Kuyruk sokumu, 3-5 arası omurun birleşiminden oluşan küçük, kavisli yapıda olan alt omurgadaki son kemiktir. Temelde fonksiyonu vücut ağırlığını desteklemesi ve otururken dengeyi sağlamasıdır. Kuyruk sokumu bölgesinde yaşanan ağrı genellikle düşme sırasında kokeksin yaralanması, sert veya dar bir yüzeyde uzun süre oturmak, artrit ve doğum sırasındaki eklem değişiklikleri gibi sebeplerle yaşanan travma kaynaklıdır. Uzun süre hareket etmeden oturmak ve kemik üzerine binen yükün gün içerisinde fazla olması kuyruk sokumu ağrısının en yaygın nedenidir.
Kuyruk Sokumu Nedir?
Koksiks kemiği ya da kuyruk sokumu kemiği olarak da adlandırılan kuyruk sokumu omurganın en altında kalça üstünde yer alan, 3-5 arası kemiğin birbiri ile kaynaşarak oluşturduğu üçgen bir yapıdır. Kuyruk sokumu, kas, doku ve tendonlar arasında etkileşimi sağlamada önemli role sahiptir. Omurganın esneme payını yükseltirken oturur pozisyonda olan kişinin omurga yükünü hafifletir. Kuyruk sokumu ağrısı, omurganın son kısmında bulunan kemiksi yapıda veya çevresinde meydana gelen keskin şekilde hissedilen ağrıdır.
Kuyruk Sokumu Neden Ağrır?
Kuyruk sokumu ağrısının nedenleri düşme nedeniyle kuyruk sokumunda kırık, kayma ve travma oluşması, uzun süre hareketsiz oturma, bisiklet sürme ve ağır kaldırma gibi tekrarlayan eylemler, hamilelik, kabızlık, çok kilolu ya da çok zayıf olma, kuyruk sokumu ve eklem iltihaplarıdır.
- Kuyruk sokumu kayması
- Sırt bir zemine düşme eylemi sonucu kuyruk kemiğindeki bağlarda ve eklem kemiklerinin zarar görmesi gibi travmalar
- Hamilelik veya doğumun yarattığı eklem değişiklikleri
- Sürekli oturur pozisyonda olmanın yarattığı baskı ve sinir sıkışması
- Obezite ve zayıflık
- Herhangi bir nedenle uzun süre yatalak pozisyonda kalınması
- Kuyruk sokumu ağrısına kıl dönmesi gibi iltihap, enfeksiyon ve apse oluşumu
- Kanser ve tümör varlığı
Kuyruk Sokumu Ağrısı Belirtileri Nelerdir?
Bu kemiğin yeri hayvanların kuyruğunun bulunduğu yere denk gelmesi nedeniyle 'kuyruk sokumu kemiği' denilir. Halk dilinde kuyruk sokumu acısı olarak ifade edilen ağrı tıbbi olarak koksiks ağrısına karşılık gelir. Kuyruk sokumu ağrısı belirtileri başlıklar halinde aşağıdaki gibi vurgulanabilir:
- Kuyruk sokumu şişlik durumu
- Kuyruk sokumu iltihabı gözlenmesi
- O bölgede apse benzeri defektler oluşmuş ise zamanla bu durumun kuyruk sokumu yarası haline gelmesi
- Hareket halinde ya da anlık olarak oturup kalkmak sırasında kuyruk sokumu batması gözlemlenmesi
- Bağırsak hareketleri sırasında oluşan şiddetli ağrı durumu
- Cinsel ilişki sonrası gözlenen ağrı semptomları
Kuyruk Sokumu Ağrısı Tanısı Nasıl Konur?
Uzman hekim muayenesinde durumu tetikleyecek bir durum varsa tespiti yapılır. Sonrasında kırık, fiziksel görünen bir bozukluk, tümör ya da iltihabik bir durum olup olmadığını kantitatif olarak kontrol etmek için bazı ölçümler yaptırmanız gerekir. Kırık kontrolü için röntgen ve bilgisayarlı tomografi yöntemleri kullanılır. Eğer, iltihabik bir durum ya da tümör şüphesi doktorda oluşmuş ise MR ya da kemik sintigrafisi isteyebilir.
Kuyruk Sokumu Ağrısı Tedavisi Nasıl Yapılır?
Çok nadir ayakta ya da cerrahi bir tedaviye ihtiyaç duyulur. Evde yapabileceğiniz uygulamalar ile süreci atlatabilirsiniz. Kuyruk sokumu ağrısı için evde yapılacak uygulamalar şu şekilde listelenebilir:
- Uzman hekimin tavsiye ettiği ağrı kesici ve iltihap kurutucu ilaçların kullanılması,
- Sürekli oturma pozisyonunda bulunulmaması,
- Sıcak termal etkiyle banyoda kasları gevşeterek ağrı eşiğinin düşürülmesi,
- Metabolizmayı hızlandırarak bağırsak hareketlerinin arttırılması,
- Bel kaslarını esnetecek ve güçlendirecek hareketler yapılması,
- Otururken kuyruk sokumu minderi kullanılması,
- Bölgeyi sıkmayacak giysilerin giyilmesi.
Kuyruk sokumu ağrısı için ayakta uygulanacak tedaviler aşağıdaki gibi belirtilebilir:
- İlaç tedavisi ile sinir iletilerini bloke edilmesi,
- Masajla terapi,
- Fizyoterapi ile egzersiz ve akupunktur,
- Transkutan elektriksel sinir uyarıcı cihaz desteği,
Kuyruk sokumu ağrısında cerrahi operasyonlar çok nadir koşullarda tercih edilir:
- Kuyruk sokumu kemiğinin bir kısmının çıkarılması,
- Tüm kuyruk kemiğinin operasyon ile çıkarılması.
Cerrahi müdahale sonrası iyileşme süreci uzun sürebilir. Bu nedenle bu ağrı semptomları için başvurulan yöntemler arasında çok tercih edilmez.
İmpar ganglion blokajı: Koksiks ağrısını hafifletmek için kullanılan bir tedavi yöntemidir. İmpar ganglion, sempatik sinir sisteminde bulunan ve pelvisin alt kısmındaki ağrı sinyallerini ileten sinir demetidir. İmpar ganglion blokajı, bu sinir demetinin geçici olarak uyuşturulması veya bloke edilmesi yoluyla koksiks bölgesindeki ağrıyı azaltmayı amaçlar.
Koksiks ağrısında manipülasyon: Koksiks ağrısında manipülasyon, bazı durumlarda faydalı olabilir ancak dikkatli bir şekilde, ortopedi ve travmatoloji uzmanı ya da fizik tedavi doktoru tarafından gerçekleştirilmelidir. Koksiks bölgesindeki manipülasyon, koksiks eklem ve dokularının hareketliliğini artırabilir ve bu da ağrıyı azaltabilir.
Koksiks ağrısında cerrahi:
Koksiks ağrısı genellikle cerrahi müdahale gerektirmeyen bir durumdur ve çoğu durumda konservatif tedavilerle kontrol altına alınabilir. Ancak, nadir durumlarda cerrahi seçenekler değerlendirilebilir. Örneğin:
Koksigeal kistlerin çıkarılması: Koksikste sıvı dolu kistler oluşabilir ve bazen cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.
Koksiks travmasının düzeltilmesi: Ciddi koksiks travması sonucu kırıklar veya çıkıklar oluşabilir ve bu durumda cerrahi müdahale gerekebilir.
Koksiks ağrısına neden olan diğer ciddi durumların tedavisi: Nadir durumlarda, koksiks ağrısına neden olan altta yatan bir durumun (örneğin, tümör) cerrahi olarak tedavi edilmesi gerekebilir.
Ancak, cerrahi seçenekler her zaman son çare olarak değerlendirilmeli ve risklerle faydalar dikkate alınarak doktorunuzla birlikte karar verilmelidir. Çoğu durumda, koksiks ağrısını hafifletmek için konservatif tedaviler (dinlenme, fizik tedavi, ilaçlar) yeterli olabilir.
Kuyruk Sokumu Ağrısına Ne İyi Gelir?
Dinlenmek, uzun süre sabit oturmaktan kaçınmak, oturma pozisyonunu değiştirmek, ağrı kesiciler, kegel egzersizi, soğuk ve sıcak kompres, uyurken yan tarafa dönerek uyumak, masaj ve yoga gibi gibi esneme egzersizleri, antiinflamatuar ve kas gevşetici jeller, kuyruk sokumu yastıkları ve fizik tedavi kuyruk sokumu ağrısına iyi gelir.
Kuyruk sokumu ağrısını geçirmeye yardımcı yöntemler şunlardır:
- Dinlenin: Koksiks ağrısı yaşarken, belirli bir süre dinlenmek ve fazla hareket etmemek faydalı olabilir.
- Soğuk kompres uygulayın: Koksiks bölgesine buz torbası veya soğuk kompres uygulamak, ağrıyı azaltabilir ve şişliği hafifletebilir.
- Oturma pozisyonunu değiştirin: Uzun süre oturmak koksiks ağrısını artırabilir, bu yüzden oturma pozisyonunuzu sık sık değiştirmek veya bir yastık kullanmak faydalı olabilir.
- Ağrı kesici alın: Doktorunuza danışarak uygun ağrı kesici veya anti-enflamatuar ilaçlar alabilirsiniz.
- Kuyruk sokumu yastığı kullanın: Özel olarak tasarlanmış kuyruk sokumu yastığı kullanmak, koksiks bölgesine destek sağlayarak ağrıyı azaltabilir.
- Fizik tedavi desteği alın: Koksiks ağrısını hafifletmek ve esnekliği artırmak için fizik tedavi ya da ortopedi travmatoloji uzmanının fizyoterapiste uygulamasını önerdiği egzersizleri yapabilirsiniz.
Kuyruk Sokumu Ağrısını Tetikleyen Komplikasyonlar Nelerdir?
Kuyruk sokumu ağrısını etkileyen ve tetikleyen komplikasyonlar; depresyon, endişe, kötü uyku, kalça ve sırt ağrısı, kabızlık, hormonal değişimler yer alır. Ayrıca, öksürme ve hapşırma gibi zorlayıcı reflekslerden etkilenir.
Kuyruk Sokumu Ağrısından Korunma Yöntemleri Nelerdir?
Ani hareketlerden uzak durulmalı, fazla kilo alımı ve oturma pozisyonuna dikkat edilmelidir. Ağır yük kaldırmak da bölgede ağrıyı tetikleyebilir. Bu nedenle ağır yük kaldırmaktan uzak durmanız gerekir.
Kuyruk Sokumu ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Durduk yere kuyruk sokumu ağrısı neden olur?
Uzun süreli oturmayı gerektiren (araba sürme gibi) aktiviteler, sert yüzde ve kötü bir pozisyonda oturma, eklem hipermobilitesi, obezite, aşırı zayıflık, hamilelik ve yaşlılık herhangi bir yaralanma olmadan kuyruk soğumu ağrısına neden olan durumlardır. Eklem hipermobilitesi eklemlerin normalden daha esnek olması durumudur.
Kuyruk sokumu kayması belirtileri nelerdir?
Kuyruk sokumu kaymalarında görülen belirtiler uzun süre oturma veya ayakta durma sırasında şiddetli ağrı, dışkılama ve cinsel ilişki sırasında ağrı ve sızlama ile kuyruk sokumu bölgesinde şişliktir.
Kuyruk sokumu düşmesi nasıl anlaşılır?
Şiddetli ağrılarla birlikte kuyruk sokumu bölgenizde şekilsel bir farklılık gözlemlediyseniz doktora başvurmanız gerekir. Yapılan klinik tetkikler sonrasında teşhis konulur.
Kuyruk sokumu ağrısı nerelere vurur?
Kuyruk sokumu ağrısını; bacak, sırt bölümü ve kasık bölgesinde şiddetle hissedebilirsiniz.
Kuyruk sokumu kemiği kayması nasıl düzeltilir?
Bel bölgesini esnetecek ve güçlendirecek hareketlerle kemin uyumunu tekrar sağlayabilirsiniz. Ayrıca uzman hekimin teşhis ettiği ciddi durumlarda cerrahi operasyona başvurulabilir.
Kuyruk sokumu ağrısı için hangi doktora gidlir?
Ortopedi ve travmatoloji bölümü kuyruk sokumu ağrısının durumuna karar verir. Uzman hekim gerekli gördüğü durumlarda sizi farklı servise yönlendirebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 25 Eylül 2024
Yayınlanma Tarihi: 25 Eylül 2024