Lutein, bitkilerde, hayvansal yağlarda, yumurta sarısında ve dişi memelilerde görülen geçici bir endokrinal yapı olan korpus luteumda bulunan karotenoid grubunun iki ana bölümünden birini oluşturan sarı pigmentlerdir. İnsan gözünde bulunan ve göz vitamini olarak anılan doğal olarak oluşan antioksidandır. Doğal bir pigment olan karotenoidlere sahip lutein, yeşil yapraklı ve turuncu-sarı sebzelerde yüksek miktarda bulunur ve özellikle göz sağlığını korumada önemi rol oynar. Brokoli, lahana, marul, ıspanak ve bezelye gibi yeşil yapraklı besinler ve yumurtada yaygın olarak bulunur. Lutein, gözleri güneş ışınlarının zararlarından koruyarak bir ışık filtresi görevi görür.
Lutein Nedir?
Lutein, doğal olarak oluşan bir antioksidan olup, zeaksantin ile birlikte gözün retinasında yer alan iki ana karotenoidden biridir. Lutein doğal olarak oluşan göz fonksiyonu ile sağlığını koruyup, geliştiren bir antioksidandır. Lutein yönünden zengin besinler arasında ıspanak, lahana, yumurta sarısı, kivi, üzüm, mısır ve kabak yer alır. Katarakt ya da yaşlılığa bağlı olarak gelişen makula dejenerasyonu gibi hastalıkların önlenmesini sağlar.
Lutein Ne İşe Yarar?
Lutein, göz sağlığı başta olmak üzere kalp ve beyin sağlığına da faydaları bulunur. Gözün retinasında ve merceğinde yer alan luteinin, gözü, serbest radikallere karşı koruduğu bilinir. Lutein aynı zamanda zararlı mavi ışık için bir filtre görevi görerek güneşin zararlı ışınlarından da koruma sağlar. Luteinin vücuda sağladığı faydalar şöyle sıralanabilir:
- Göz sağlığına iyi gelir
- Antioksidan açısından zengindir
- Kardiyovasküler sağlığa karşı olumlu etkileri bulunur
- Katarakt riskini azaltır
Göz sağlığına iyi gelir
Lutein içerisindeki antioksidan yapısı sayesinden göz sağlığına katkısı bulunur. Bunun yanında lutein, enfeksiyon, oksidatif stres, glokom, diyabetik retinopati ve maküler dejenerasyon gibi göz rahatsızlıklarıyla ilişkili bir karotenoiddir. Bunların yanında mavi ışıktan ve güneşin zararlı etkilerinden de koruma sağlar. Bunların yanında yaşla beraber görme hastalıkları riskine karşı etkilidir.
Antioksidan açısından zengindir
Lutein, vücutta yer alan serbest radikallere karşı savaş açarak oksidatif stresin azalmasında rol oynar. Bu durum oluşabilecek hücresel hasarın yavaşlamasına yardımcı olur. Yaşlanmayı geciktirerek cilt sağlığının iyileşmesini sağlar.
Kardiyovasküler sağlığa karşı olumlu etkileri bulunur
Lutein, kalp hastalıklarına karşı olumlu etkilerde bulunabilir. Özellikle antioksidan içeriği sayesinde kan basıncını düzenler ve kalp damar hastalıklarının gelişimini azaltır.
Katarakt riskini azaltır
Katarakt, zaman içerisinde yaşlanmayla beraber göz merceğinde biriken proteinler nedeniyle oluşur ve zamanlar görmeyi engelleyebilir. Vücuda lutein alımı ile beraber katarakt, özellikle de nükleer katarakt riskinin azaltmasına yardımcı olabilir.
Lutein Hangi Besinlerde Yer Alır?
Lutein faydalarının oluşması için düzenli ve dengeli bir şekilde lutein içeren besinlerden yararlanmak gerekir. Bunun yanında doktor önerisiyle beraber vücuda lutein takviyesi almak da mümkündür. Lutein genellike yeşil yapraklı sebzelerde bulunur.
Lutein içeren besinler şöyle sıralanabilir:
Lutein, yağlarla beraber tüketildiği durumda en iyi şekilde emilim gerçekleştirir. Yumurtalar, yapraklı yeşilliklere ve diğer sebzelere göre porsiyon başına daha az lutein içermesine rağmen, yumurta sarısındaki yağ emiliminin artmasını sağlar. Bunun yanında lutein kapsülleri besin takviyesi olarak da kullanılır.
Lutein Hakkında Sık Sorulan Sorular
Lutein A vitamini mi?
Lutein, bir pigment türü olarak ortaya çıkar ve A vitamini ile Beta-karoten ile ilişkili bir yapıdadır. Göz sağlığına karşı vitamin takviyesi olan lutein, insan gözünde yer alır.
Lutein ne zaman kullanılır?
Lutein, göz hastalıklarının önlenmesi istenildiği durumda katarakt ve yaşa bağlı makula dejenerasyonuna karşı kullanılabilir.
Lutein hangi meyvede var?
Yeşil yapraklı sebzelerde bulunmasının yanında lutein, portakal, kavun, kivi gibi meyvelerde de yer alır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 4 Ekim 2024
Yayınlanma Tarihi: 6 Mart 2024
