Metatarsalji (Ayak Önü Ağrısı) Nedir? Metatarsalji Belirtileri Nelerdir?

Metatarsalji (Ayak Önü Ağrısı) Nedir?

Metatarsalji, ayak tabanından ayak parmaklarına bağlanan beş metatarsal kemiklerin olduğu bölgede ağrı ve yanma gibi belirtilerin görüldüğü ayak önü ağrısı olarak da bilinen hastalıktır. Ayakkabının çok sıkı ya da gevşek olması, koşma, zıplama aktivitelerinin yoğunluğu, travmalar ve ilaçlar metatarsalji oluşumuna neden olabilir. Metatarsalji ciddi bir hastalık olmasa da kişinin günlük yaşamını etkiler. Buz kompres ve dinlenme gibi evde yapılan tedavilerle semptomları hafifletilebilir.

Metatarsalji (Ayak Önü Ağrısı) Belirtileri Nelerdir?

Metatarsalji ana semptomu ayak parmaklarının altında ortaya çıkan metatarsal bölgede ağrıdır. Bu belirtinin yanında iltihaplanma ve şişlik de eşlik eder. Metatarsalji semptomları hızla da ortaya çıkabilir veya zamanla da gelişebilir.

Metatarsalji belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Ayak topuğunda keskin, yanma ve ağrı
• Ayak parmaklarında uyuşma veya karıncalanma
• Ayak ağrısının hareket sırasında devam etmesi dinlenme esnasında azalması
• Ayakkabının içerisinde çakıl taşı varmış gibi hissetmek
• Ayak parmaklarında uyuşma
• Çıplak ayakla sert zemine zor basma
• Çıplak ayakla sert zeminde durmanın zor olması,
• Ağrının tek bir bölgede ya da tarak kemiklerinde hissedilmesi

Metatarsalji (Ayak Önü Ağrısı) Neden Olur?

Metatarsalji, ayak tabanında metatars kemiklerinin bulunduğu noktada atlama, koşma, travma ve halluks valgus gibi durumlar nedeniyle gelişen hastalıktır.  Bu durumun diğer nedenleri arasında ayak deformasyonları, yüksek topuklu, çok yumuşak, destekleyici olmayan veya çok eskimiş ayakkabılar giymek olarak sıralanır.

Metatarsalji nedenlerini primer, sekonder ve iatrojenik olmak üzere üç grupta incelenir:

Birincil metatarsalji

Metatars kemiklerinin ayağın diğer kısımlarıyla ilişkilerini etkileyen bir durum olduğunda primer metatarsalji gelişebilir. Bunlar; halluks valgus, çekiç parmaklar, ikinci ayak parmağı baş parmağından daha uzun olması, nasırlar nedeniyle oluşur.

İkincil metatarsalji

Kişide sağlık sorunları varsa ve ön ayakta baskıyı artıran aktiviteler yapılıyorsa ikincil metatarsalji oluşabilir. Romatoid artrit, gut hastalığı, inflamatuar, obezite, siğiller ve diyabet gibi durumlar ikincil metatarsaljinin gelişmesine zemin hazırlar.

İyatrojenik metatarsalji

İyatrojenik metatarsalji, ön ayak cerrahisi olan bunyon ameliyatı nedeniyle görülebilir. İyileşmeyen kırık kemikler ve avasküler nekroz da iyatrojenik metatarsalji nedenleri arasındadır.  

Metatarsalji (Ayak Önü Ağrısı) Hastalığında Kimler Risk Altında?

Özellikle zıplama ve koşma gibi yüksek aktivite içeren sporlarla uğraşan kişilerde metatarsalji görülme riski yüksektir. Bunun yanında çivili ayakkabı giyen, çok esnek ya da çok sıkı, iyi desteklenmeyen ayakkabılar tercih eden kişiler de metatarsalji riski altındadır.

Metatarsalji riski yüksek olan kişiler şöyle sıralanabilir:

• Yaşlılar
• Yüksek topuklu ayakkabı tercih edenler
• İnflamatuar artrit veya ayak deformitesine sahip olanlar
• Aşırı kilolu veya obez insanlar
• Ayağına uymayan ayakkabılar giyen kişiler

Metatarsalji (Ayak Önü Ağrısı) Nasıl Teşhis Edilir?

Uzman doktor kişinin belirtilerini sorarak metatarsalji muayenesine başlar ve sağlık geçmişi hakkında bilgi edinir. Ayrıca ayağı inceleyerek stres kırıklarını veya ağrıya neden olabilecek diğer sorunları kontrol eder. Bu nedenle kişinin ayak röntgeninin çekilmesini talep edebilir. Bunu yanında metatarsofalangeal eklemlerini çevreleyen yumuşak dokuları görebilmek için ultrason veya MR (manyetik rezonans görüntüleme) isteyebilir.

Metatarsalji (Ayak Önü Ağrısı) Nasıl Tedavi Edilir?

Metatarsalji tedavisi ilk aşamada cerrahi işlemede gerek duyulmadan yapılır. Uzman doktor, ameliyat gibi invaziv önlemlerden kaçınmak için önce basit seçenekleri kişiye sunar. Metatarsalji hastalığında uygulanabilecek tedavi yöntemleri şöyle sıralanabilir:

• Dinlenme
• Buz kompres uygulama
• Ayağı yüksek bir yerde tutma
• Reçetesiz satılan ağrı kesici ilaçlar
• Ayak bileği için germe egzersizleri yapma
• Ayakkabıdan kaynaklanıyorsa değiştirme
• Ayakkabılara yumuşak tabanlık ekleme

Metatarsalji hafiflemediği durumda ağrının altında yatan durumun nedeni çözmek için bir enjeksiyon veya ameliyat önerebilir.

Metatarsalji (Ayak Önü Ağrısı) Hakkında Sık Sorulan Sorular

Ayak metatars ağrısı nasıl geçer?

Bazı kişilerde ayak önü ağrısı yani metatarsalji, cerrahi tedavi gerektirmeden semptomları rahatlatılabilir. Fizik tedavi, ayakkabının değiştirilmesi, anti-inflamatuar ilaçlar ve tabanlık kullanmak metatarsalji ağrısının hafiflemesini sağlar.

Metatars kemiği neden ağrır?

Metatarsalji, baş ve diğer parmaklarda meydana gelen şekil bozuklukları, yanlış ayakkabı kullanımı ve travmalar sonucunda metatars kemiğinde meydana gelen ağrıdır

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.