Oksiput Posterior Nedir? Neden Olur, Nasıl Anlaşılır?

Oksiput Posterior Nedir?

Oksiput posterior, bebeğin başının anne karnında ters durmasıyla ortaya çıkan bir pozisyon bozukluğudur. Normal şartlarda bebekler oksiput anterior pozisyonunda doğumla başlar ve bu pozisyon kabul edilen ideal pozisyondur. Ancak bazı durumlarda baş ters dönebilir ve oksiput posterior pozisyonu ortaya çıkar. Bu pozisyon aynı zamanda doğum sürecini zorlaştırabileceği gibi ağrılı bir durumu da beraberinde getirebilir.

Oksiput Posterior Neden Olur?

Oksiput posterior pozisyonu, doğum sırasında bebeğin başının annenin pelvisinde ideal olmayan bir şekilde yerleşmesiyle oluşur. Doğum eylemi süresince bebeğin başının arka kısmının annenin sırtına dönük kalmasıdır. Normalde bebekler, başı öne dönük olacak şekilde oksiput anterior pozisyonunda doğuma başlar. Ancak bazı bebekler doğum sırasında beklenmedik bir şekilde bu pozisyonu koruyamaz ve başını geriye doğru çevirir. Bu durum doğum sürecini zorlaştırabilir ve annede uzun süren, ağrılı bir doğuma neden olabilir.

Oksiput posterior gelişimini artıran birkaç risk faktörü bulunur. İlk gebelikte bu durum daha sık görülebilirken annenin ileri yaşı, obezite ve önceki doğumlarda yaşanmış benzer tecrübeler de bu pozisyonun tekrar etme riskini artırır. 

Gebelik haftasının 40'ı geçmesi, bebeğin iri olması veya annenin rahim anatomisinde mevcut bozukluklar, bu pozisyonun oluşumuna neden olan diğer etmenlerdir. Plasentanın anormal yerleşimi ve amniyon sıvısındaki dengesizlikler de bu durumda etkili olabilir. Doğum öncesinde yapılan düzenli kontroller, bebeğin pozisyonunu belirlemek ve doğum sürecine olası etkilerini değerlendirmek açısından büyük önem taşır. Yapılan takipler, bebeğin doğru pozisyonda olup olmadığını gözlemlemek ve doğumun seyrini etkileyebilecek durumları önceden tespit etmek için yapılır. Özellikle son haftalarda bebeğin başının aşağıya dönmesi ve doğum kanalına yerleşmesi beklenir. Ancak bazı durumlarda bebek farklı bir pozisyonda yan durabilir ve bu durum, doğum sırasında zorluk yaratabilecek bir yerleşim bozukluğuna işaret edebilir.

Oksiput Posterior Belirtileri Nelerdir?

Oksiput posterior pozisyonunun bazı belirgin bulguları, doğum sürecinde fark edilir. Bu durum doğumun ilerleyişi üzerinde belirgin etkiler bırakır. Bu pozisyondaki bebekler, doğum kanalına uyumsuz bir şekilde yerleştiği için annenin doğum ağrıları daha şiddetli ve uzun süreli olabilir.

Özellikle bel ağrısı, oksiput posterior pozisyonun en yaygın belirtilerinden biridir. Bel ağrısı çoğu zaman epidural anesteziye rağmen hafiflemez. Doğum sürecinin yavaş ilerlemesi, bebeğin başının beklenenden daha geç inmesi ve doğumun duraksaması da diğer önemli bulgulardır. Doğum sırasında yapılan muayenelerde, bebeğin bu pozisyonda olduğu bazen ultrason yardımıyla tespit edilebilir. Ancak doğumun başında bebeğin oksiput posterior olması genellikle endişe verici bir durum değildir. Çünkü bebeğin kendiliğinden uygun pozisyona dönme olasılığı yüksektir. 23 haftalık gebelikte bebeğin ters durması gibi erken dönem pozisyonlar, doğuma kadar birçok kez değişebilir ve doğum sırasında kesin bir pozisyon alınana kadar net bir risk belirtisi olmayabilir.

Oksiput posterior pozisyonunda bebeğin annenin kemik pelvisine uygun çapta ilerleyememesi, annenin doğum kanalında sıkışıklık yaratır ve doğum sürecini zorlu hale getirir. Bu durum vajinal doğumun uzaması ya da sezaryen ihtiyacının artmasına yol açabilir. Özellikle 22 haftada bebeğin ters durması gibi erken pozisyon değişiklikleri, rahim içinde hareket alanının azalmasıyla doğum yaklaştıkça belirgin hale gelebilir. Bu pozisyon sorunu, annenin pelvik yapısına ve bebeğin boyutuna göre değerlendirilir. Bebeğin kafasının yan durması gibi durumlar, doğum sırasında daha fazla dikkat gerektirebilir ve gerektiğinde doğum şeklinin yeniden planlanmasını zorunlu hale getirebilir. Kadın doğum uzmanları, bu süreçte annenin sağlığını ve doğumun güvenliğini korumak için detaylı bir inceleme yapar. Uygulanan bazı özel egzersizler, annenin belirli pozisyonlarda durması veya tıbbi müdahaleler, bebeğin uygun konuma gelmesine yardımcı olabilir. Bu şekilde doğum süreci olabildiğince sorunsuz ve güvenli bir şekilde gerçekleştirilir.

Oksiput Posterior Riskleri Nelerdir?

Oksiput posterior pozisyonu, doğum sırasında anne ve bebek için farklı riskler taşır. Bu pozisyonda bebek doğum kanalına ideal olmayan bir şekilde yerleşir. Bu da annenin doğum sürecinin daha uzun ve zor geçmesine yol açabilir. Uygunsuz çap nedeniyle, bebeğin kafasının doğum kanalına uyum sağlaması güçleşir. Annenin kemik yapısı ile bebeğin kafa kemiklerinin yan yana olması, kasılmalar sırasında şiddetli basınç oluşmasına sebep olur. Bu da annenin şiddetli bel ağrıları yaşamasına neden olabilir. Hatta bu ağrılar epidural anestezi gibi ağrı kesici yöntemlere rağmen azalmayabilir. Doğum sürecinin uzaması, bebeğin başının kanalda sıkışması gibi sorunlara yol açabilir. Bu durum bazen doğumun sezaryene dönüşmesini gerektirebilir. 

Oksiput posterior pozisyonunda bebeğin başı doğum kanalına rahatça ilerleyemediği için forseps ya da vakum gibi destekli vajinal doğum yöntemlerine daha sık ihtiyaç duyulabilir. Bu durum doğum kanalında yırtılma, kanama ve doku hasarı gibi komplikasyonların görülme ihtimalini artırır.

Gebeliğin 24. haftasında bebeğin ters durması gibi erken dönem pozisyon değişiklikleri endişe verici bir durum değildir. Bu aşamada bebek rahim içinde daha serbest bir şekilde hareket edebilir. Ancak gebelik ilerledikçe ve doğum yaklaştıkça bebeğin doğum için ideal pozisyonda olmaması doğum sürecinde zorluklara yol açabilir. Ters pozisyonda kalan bir bebek, doğum kanalında ilerlerken daha fazla sıkışabilir. Bu da hem anne hem de bebek için komplikasyon riskini artırabilir.

Bu durumlar doğumun uzamasına, annenin daha fazla ağrı hissetmesine ve doğum sürecinin yavaşlamasına sebep olabilir. Uzmanlar, bebeğin pozisyonunu son haftalarda yakından izleyerek gerektiğinde pozisyon değiştirmeye yönelik çeşitli egzersizler önerebilir. Eğer bebek doğru pozisyona dönemezse doktor, doğumun güvenli bir şekilde gerçekleştirilmesi için sezaryen veya destekli vajinal doğum gibi alternatif yöntemleri tercih edebilir. 

Oksiput Posterior Tedavisi

Oksiput posterior gelişin tedavisinde, doğum öncesi dönemde yapılan düzenli ve ayrıntılı takipler önemli bir rol oynar. Özellikle 34. haftadan sonra sıklaştırılan kontrollerle bebeğin pozisyonu değerlendirilir ve doğuma yönelik stratejiler belirlenir. Bu aşamada anne ve doktor arasında etkili bir işbirliği yapılması büyük önem taşır. Bebeğin oksiput posterior pozisyonda olduğu durumlarda, doğum şekline yönelik karar hekim ve anne tarafından ortak bir değerlendirme ile alınır. Normal doğum, destekli vajinal doğum veya sezaryen seçeneklerinden hangisinin uygun olduğuna, annenin sağlık durumu ve doğum kanalının anatomik yapısına göre karar verilir.

Oksiput posterior pozisyonunda, anneye doğum öncesinde uygun egzersiz ve fiziksel hazırlık önerilebilir. Bu egzersizler bebeğin pozisyonunu değiştirmeye yöneliktir. Ayrıca doğum sırasında annenin hareket kabiliyetini artırmak, kasılmalar arasında belirli pozisyon almasını sağlamak doğum sürecini kolaylaştırabilir. Doğum sırasında uzman doktorlar gerektiğinde doğuma müdahale ederek forseps veya vakum gibi destekli yöntemlerle bebeğin çıkışını kolaylaştırabilir.

Bebeğin ters durması gibi durumlar da dikkate alınarak annenin fiziksel ve zihinsel olarak doğuma hazırlanması sağlanır. Eğitim ve bilgilendirme süreci, annenin doğumda aktif rol almasını destekler ve doğum başarısını artırır. Komplikasyonların önüne geçmek için doktorun kapsamlı ve detaylı bir değerlendirme yaparak en uygun tedavi planını belirlemesi oldukça önemlidir.

Oksiput Posterior Hakkında Sık Sorulan Sorular

Sol oksiput anterior ne demek?

Sol oksiput anterior, bebeğin anne karnındaki pozisyonunu ifade eder ve başın sol ön tarafta yerleşmesi anlamına gelir. Bu pozisyon doğum için ideal kabul edilir. Çünkü bebeğin başı annenin pelvisine uyumlu şekilde ilerler. Bu yerleşimde bebeğin yüzü annenin sırtına bakarken oksiput kısmı öne dönüktür.

Posterior baş ne demek?

Posterior baş, bebeğin doğum sırasında başının annenin sırtına doğru dönük olduğu bir pozisyonu tanımlar. Bu durumda bebeğin kafasının arka kısmı annenin arka kısmına bakar ve doğum sürecinde ilerlemesi zorlaşabilir. Bu pozisyon doğumu uzatabilir ve annenin daha şiddetli bel ağrısı yaşamasına neden olabilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.