Melazma, genellikle hamilelik döneminde meydana gelen, başta yüz olmak üzere ciltte kahverengi ve koyu lekelere neden olan yaygın bir pigmentasyon bozukluğudur. ‘Hamilelik maskesi’ olarak da adlandırılan melazma yüzün dışında yanaklarda, burunda, çenede ve dudaklarda da görülebilir. Bu lekelerin ortaya çıkmasının yaygın nedeni olarak da güneş güneş ışığına maruz kalmak gösterilir.
Melazma Nedir?
Güneş ışığına maruz kalan cilt bölgelerinde gri-kahverengi ve çil benzeri koyu lekelerle ortaya çıkan melazma, genellikle hamilelik dönemiyle ilişkilendirilen bir cilt rahatsızlığıdır. Bu lekelerin kendiliğinden kaybolma özelliği bulunurken bazen de kişiye özel tedavi gerekebilir.
Çoğunlukla zararsız, ağrısız ve acısız lekeler olan melazma, yüz bölgesinin yanı sıra yanaklarda, burun bölgesinde, çenede ve dudaklarda da ortaya çıkabilir. Kimi zaman kol, boyun ve sırtta görüldüğü de olabilir.
Cildin rengini oluşturan hücrelerin aşırı üretimi nedeniyle oluşan melazmaya sebep olan temel faktör güneş ışığına maruz kalmaktır. Güneş ışığı dışında hamilelik, hormonal değişimler ve genetik de melazma lekelerine yol açabilir.
Melazma Neden Olur?
Melazma, cildin rengini oluşturan melanositlerin aşırı melanin üretmesi sonucunda meydana gelir. Aşırı melanin üretimi de hiperpigmentasyon oluşmasına yol açar ve melazma lekeleri ortaya çıkar. Melanin üretimine neden olan başlıca faktör ise güneş ışığına maruz kalmaktır. Güneş ışığına maruz kalan cilt bölgelerinde çil benzeri koyu lekeler görülür.
Melazma lekelerine yol açan faktörler şöyledir:
- Güneş ışığına maruz kalmak
- Hamilelik
- Doğum kontrol tedavisi
- Hormonal değişimler
- Genetik
- Hipotiroid
- Kozmetik ve cilt bakım ürünleri
- Teknolojik cihazların LED ışıkları
- Nöbet önleyici ilaçlar
Melazma Belirtileri Nelerdir?
Özellikle yüzde ortaya çıkan koyu kahverengi ve çil benzeri lekeler melazmanın en spesifik belirtisidir. Bu lekeler bazen kırmızı veya iltihaplı olabilir. Yüzün dışında yanak, dudak, burun ve çeneyle birlikte hem kol hem de sırtta koyu lekeler de görülebilir. Bunların dışında melazma herhangi bir fiziksel belirtiye yol açmaz.
Melazma belirtileri özetle şöyledir:
- Yüzde ortaya çıkan koyu kahverengi, gri veya çil benzeri lekeler
- Bazı durumlarda lekelerde kırmızılık veya iltihaplanma
- Yüzün dışında yanak, dudak, burun ve çenede görülen lekeler
- Kimi zaman ise kol ve sırtta koyu lekeler
Melazma Nasıl Teşhis Edilir?
Melazma teşhisi, doktorun cilt analizi sonrası yapılır. Doktor ciltteki lekeleri özel bir ışık yoluyla inceler. Bu incelemeler melazma tanısı için yeterli olabilir ancak melazma lekeleri bazen başka cilt hastalıklarıyla da karıştırılabileceği için ciltten küçük bir parça alınıp biyopsi yapılma ihtimali de söz konusudur.
Melazma Tedavisi Nasıl Yapılır?
Melazma tedavisinde amaç lekeleri hafifletmek ve zamanla kaybolmasını sağlamaktır. Bunun için de bazı ilaçlara başvurulabilir. İçinde meyan özü bulunan topikal kremler, kimyasal peelingler, azelaik asit, sisteamin kremler, hidrokinon ve hidrokortizon ilaçlar melazma lekeleri için bir çözüm olabilir.
İlaçların dışında melazma lekelerinin kaybolması ve artmaması için de şu adımlar uygulanabilir:
- Lekeler iyileşene kadar güneş ışığından mümkün olduğunda uzak durun
- Hormon tedavisi alıyorsanız ara verin
- Teknolojik cihazların LED ışıklarından kaçının
- Cildi tahriş eden makyaj malzemesi veya cilt bakım ürünleri kullanmayın
- Solaryuma girmemeye çalışın
Hem ilaçlar hem de yukarıda yer alan kişisel adımlar da işe yaramıyorsa doktor tarafından farklı tedavi yolları izlenebilir.
Melazma Hakkında Sık Sorulan Sorular
Melazma ne demek?
Melazma, başta yüz olmak üzere vücudun farklı bölgelerinde koyu lekelere neden olan bir cilt sorunudur.
Melazma kendi kendine geçer mi?
Melazma lekeleri genellikle birkaç ay içinde kendiliğinden kaybolur ancak geçmeyen lekeler için ilaç veya krem tedavisi gerekebilir.
Melazma en sık nerelerde görülür?
Melazma yaygın olarak yüz bölgesinde görülür. Yüzün dışında yanak, burun, çene, dudak, kol ve sırtta da melazma lekeleri ortaya çıkabilir.
Melazma türleri nelerdir?
Melazma; epidermal, dermal ve karışık melazma olmak üzere üçe ayrılır. En yaygın olarak görülen melazma türü ise karışık melazmadır.
Melazma kansere dönüşür mü?
Melazma lekeleri kansere dönüşmez. Ancak melazma lekelerine benzeyen cilt kanseri türleri olabilir. Bunun tanısı için doktora başvurmak gerekir.
Melazma ağrı yapar mı?
Melazma lekeleri genel olarak zararsızdır ve herhangi bir ağrı, acı veya kaşıntı yapmaz.
Melazma için hangi doktora gidilir?
Melazma tanı ve tedavisi için dermatoloji bölümünden randevu alınabilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 29 Mart 2024