Yükleniyor
Nörojenik mesane, beyin, omurilik veya sinir sorunu nedeniyle mesane kontrolünün kaybedilmesi durumudur. Sinir sisteminde hasar veya enfeksiyon, multipl skleroz (MS), parkinson hastalığı veya diyabet gibi hastalıkların sonucu olabilir. Nörojenik mesane kesin olarak tedavi edilemez, tedavide amaç böbrek hasarını önlemeye yöneliktir. Tedavide antibiyotik ilaçlar, kateter kullanımı, cerrahi müdahele ve yaşam tarzında değişikliğe odaklanılır.
Nörojenik mesane, MS, Parkinson, spina bifida ve serebral palsi gibi nörolojik rahatsızlıklar sonucunda mesanenin kontrolünü kaybetmesi ve düzgün bir şekilde boşalamadığı bir sorundur.
Bu gibi nörolojik rahatsızlık mesanenin fonksiyonunu bozduğu için bu durum mesane disfonksiyonu olarak da adlandırılır. Mesanenin kontrolünün kaybedilmesi az veya çok idrara çıkılmasına yol açabilir. Hem aşırı aktif mesane hem de az aktif olan mesane nörojenik mesanenin en yaygın belirtileri olarak kabul edilir.
MS, Parkinson hastalığı, spina bifida gibi nörolojik hastalıkların dışında felç, omurga yaralanmaları, merkezi sinir sistemi tümörleri, sakral agenezi ve erektil disfonksiyon da nörojenik mesanenin sebepleri arasındadır.
Spesifik bir tedavisi olmadığı bilinen nörojenik mesanede meydana gelen semptomların hafifletilmesi ve mesanenin kontrolünün sağlanabilmesi açısından ilaç tedavisi, kateter kullanımı ve bazı yaşam tarzı değişiklikleri işe yarayabilir.
Nörojenik mesane, sinir hasarı ve nörolojik hastalıklar sonucunda mesanede kontrol kaybı meydana gelmesidir. Buna neden olan hastalıklar arasında MS, Parkinson, serebral palsi, spina bifida, felç, merkezi sinir sistemi tümörleri yer alır. Ayrıca diyabet, erektil disfonksiyon, genetik sinir sorunları, doğumsal kusurlar ve ağır metal zehirlenmeleri de nörojenik mesaneye yol açabilir.
Nörojenik mesaneye neden olan faktörler arasında şunlar yer alır:
Gelen idrarın kontrol edilememesi veya idrar yaparken az idrar gelmesi, idrar yolu enfeksiyonu, sık idrara çıkma ihtiyacı, idrar damlaması, mesanedeki doluluk hissinin kaybı ve böbrek taşı gibi durumlar nörojenik mesanenin belirtileri olarak gösterilir.
Nörojenik mesane belirtileri maddeler halinde şöyle sıralanabilir:
Nörolojik hastalıkların mesanedeki sinir ve kasları olumsuz etkilemesi sonucunda gelen idrarın kontrol edilemediği bir durum ortaya çıkar. Bu, en yaygın nörojenik mesane belirtisidir.
Nörojenik mesanenin bir diğer belirtisi ise idrarın var olduğu hissi gelse bile idrar yaparken az idrar gelme sorunu yaşanmasıdır.
Sık ve acil bir şekilde idrara çıkma ihtiyacı da nörojenik mesane belirtileri arasında yer alır.
İdrar yapılsa dahi mesanedeki doluluk hissi kaybolabilir. Bu durum mesanenin çalışma fonksiyonunun olumsuz etkilenmesinden kaynaklanır.
Gün içinde meydana gelen idrar damlamaları da nörojenik mesanenin belirtileri arasındadır.
Nörojenik mesanede hiç idrar yapamama sorunu da meydana gelebilir. Kişi idrarı geldiği halde idrar yapamıyorsa bu durum hakkında bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
Çok yaygın olmasa da böbrek taşı da nörojenik mesanenin bir belirtisi olabilir. Böbrek taşı şikayetiyle doktora başvuran bir kişiye nörojenik mesane teşhisi koyulabilir.
İdrar yolu enfeksiyonu tipik olarak idrar yaparken ağrıya yol açar. İdrar sırasında ağrı idrar yolu enfeksiyonu göstergesi olabilirken aynı zamanda nörojenik mesaneyi de işaret ediyor olabilir.
Nörojenik mesaneden şüphelenildiği zaman doktor tarafından kişinin yaşadığı belirti ve şikayetlerin incelenmesi adına fiziksel muayene yapılır. Fiziksel muayenenin ardından sinir sistemi ve mesane kontrolü için birkaç farklı test istenebilir. Bunlar şu şekildedir:
Nörojenik mesaneyi tamamen iyileştiren bir tedavi yoktur ancak bazı uygulamalarla semptomların yönetilmesi mümkün olabilir. Bunları başında bazı ilaçlar, kateterizasyon ve yaşam tarzı değişiklikleri gelir.
Nörojenik mesane semptomlarının hafifletilmesi için uygulanabilecek tedavi yöntemleri şu şekildedir:
Nörojenik mesane aynı zamanda nörojenik alt idrar yolu disfonksiyonu olarak da bilinir ve bir kişinin beyin, omurilik veya sinir sistemi kaynaklı mesane kontrolünün eksikliğidir veya kaybıdır.
Nörojenik mesanesi olan kişilerde zamanla tekrarlayan enfeksiyonlar, böbrek hasarı, vezikoüreteral reflü ve idrar yolunda oluşan taşlar gibi diğer ürolojik sorunlar açısından risk meydana gelmesi söz konusu olabilir. Bu sebeple sorunun kontrol altına alınması önemlidir.
Nörojenik mesane, omurilik yaralanması olan kişilerde yaygın olarka meydana gelir ve bu kişilerin %90'ından fazlasını etkiler. Ayrıca spina bifidası olan kişilerin yaklaşık %95'inde nörojenik mesane disfonksiyonu vardır. Diğer yandan bu durum multipl sklerozu olan kişilerin yaklaşık %50 ila %80'ini etkiler. Nörojenik mesane, felç ve Parkinson hastalığı olan kişileri ve diğer birçok sinir sistemi rahatsızlığı olan kişilerde de görülme riski olan bir problemdir. İleri diyabet gibi sinirlere zarar veren rahatsızlıklar da nörojenik mesaneye neden olabilir.
Hem insan hem de hayvanlar üzerinde yapılan çalışmalarda stresin nörojenik mesaneye yol açabileceği sonuçları ortaya çıkmıştır ancak bu konuda daha fazla bilimsel çalışmaya ihtiyaç vardır?
Nörojenik mesaneyi önleme durumu söz konusu değildir ancak meydana geldiğinde kontrol altına almak mümkün olabilir.
Nörojenik mesane şikayetleri olduğu zaman üroloji bölümü doktorlarından randevu alabilirsiniz. Bölüm doktorları, nörojenik mesanenin teşhisinin koyulmasıyla birlikte tedavi sürecini de yönetmekle sorumludur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 27 Ocak 2025
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
