Maloklüzyon Nedir? Maloklüzyon Nasıl Tedavi Edilir?

Maloklüzyon Nedir?

Maloklüzyon, dişlerin düzensiz dizilimi, çene yapısı uyumsuzluğu gibi nedenlerle ağzın kapalı olduğu pozisyonda alt ve üst dişlerin hizalanmaması için kullanılan tıbbi ifadedir. Dişlerin düzensiz dizilimi, çene yapısındaki farklılık, dişlerin ağız için çok büyük olması veya çarpık olması nedeniyle alt ve üst dişlerin birbirine temasını engelleyecek ölçüde hizasızlık söz konusudur. Bu duruma da genetik faktörler, travmalar ya da çocukluk dönemindeki emzik kullanımı gibi nedenlere bağlı olarak gelişebilir. Besinleri ısırırken güçlük çekme, peltek konuşma ya da rahatsızlık hissetme gibi belirtileri bulunur. Maloklüzyon ortodonti ya da diş telleri ile düzeltilerek tedavi edilebilir bir durumdur. Ciddi maloklüzyon görüldüğünde ise cerrahi müdahale gerekebilir.

Maloklüzyon sınıfları nelerdir?

Maloklüzyonun sınıfsal olarak üç şekilde ortaya çıkar. Bu sınıflar ısıma, alt ya da üst dişlerin hizasız olmasına bağlı olarak farklılık gösterir. Maloklüzyon sınıflandırılması şöyle açıklanabilir:

• Sınıf 1 maloklüzyon: En yaygın görülen maloklüzyon sınıfıdır. Isırma normaldir fakat üst dişler alt dişleri örter.
• Sınıf 2 maloklüzyon: Bu sınıflandırma retrognati veya overbite olarak adlandırılır. Üst çenede yer alan dişlerin alt çenedeki dişleri çok fazla örtmesinden kaynaklanır.
• Sınıf 3 maloklüzyon: Prognatizm olarak da adlandırılan bu sınıflandırmada alt çene öne doğru çıkıntı yapar. Böylelikle alt çene, üst çene ve dişleri örtebilir.

Maloklüzyon Belirtileri Nelerdir?

Maloklüzyonun en yaygın belirtisi çenede görülen yamukluk ve dişlerin düzensizliğidir. Üst çene ya da alt çenede çıkıntı şeklinde kendini gösterebilir. Maloklüzyon belirtileri şöyle sıralanabilir:

• Konuşmada güçlük çekme
• Peltek konuşma
• Dudakları kapatmakta zorlanma
• Ağızdan nefes alma
• Isırma ya da çiğneme esnasında zorluk çekme
• Dişlerin düzensiz sıralanması
• Çenede ağrı
• Yüz simetrisinin olmaması
• Dişlerde çarpıklık

Maloklüzyon Neden Olur?

Maloklüzyon, genetik faktörler ve çeşitli travmalara bağlı olarak gelişerek dişlerin ve çene kemiğinin düzgün hizalanmaması sonucunda görülen bir durumdur. Maloklüzyon çeşitli nedenlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Genellikle genetik, çevresel ve alışkanlıklarla ilgili olarak görülür. Maloklüzyonun başlıca nedenleri şöyle sıralanabilir:

Genetik Faktörler

Aile geçmişinde maloklüzyon bulunan bir kişi genetik bir yatkınlık gösterebilir. Bu bireylerde bu daha sık görülen bir durumdur. Dişler ve çene yapısının genetik olarak geçmesi çocuğa aktarılması sonucunda görülebilir.

Diş problemleri

Aşırı diş çekimi ya da diş kaybı sonucunda kişide dişlerin yer değiştirmesine neden olabilir. Bu da çene hizalanmasında bozulmalara sebebiyet vererek maloklüzyona zemin hazırlar. Çocukluk döneminde diş kaybının yaşanmasının yanında kalıcı olarak çıkan dişlerin düzgün yerleşmemesi de nedenleri arasındadır. Bunların yanında çürükler veya diş eti hastalıkları çene yapısını bozabilir.

Çocukluk döneminde emzik kullanımı veya parmak emme

Çocukluk dönemindeki alışkanlıklar maloklüzyon oluşumuna neden olabilir. Özellikle parmak emme ve emzik kullanımı çene ve diş gelişimini olumsuz etkileyebilir. Bu da dişlerin düzgün hizalanmasının önüne geçer.

Çene yaralanmaları

Çene bölgesine alınan darbeler sonucunda kişide maloklüzyon görülebilir. Çenedeki kırıklıklar dişlerin kapanmasını etkileyerek hizalanmayan bir görüntüye sebebiyet verir.

Dişlerin büyümesi ya da küçük kalması

Dişlerin özellikle gelişim çağında aşırı büyümesi ya da küçük kalması sonucunda düzgün şekilde yerleşme göstermeyebilirler. Bu çarpık ve şekilsiz görüntünün oluşmasına neden olarak maloklüzyon sebep olur.

Yanlış beslenme alışkanlıkları

Gün içerisinde sert besinleri tüketme, yetersiz çiğneme çene kaslarının gelişiminde olumsuzluklara neden olabilir. Bu da dişlerin ve çenenin düzgün gelişmeyerek maloklüzyon neden olur.

Maloklüzyon Nasıl Teşhis Edilir?

Diş hekimi kişinin bir diş problemi olduğu durumda dişlerin hizalı olup olmadığının da kontrolünü yapar. Detaylı şekilde inceleme ve tanı koymak için dişlerin ölçüleri alınarak diş röntgenleri çekilebilir. Diş hekimi kişinin dişlerinin hizalanması ve çene yapısının düzeltilmesi için ortodontiste yönlendirebilir.

Bazı durumlarda maloklüzyonun teşhisi, multidisipliner bir yaklaşım gerektirebilir. Böylelikle ana nedeni anlaşılarak buna yönelik olarak bir tedavi planı oluşturulabilir. Maloklüzyon belirtileri olduğunu düşündüğünüz durumda diş hekimine ya da ortodontiste başvurmak önemlidir.

Maloklüzyon Tedavisi Nasıl Olur?

Maloklüzyon tedavisi, dişlerin düzetilmesinin ve çene kemiğinin hizalanmasının içeren yöntemler barındırır. Bu yöntemler maloklüzyonun türüne, şiddetine ve kişinin yaşına bağlı olarak farklılık gösterir. Maloklüzyon tedavisinde kullanılan yöntemler şöyle sıralanabilir:

Ortodontik tedavi ile kullanılan diş telleri ya da şeffaf plaklar özellikle estetik kaygısı yaşayanlar için tercih edilir. Bu yöntemler sayesinde dişlerin hizalanması sağlanır.

Cerrahi müdahale ile kişinin çene kemiklerinin pozisyonun düzeltilmesi sağlanır. Düzgün kapanmayan çenelerde ya da dişlerin eğriliğinin fazla olması durumunda bu yöntem kullanılır.

Diş kaybı durumunda maloklüzyon oluşan kişilerde diş protezleri kullanılarak çiğneme fonksiyonu ve estetik geri kazandırılabilir. Protezler, bu sayede dişlerin düzgün bir şekilde hizalanmasına yardımcı olur.

Maloklüzyon Hakkında Sık Sorulan Sorular

Maloklüzyon tıptaki ismi nedir?

Maloklüzyon, tıp dilinde kötü kapanış olarak tanımlanır. Düzgün kapanmaya çene ya da dişlerin çarpıklığı nedeniyle bu ismi almıştır.

Diş gıcırdatma (bruksizm) maloklüzyona neden olur mu?

Diş gıcırdatma (bruksizm) bilinçsizce diş sıkma olarak bilindiğinden maloklüzyona neden olabilir. Hatta bazı durumlarda var olan maloklüzyonu da kötüleştirebilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.