaynaklı perikardit için antibiyotikler
• Perikardiyosentez
• Perikardiyektomi ameliyatı

Perikardit Hakkında Sık Sorulan Sorular

Perikardit ne demek?

Perikardit, kalbi çevreleyen kalp zarının iltihaplanması olarak tanımlanır.

Perikardit ağrısı ne kadar sürer?

Perikarditin meydana getirdiği özellikle göğüs ağrısı, akut vakalarda kısa sürerken kronik perikardit durumlarında daha uzun sürüp tedavi gerektirebilir.

Perikardit EKG’de çıkar mı?

Perikardit teşhisi için uygulanan yöntemlerden biri de EKG’dir. EKG yöntemiyle perikardit tanısı konulabilir.

Perikardit nasıl iyileşir?

Perikardit kendi kendine iyileşebilen bir durumdur. Ancak bu durum akut perikardit için geçerlidir. Enfeksiyon kaynaklı perikardit söz konusuysa ağrı kesici ve antibiyotik ilaçlar reçete edilir. Daha şiddetli vakalar ise ameliyatla iyileştirilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.