Nemfomani, kompulsif cinsel davranışla belirgin bir zihinsel bozukluktur. Cinsel işlev bozuklukları kategorisinde yer almaktadır. Kompulsiyonlar, bir kişinin zevk almadan veya kendini kontrol edemeden tekrar tekrar yaptığı istenmeyen eylemler veya ritüellerdir. Nemfomaninin tanımları ilk olarak 1700'lerde ortaya çıktı. Ancak 1800'lerin sonlarına kadar bu terim psikiyatrik bir teşhis haline getirilmedi. Nemfomani kadınlarda kontrol edilemeyen aşırı cinsel istek, aşırı seks yapma eylemi ve cinsel dürtülere direnememe durumlarında kullanılan bir terim olmasına karşın nemfomanin anlamı riskli zorlayıcı cinsel davranışlarda bulunan herkesi kapsayacak şekilde genişletilmiştir. Nemfomani, zorlayıcı cinsel davranışa ek olarak, düşünme sorunları, istenmeyen tekrarlayan düşünceler (takıntı), suçluluk, utanç veya yetersizlik duygularını da içerebilir. Seks dürtüsü insanlarda büyük farklılıklar gösterir. Şöyle ki bir kişinin normal dürtü olarak kabul ettiği bir durum, bazıları tarafından aşırı olarak kabul edilebilir. Bunu bir bozukluk olarak görenler arasındaki fikir birliği, cinsel davranış sıkıntıya yol açtığında veya sosyal işlevsellikte bozulmaya neden olduğunda sağlanır.
Nemfomani (Hiperseksüalite) nedir?
Nemfomani herhangi bir duygusal yakınlık olmaksızın birçok partnerle tekrarlanan aşırı seks yapma bastırılamaz bir dürtü ile karakterize olan bir hastalıktır.
Nemfomanili kişilerde cinsel dürtü değişmez. Nemfomanili kişilerde görülebilen kontrol edilemeyen mastürbasyon, pornografik ögelerin aşırı kullanımı aşırı seks yapma eylemleri, cinsel bağımlılık, cinsel dürtülere direnememe gibi faktörler kişinin aile, arkadaş çevresi ve iş ortamını olumsuz yönde etkiler.
Nemfomani (Hiperseksüalite) neden olur?
Nemfomaninin altında yatan neden kesin olarak bilinmemektedir. Nemfomani zihinsel ve duygusal bir durumdur ve diğer psikolojik rahatsızlıklar gibi çevre, kalıtım gibi faktörlerin bir sonucu olarak ortaya çıkabilir.
Nemfomani ayrıca beyindeki kimyasal bir dengesizlikle de bağlantılı olabilir. 2012'de yapılan bir araştırmaya göre hiperseksüel kişilerin yüzde 54'ü nemfomani belirtilerinin 18 yaşından önce görülmeye başladığını yüzde 30'u ise belirtilerin 18-25 yaşları arasında başladığını ifade etmiştir. Bu durum nemfomaninin yaşamın erken dönemlerinde belirgin hale geldiğini kanıtlar.
Nemfomaniye bir diğer adıyla hiperseksüaliteye yol açabilecek olan bazı nedenler özetle şöyle sıralanabilir:
- Genetik bir yatkınlık
- Travma
- Cinsel istismar
- Çevresel bir stres etkeni
- Seks kaygısı ve pornografiye olan aşırı ilgi durumu
- Hipertiroidizm- Tiroid bezi aşırı aktifse bu durum cinsel arzuların kontrolden çıkmasına neden olabilir.
- Temporal lob bozukluğu ve epilepsi - Beynin temporal lobundaki durumlar nemfomani ile ilişkilendirilmiştir.
- Yumurtalık kistleri - Östrojenik büyüme nedeniyle, bazı yumurtalık kistleri aşırı duyarlılığa neden olabilir. Bu durum sağlıksız seviyelere yükselebilecek östrojen artırma libidosunda bir artışa neden olabilir.
Nemfomani (Hiperseksualite) belirtileri nelerdir? Nemfomanların en yaygın davranışları nelerdir?
Cinsel fanteziler, dürtüler ve davranışlar, dışsal maddelerin (örneğin bazı ilaçlar veya uyuşturucular) doğrudan fizyolojik etkilerinden veya manik ataklardan kaynaklanmaz. Nemfomaniye bir diğer adıyla hiperseksüaliteye sahip kişiler, sadece zevk için değil, aynı zamanda olumsuz duygulardan ( stres, üzüntü, kaygı, yalnızlık) kaçmak için de cinsel aktivitelerde bulunurlar. Nemfomani belirtileri ve nemfomanların en yaygın davranışları özetle şöyle sıralanabilir:
- Cinsel dürtüde belirgin şekilde artış
- Aşırı seks isteğiyle birlikte sıkça cinsel partner değişimi
- Cinsellikten duygusal doyum alamama
- Korumasız, güvensiz cinsel ilişkiler
- Konsantrasyonda zorluk çekmek, günün büyük bir kısmında cinsel ilişki-seks yapmayı düşünmek
- Röntgencilik, teşhircilik, müstehcen internet sitelerini ziyaret etmek veya müstehcen internet hizmetlerini kullanmak
- Seks yapmak ya da cinsel bir deneyimi iyileştirmek için aşırı zaman harcanması ile birlikte sosyal yaşamda başarısızlık, iş yaşamında zorluk
- Pornografi kullanımı, mastürbasyon yoluyla kendini tatmin etme uygulamasında aşırıya kaçma
- Nemfomaniye bağlı olarak ortaya çıkan utanç ve suçluluk psikolojisi
- Stresli yaşam olaylarına tepki olarak tekrar tekrar cinsel fanteziler, dürtüler veya davranışlarda bulunmak.
- Kendine veya başkalarına fiziksel veya duygusal zarar verme riskini göz ardı ederek tekrarlayan cinsel davranışlarda bulunmak.
- Cinsel fantezileri, dürtüleri ve davranışları kontrol etmek veya önemli ölçüde azaltmak için tekrarlayan ancak başarısız çabalar.
- Cinsel davranışın kesilmesi üzerine fizyolojik olarak tanımlanan ve/veya psikolojik olarak tanımlanan değişikliklerin karakteristik psikofizyolojik yoksunluk sendromu.
Nemfomaninin olası komplikasyonları nelerdir?
Nemfomani; toplumsal sorunlara yol açmasının yanı sıra cinsel yolla bulaşan hastalıkların yayılmasına da neden olabilmektedir. Nitekim tedavi edilmeyen veya kötü kontrol edilen nemfomani ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
Nemfomaninin olası komplikasyonları şu şekilde sıralanabilir:
- Depresyon
- Cinsel yolla bulaşan hastalıklara yakalanma riskinin artış göstermesi
- Sosyal yaşamda başarısızlık, yalnız kalma, işini kaybetme
- Aşırı kaygı, stres neticesinde ciddi ilişki kuramama, kimseye bağlanamama problemi
Nemfomani tedavisi nasıldır?
Öncelikle doktordan randevu almadan önce kişi kendisine şu soruları sormalıdır:
- Cinsel dürtülerimi kontrol edebilir miyim?
- Cinsel dürtülerim işimi etkiliyor mu?
- Cinsel davranışlarım yüzünden ilişkim zarar görüyor mu?
- Sürekli seks mi düşünüyorum?
- Cinsel dürtülerimi saklamaya mı çalışıyorum?
Kontrol edilemeyen cinsel davranışlar neticesinde kendisine ve çevresindeki kişilere zarar verebileceğini hisseden kişiler mutlaka bir sağlık kuruluşuna başvurmalıdır.
Nemfomani tedavisi psikoterapi ve ilaç tedavisini içerebilir. En etkili psikoterapi türleri genellikle grup terapisi, aile terapisi, çift terapisi, psikodinamik psikoterapi (daha fazla öz farkındalığı vurgular) ve bilişsel-davranışçı terapidir. Nemfomanisi olan kişilerin cinsel yolla bulaşan her türlü hastalığa yakalanma riski daha yüksektir. Bu risk durumu da tedavide dikkate alınması gereken bir husustur.
Nemfomani tedavisi kullanılacak ilaçlar psikiyatrist onayıyla, diğer kompulsif bozukluklar için kullanılan ilaçlara benzer şekilde antidepresanlar, anksiyetolitik veya antipsikotik ilaçları içerebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 26 Ağustos 2024
Yayınlanma Tarihi: 10 Ağustos 2021