Miyofasiyal Ağrı Sendromu Nedir? Belirtileri, Nedenleri ve Tedavisi

Miyofasiyal Ağrı Sendromu Nedir?

Miyofasiyal ağrı sendromu, kasları çevreleyen bağ dokusu olan fasyayı etkileyen ve kas-iskelet sisteminde ağrıya neden kronik ağrı sorunudur. Ani gelişen kas yaralanmaları, aynı kasın yoğun kullanımı, travma ya da psikolojik olarak ortaya çıkan stres ilgili kasta tetik nokta oluşturur. Miyofasiyal ağrı sendromu da bu tetik noktaların varlığı ile karakterize, kas-iskelet sistemindeki ağrıya neden olan bozukluktur. Özellikle, boyun, sırt, omuz üstü kaslarında görülen ve bu bölgelerde kendisini ağrı olarak gösteren sendromdur. Rahatsızlık ağrıyla beraber ortaya çıkar devamında sertlik ve hareketsizlik belirtileri belirginleşir. Genel hatlarıyla kas dokusunun doğal yapısının bozulmasından kaynaklı oluşan hastalık diğer bir adıyla tetik nokta hastalığı olarak da bilinir. Bununla birlikte, Miyofasiyal ağrı sendromu halk dilinde kulunç olarak da nitelendirilir. Ayrıca eklem dışı romatizma olması, bölgesel ağrılarının nedeni açıklar.

Çoğunlukla rahatsızlık, fibromiyalji, siyatik, boyun fıtığı ve düzleşmesi, bel fıtığı gibi iskelet sistemi hastalıklarıyla da sıklıkla karıştırılır. Gerginlik hissinin şiddetlenmesiyle kişide en çok etkilenen kaslar da bel ve boyun bölgesindedir. En ufak kas hareketinde ciddi ağrı yaşanması hayat kalitesini kişi adına düşürebilir. Kadınlarda daha fazla görülen hastalık, normal popülasyonun yaklaşık %12'sinde kendini gösterir.

Miyofasiyal Ağrının Nedenleri Nelerdir?

Miyofasiyal ağrı sendromu nedenleri ağırlıkla kötü çalışma hayati, kasların gereğinden fazla zorlanması ve travmatik yaralanmalar ile açıklanabilir. Genel olarak rahatsızlığın nedenleri aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Kasın tetik noktalarında yüksek stres birikerek kas liflerinde hasar oluşabilir. Bu hassas bölgelerde gelişen zedelenmeler kas dokusunda fibrozit oluşturur. Fibrozit yapısı kalsiyum açısından yoğun doku meydana getirerek kireçlenmeye sebebiyet verir.
• Hatalı bir gelişimi ifade eden fibrozit dokusu eklemlerin rahat hareket edememesine neden olacak şekilde kas uzunluğunu kısaltır.
• Hastada gerginliğin geliştiği tetik noktası benzer hareketleri yapma, kötü duruş, iletişim araçlarının aynı pozisyondan sürekli kullanımı, masa başında kıpırdamadan saatlerce çalışma gibi durumlarla tetiklenebilir.
• Kişi psikolojik olarak kaygı ve stres bozukluğu yaşıyorsa devamlı kasılma etkisinden dolayı istenmeyen tetik noktaları gelişebilir.
• Boyun kaslarının alışılmışın dışında aniden zorlanması da süreci tetikler.
• Skolyoz ya da kamburluk problemi gibi nedenlerle oluşan omurga fıtıklarında sinir baskısı oluşması miyofasiyal ağrı sendromunun ana nedenlerindendir.
• Hareketsiz yaşam tarzı ve iş temposuna sahip olan kişilerin boyun kasları azar azar ancak uzun süreli kasılması tetik noktalarını oluşturabilir.
• Bazı hastalıklar da nadir de olsa tipik kas ağrısını tetikleyebilir. B vitamini, magnezyum gibi minerallerin eksikliği, virüs enfeksiyonlar, hipotiroid, düşük kan şekeri, östrojen eksikliği ve vücut anatomisinde bir bacağın kısa olması gibi hastalıklar bu durumların bazılarıdır.

Miyofasiyal Ağrı Belirtileri Nelerdir?

Gerginliğin ve ağrının açığa çıktığı alanda sertlikler miyofasiyal ağrısının ilk belirtileridir. Sertliğin oluştuğu bölgede deformasyon oluşması ağrı ve hareket kısıtlılığı oluşumuna neden olabilir. Ağırlıklı olarak hassasiyet en büyük belirtidir. Bu kapsamda, sertleşme ile beraber ortaya çıkan ağrıların belirtileri aşağıdaki gibi listelenebilir:

• Kaslarda yanma, siyatik ağrısı, sıkışma hissi oluşur.
• Kas gruplarında karıncalanma, spazm, uyuşma, çekilme gibi durumlar yaşanır.
• Boyun ve sırt bölümünde yoğunlaşan ağrılar sebebiyle üşüme ve terleme belirtileri dikkat çeker.
• Bacak, bel, kalça, boyun, kol ve omuz bölgelerinde sızı ya da bıçak saplayıcı ağrılar gözlemlenir.
• Hareket ederken zorlanma, uyuşukluk, yorgunluk, baş dönmesi, mide bulantısı ve depresyon süreci görülebilir.
• Kalıcı yapısal bozukluk olmamasına rağmen tedavi edilmezse kas dokusunda mikro seviyede deformasyonlar görülebilir.
• Kemiklerde, dizlerde, göğüste ağrı ve batma; bel ve kalçadan bacağa inen ağrının takibinde yoğun bir uyuşma hissi gözlemlenebilir.
• El ve ayakta kısa zamanlı renk değişimi, şişlik ve ödem oluşumu görülebilir.
• Kasların tetik bölgelerinde kan dolaşımının minimal olması da kas spazmını arttırır.

Miyofasiyal Ağrılar Nerelerde Görülür?

Miyofasiyal ağrı sendromu sabit duruş pozisyonundan etkilendiği için en çok üst omuz ve boyun bölümünde görülür. Mesleki olarak bilgisayar başında çalışan kişilerin bel ve boyun kaslarının kasılma miktarı arttıkça semptomlar ağırlaşır. Bunun yanında, eklemleri ilgilendiren bir rahatsızlık olduğu için kol, kalça, kol dirsekleri, bacaklar, el ve ayaklar, sırt bölümünde sıklıkla gözlemlenebilir.

Miyofasiyal Ağrı Sendromu Nasıl Tedavi Edilir?

Miyofasiyal ağrı sendromu tedavisi anatomik ve fizyolojik problemleri kapsadığı için iskelet sisteminin dengeli çalışmasını düzenler. Bu süreçte, öncelikle bir ortopedi uzmanına başvurarak hastalığın teşhisi koyulması gerekir. Fiziki muayene sonucu kolaylıkla tanısı koyulan hastalıkta radyolojik görüntüleme yönteminden yararlanarak teşhis kesinleştirilir. Sonrasında, alanında uzman doktor hastalığın altında yatan etmenleri de göz önünde bulundurarak tedavi planı çıkarır. Bu açıdan, farklı tedavi yöntemleri semptomların geçmesi ya da minimize edilmesinde kullanılır, yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Miyofasiyal ağrı sendromunun fıtık odaklı oluşmaması: Bölgesel olarak tetik nokta enjeksiyonu uygulanır ve bu yöntemin etkinliği yüksektir. Kişinin durumuna göre bir seansta da sonuç alınabilirken 3-5 seansta da tamamlanabilir. Ağrılı bölgeye giren iğne, bölgeye ilaç vererek ağrının azaltılması hedeflenir.
• Tetik nokta enjeksiyonu haricinde kalan yöntemler: Kuru iğne tedavisi, lazer tedavisi, masaj, biofeedback, ESWT şok dalga tedavisi, kuvvetli basınç uygulaması, akupunktur uygulanan tedavi şekilleri arasındadır.
• Fizyoterapik yöntemler: Gtos terapi, manuel terapi, osteopati, trigger point terapi, psikonöroimmünolojik uygulamalardan yararlanılabilir. Fizyoterapik yöntemler en az acı veren ve pratik uygulanabilen metotların başında gelir.
• İlaç tedavisi: Anti-aneljezik özellikli ilaçlarla ağrının hafifletilmesi amaçlanır, bütüncül tedavilerin yanında tercih edilir.

Miyofasiyal Ağrı Hakkında Sık Sorulan Sorular

Fibromiyalji ve miyofasyal ağrı sendromu arasındaki fark nedir?

Miyofasiyal ağrı sendromunun fibromiyaljiden en büyük farkı tedavi ile geçebilen bir eklem hastalığı olmasıdır. Bununla birlikte iki hastalığın farklarını aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• Fibromiyalji hastalığında ağrı geniş bir bölgeye yayılmıştır, mevcut hastalıkta ise ağrı bölgesel olarak daha küçük alanı etkiler.
• Fibromiyalji çoğunlukla kadınlarda ortaya çıktığı görülürken, diğer hastalık ise hem erkek hem de kadında görüldüğü bilinir.
• Fibromiyaljide kompleks semptomlar eşlik eder, bu semptomlar arasında sabah yorgun kalkma, uyku bozukluğu, bütün vücudun ağrıması vardır. Mevcut hastalıkta ise kişi uyku problemi yaşayabilir ancak ağrının tüm vücuda yayılma durumu gözlemlenmez.
• Fibromiyaljide ağrı vücudun her yerinde görüldüğü içi tetik noktası yoktur. Mevcut hastalıkta ise uyuşma, tutukluk, karıncalanma semptomları sadece birkaç bölgeyle sınırlı kalır; tetik noktası vardır. 
• Fibromiyaljide kişi uyuyup dinlense de ağrı şiddetini korur, mevcut hastalık daha hafif seyirde kendini belli eder ve dinlendikçe ağrı hafifler.
• Miyofasiyal ağrı sendromu tedavisi kronik bir hastalık olan fibromiyaljiye göre fizyoterapi desteği ile daha kolay atlatılır.

Miyofasiyal ağrı sendromu geçer mi?

Uygun tedavi düzenli uygulandığında ve hastalığın altında yatan durum ortadan kaldırıldığında geçebilen bir hastalıktır.

Miyofasyal gevşetme ne demek?

Kasların sürekli kasıldığı bölgede semptomlar ağırlaşabilir, hassasiyetin oluştuğu tetik noktalarında kaslar özel tekniklerle gevşetilerek ağrı şiddeti azaltılır.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.