Kuyruk Sokumu Ağrısı Nedir? Kuyruk Sokumu Neden Ağrır?

Kuyruk Sokumu Nedir?

Koksiks kemiği ya da kuyruk sokumu kemiği olarak da adlandırılan kuyruk sokumu omurganın en altında kalça üstünde yer alan, 3-5 arası kemiğin birbiri ile kaynaşarak oluşturduğu üçgen bir yapıdır. Kuyruk sokumu, kas, doku ve tendonlar arasında etkileşimi sağlamada önemli role sahiptir. Omurganın esneme payını yükseltirken oturur pozisyonda olan kişinin omurga yükünü hafifletir. 

Kuyruk sokumu, omurganın en alt bölgesinde yer alan küçük bir kemik yapısı olsa da vücut için önemli bir işleve sahiptir. Bunların başında denge ve destek sağlaması gelir. Diğer yandadn kas ve bağ dokuları için bağlantı noktası olan kuyruk sokumu, otururken ve hareket ederken omurgaya gelen baskıyı saf dışı bırakarak omurga sağlığını korumaya yardım eder.

Kuyruk Sokumu Ağrısı Nedir?

Kuyruk sokumu ağrısı, genellikle ağır kaldırmaya bağlı zedelenmeler, ağır egzersizler, doğumsal bozukluklar, düşmeye bağlı kuyruk sokumunda ezilme, uzun süre aynı pozisyonda sert zeminde oturmak gibi nedenlerle kuyruk sokumu civarında ve koksiks adı verilen kemikte hissedilen ağrı durumudur. Daha nadir olarak kıl dönmesi ve apse gibi iltihaplar, kemik hastalıkları, dolaşım bozuklukları da kuyruk sokumunda ağrıya neden olabilmektedir.

Kuyruk Sokumu Neden Ağrır?

Kuyruk sokumu ağrısının nedenleri düşme nedeniyle kuyruk sokumunda kırık, kayma ve travma oluşması, uzun süre hareketsiz oturma, bisiklet sürme ve ağır kaldırma gibi tekrarlayan eylemler, hamilelik, kabızlık, çok kilolu ya da çok zayıf olma, kuyruk sokumu ve eklem iltihaplarıdır. 

• Kuyruk sokumu kayması
• Sırt bir zemine düşme eylemi sonucu kuyruk kemiğindeki bağlarda ve eklem kemiklerinin zarar görmesi gibi travmalar
• Hamilelik veya doğumun yarattığı eklem değişiklikleri
• Sürekli oturur pozisyonda olmanın yarattığı baskı ve sinir sıkışması
• Obezite ve zayıflık
• Herhangi bir nedenle uzun süre yatalak pozisyonda kalınması
• Kuyruk sokumu ağrısına kıl dönmesi gibi iltihap, enfeksiyon ve apse oluşumu
• Kanser ve tümör varlığı

Kuyruk Sokumu Ağrısı Belirtileri Nelerdir?

Bu kemiğin yeri hayvanların kuyruğunun bulunduğu yere denk gelmesi nedeniyle 'kuyruk sokumu kemiği' denilir. Halk dilinde kuyruk sokumu acısı olarak ifade edilen ağrı tıbbi olarak koksiks ağrısına karşılık gelir. Kuyruk sokumu ağrısı belirtileri başlıklar halinde aşağıdaki gibi vurgulanabilir:

• Kuyruk sokumu şişlik durumu
• Kuyruk sokumu iltihabı gözlenmesi
• O bölgede apse benzeri defektler oluşmuş ise zamanla bu durumun kuyruk sokumu yarası haline gelmesi
• Hareket halinde ya da anlık olarak oturup kalkmak sırasında kuyruk sokumu batması gözlemlenmesi
• Bağırsak hareketleri sırasında oluşan şiddetli ağrı durumu
• Cinsel ilişki sonrası gözlenen ağrı semptomları

Kuyruk Sokumu Ağrısı Tanısı Nasıl Konur?

Kuyruk sokumu ağrısı, tıbbi olarak koksidini adıyla bilinir ve genellikle kuyruk sokumu kemiği veya çevresindeki dokuların hasarından kaynaklanan ağrı şeklinde tanımlanır. Bu ağrının doğru ve erken bir şekilde teşhis edilmesi, uygun tedavi planının belirlenmesi için kritik bir öneme sahiptir. Kuyruk sokumu ağrısının tanısında kullanılan tanı yöntemleri ise şöyledir:

Fiziksel muayene

Kuyruk sokumu için öncelikle kişiye fiziksel bir muayene yapılır. Uzman doktor, hastanın tıbbi geçmişini değerlendirerek ve ağrının başlangıcı, süresi, şiddeti ve tetikleyici faktörler hakkında bilgi alarak tanı sürecine başlar. Bunun ardından, kuyruk sokumu bölgesini elle muayene ederek hassasiyet, şişlik veya anormallik olup olmadığını kontrol eder. Rektal muayene de, iç yapıları değerlendirmek ve olası kitleleri tespit etmek için ayrıca kullanılabilir.

Görüntüleme yöntemleri

Fiziksel muayene sonrasında kuyruk sokumu ağrısının altında yatan nedeni belirlemek için çeşitli görüntüleme teknikleri kullanılabilir.

Röntgen: Kuyruk sokumu kemiğindeki kırık, çıkık veya dejeneratif değişiklikleri tespit etmek için röntgen yöntemi kullanılır. Otururken ve ayakta çekilen röntgenler, farklı pozisyonlardaki olası sorunları göstermesi adına önemli tanı yöntemlerinden biridir.

Manyetik rezonans görüntüleme (MRI): Kısacası MR olan bu görüntüleme yönteminde yumuşak dokuların, sinirlerin ve çevresindeki yapıların detaylı görüntüleri elde edilir. Bu işlem, tümörler, enfeksiyonlar veya diğer yumuşak doku anormalliklerini tespit etmek için faydalıdır.

Bilgisayarlı Tomografi (BT) Taraması: Kemik yapılarının detaylı kesitsel görüntülerini sunar ve karmaşık kırıkların veya kemik anomalilerinin değerlendirilmesinde kullanılır.

Laboratuvar testleri: Eğer kuyruk sokumu ağrısında enfeksiyon şüphesi varsa kişiden kan testleri istenebilir. Bu testler, enfeksiyon belirtileri olan beyaz kan hücresi sayısındaki artışı veya spesifik enfeksiyon belirteçlerini tespit etmek için kullanılır.

Anestezik enjeksiyonlar: Tanısal amaçlı olarak, kuyruk sokumu bölgesine lokal anestezik enjeksiyonu yapılabilir. Eğer enjeksiyon sonrası ağrıda belirgin bir azalma olursa, ağrının kaynağının kuyruk sokumu olduğu teyit edilir.

Dinamik görüntüleme: Oturma ve ayakta durma pozisyonlarında çekilen dinamik röntgenler, kuyruk sokumunun hareketlerini ve olası anormallikleri gösterir. Bu yöntem, özellikle hareketle ilişkili ağrıların değerlendirilmesinde pratik bir işlemdir.

Diferansiyel Tanı: Kuyruk sokumu ağrısının diğer potansiyel nedenlerini elemek için doktorlar pilonidal kist, bası yaraları, osteomiyelit veya sakroiliak eklem disfonksiyonu gibi durumları da değerlendirebilir. Bu, doğru tanı ve tedavi planı için gereklidir.

Sonuç olarak ifade etmek gerekirse kuyruk sokumu ağrısının teşhisi, kapsamlı bir değerlendirme ve uygun tanısal testlerin birleşimini gerektirir. Doğru ve erken teşhis, etkili bir tedavi planının oluşturulması için önemli bir kriterdir.

Kuyruk Sokumu Ağrısı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Çok nadir ayakta ya da cerrahi bir tedaviye ihtiyaç duyulur. Evde yapabileceğiniz uygulamalar ile süreci atlatabilirsiniz. Kuyruk sokumu ağrısı için evde yapılacak uygulamalar şu şekilde listelenebilir:

• Uzman hekimin tavsiye ettiği ağrı kesici ve iltihap kurutucu ilaçların kullanılması,
• Sürekli oturma pozisyonunda bulunulmaması,
• Sıcak termal etkiyle banyoda kasları gevşeterek ağrı eşiğinin düşürülmesi,
• Metabolizmayı hızlandırarak bağırsak hareketlerinin arttırılması,
• Bel kaslarını esnetecek ve güçlendirecek hareketler yapılması,
• Otururken kuyruk sokumu minderi kullanılması,
• Bölgeyi sıkmayacak giysilerin giyilmesi.

Kuyruk sokumu ağrısı için ayakta uygulanacak tedaviler aşağıdaki gibi belirtilebilir:

• İlaç tedavisi ile sinir iletilerini bloke edilmesi,
• Masajla terapi,
• Fizyoterapi ile egzersiz ve akupunktur,
• Transkutan elektriksel sinir uyarıcı cihaz desteği,

Kuyruk sokumu ağrısında cerrahi operasyonlar çok nadir koşullarda tercih edilir:

• Kuyruk sokumu kemiğinin bir kısmının çıkarılması,
• Tüm kuyruk kemiğinin operasyon ile çıkarılması.

Cerrahi müdahale sonrası iyileşme süreci uzun sürebilir. Bu nedenle bu ağrı semptomları için başvurulan yöntemler arasında çok tercih edilmez.

İmpar ganglion blokajı: Koksiks ağrısını hafifletmek için kullanılan bir tedavi yöntemidir. İmpar ganglion, sempatik sinir sisteminde bulunan ve pelvisin alt kısmındaki ağrı sinyallerini ileten sinir demetidir. İmpar ganglion blokajı, bu sinir demetinin geçici olarak uyuşturulması veya bloke edilmesi yoluyla koksiks bölgesindeki ağrıyı azaltmayı amaçlar.

Koksiks ağrısında manipülasyon: Koksiks ağrısında manipülasyon, bazı durumlarda faydalı olabilir ancak dikkatli bir şekilde, ortopedi ve travmatoloji uzmanı ya da fizik tedavi doktoru tarafından gerçekleştirilmelidir. Koksiks bölgesindeki manipülasyon, koksiks eklem ve dokularının hareketliliğini artırabilir ve bu da ağrıyı azaltabilir.

Koksiks ağrısında cerrahi:

Koksiks ağrısı genellikle cerrahi müdahale gerektirmeyen bir durumdur ve çoğu durumda konservatif tedavilerle kontrol altına alınabilir. Ancak, nadir durumlarda cerrahi seçenekler değerlendirilebilir. Örneğin:

Koksigeal kistlerin çıkarılması: Koksikste sıvı dolu kistler oluşabilir ve bazen cerrahi olarak çıkarılması gerekebilir.

Koksiks travmasının düzeltilmesi: Ciddi koksiks travması sonucu kırıklar veya çıkıklar oluşabilir ve bu durumda cerrahi müdahale gerekebilir.

Koksiks ağrısına neden olan diğer ciddi durumların tedavisi: Nadir durumlarda, koksiks ağrısına neden olan altta yatan bir durumun (örneğin, tümör) cerrahi olarak tedavi edilmesi gerekebilir.

Ancak, cerrahi seçenekler her zaman son çare olarak değerlendirilmeli ve risklerle faydalar dikkate alınarak doktorunuzla birlikte karar verilmelidir. Çoğu durumda, koksiks ağrısını hafifletmek için konservatif tedaviler (dinlenme, fizik tedavi, ilaçlar) yeterli olabilir.

Kuyruk Sokumu Ağrısına Ne İyi Gelir?

Dinlenmek, uzun süre sabit oturmaktan kaçınmak, oturma pozisyonunu değiştirmek, ağrı kesiciler, kegel egzersizi, soğuk ve sıcak kompres, uyurken yan tarafa dönerek uyumak, masaj ve yoga gibi gibi esneme egzersizleri, antiinflamatuar ve kas gevşetici jeller, kuyruk sokumu yastıkları ve fizik tedavi kuyruk sokumu ağrısına iyi gelir.

Kuyruk sokumu ağrısını geçirmeye yardımcı yöntemler şunlardır:

• Dinlenin: Koksiks ağrısı yaşarken, belirli bir süre dinlenmek ve fazla hareket etmemek faydalı olabilir.
• Soğuk kompres uygulayın: Koksiks bölgesine buz torbası veya soğuk kompres uygulamak, ağrıyı azaltabilir ve şişliği hafifletebilir.
• Oturma pozisyonunu değiştirin: Uzun süre oturmak koksiks ağrısını artırabilir, bu yüzden oturma pozisyonunuzu sık sık değiştirmek veya bir yastık kullanmak faydalı olabilir.
• Ağrı kesici alın: Doktorunuza danışarak uygun ağrı kesici veya anti-enflamatuar ilaçlar alabilirsiniz.
• Kuyruk sokumu yastığı kullanın: Özel olarak tasarlanmış kuyruk sokumu yastığı kullanmak, koksiks bölgesine destek sağlayarak ağrıyı azaltabilir.
• Fizik tedavi desteği alın: Koksiks ağrısını hafifletmek ve esnekliği artırmak için fizik tedavi ya da ortopedi travmatoloji uzmanının fizyoterapiste uygulamasını önerdiği egzersizleri yapabilirsiniz.

Kuyruk Sokumu Ağrısını Tetikleyen Komplikasyonlar Nelerdir?

Kuyruk sokumu ağrısını etkileyen ve tetikleyen komplikasyonlar; depresyon, endişe, kötü uyku, kalça ve sırt ağrısı, kabızlık, hormonal değişimler yer alır. Ayrıca, öksürme ve hapşırma gibi zorlayıcı reflekslerden etkilenir.

Kuyruk Sokumu Ağrısından Korunma Yöntemleri Nelerdir?

Ani hareketlerden uzak durulmalı, fazla kilo alımı ve oturma pozisyonuna dikkat edilmelidir. Ağır yük kaldırmak da bölgede ağrıyı tetikleyebilir. Bu nedenle ağır yük kaldırmaktan uzak durmanız gerekir.

Kuyruk Sokumu Ağrısında Dikkate Alınması Gerekenler

Ağır yük kaldırmaktan ve zorlayıcı hareketlerden kaçının

Kuyruk sokumu, insan vücudunda bulunan 33 tane omurun en alt kısmında bulunan son parçasıdır. Bu kemiğe halk arasında “poçik” ve tıp dilinde ise “koksiks” adı verilir. Koksiks veya kuyruk sokumu leğen kemiğinin içindeki organları alttan destekleyen kasların yapışma noktası olduğu için büyük öneme sahiptir. Ağır yük kaldırmaktan ileri gelen zedelenmeler kuyruk sokumu ağrısında önemli faktörlerden biri olarak yer almaktadır.

Ağrının göz ardı edilmesi, tedavi süresini uzatabilir

Hastanın öyküsü, klinik muayene, direkt grafiler, gerekirse manyetik rezonans görüntüleme (MR) ve sintigrafi tetkiklerinin beraberce değerlendirilmesi sonucu tanı konulabilmektedir. Ağrı bazen kendiliğinden de geçebilmekte, bu nedenle de çoğu zaman yapılması gereken tedavi ihmal edilmektedir. Ancak ihmal, ağrının tedavi sürecini daha zorlaştırmakta ve uzatmaktadır. Koksiks ağrısı erken tedavi edilirse ve kişinin aldığı önlemlerle sorunsuz çözülebilmektedir. Aksi takdirde bir-iki yılı aşkın süre ile ağrılı bir klinik devam edebilir.

Ağrının geçmesini beklemeyin

Pek çok kişi hayatının bir döneminde bu bölgede ağrıyla karşı karşıya gelmektedir. Vücut bu bölgedeki aşırı yüklenmenin yol açtığı sorunları kendiliğinden geriletebilmektedir. Ancak üzerine oturulduğunda büyük bir yük binen bu bölgenin iyileşebilmesi, vücudun diğer bölgelerine göre daha geç olmaktadır. Ağrının tedavi sürecinde bölgedeki problemin temeline inmek gerekmektedir.

Problem olan bölgeyi baskı altından kurtarmak iyileşmeyi hızlandırmaktadır. Bu nedenle oturma simidi kullanmak sert zemine oturmamak, klozet tipi bir tuvalet kullanımı ile beraber bu bölgedeki yangıyı çözebilecek ilaçlar ve enjeksiyonlar kullanılmalıdır.  Bunlarla beraber şikayetler gerilemediği takdirde, skopi (x ışını ile görüntü alınabilen cihaz) altında bölgeye noktasal enjeksiyonlarla başarılı bir tedavi uygulanabilmektedir. Bu hastalara nadiren uygulanan cerrahi müdahale ile bu bölgede bulunan kemik çıkartılabilmektedir.

Kuyruk Sokumu ile İlgili Sıkça Sorulan Sorular

Durduk yere kuyruk sokumu ağrısı neden olur?

Uzun süreli oturmayı gerektiren (araba sürme gibi) aktiviteler, sert yüzde ve kötü bir pozisyonda oturma, eklem hipermobilitesi, obezite, aşırı zayıflık, hamilelik ve yaşlılık herhangi bir yaralanma olmadan kuyruk soğumu ağrısına neden olan durumlardır. Eklem hipermobilitesi eklemlerin normalden daha esnek olması durumudur.

Kuyruk sokumu kayması belirtileri nelerdir?

Kuyruk sokumu kaymalarında görülen belirtiler uzun süre oturma veya ayakta durma sırasında şiddetli ağrı, dışkılama ve cinsel ilişki sırasında ağrı ve sızlama ile kuyruk sokumu bölgesinde şişliktir.

Kuyruk sokumu düşmesi nasıl anlaşılır?

Şiddetli ağrılarla birlikte kuyruk sokumu bölgenizde şekilsel bir farklılık gözlemlediyseniz doktora başvurmanız gerekir. Yapılan klinik tetkikler sonrasında teşhis konulur.

Kuyruk sokumu ağrısı nerelere vurur?

Kuyruk sokumu ağrısını; bacak, sırt bölümü ve kasık bölgesinde şiddetle hissedebilirsiniz.

Kuyruk sokumu kemiği kayması nasıl düzeltilir?

Bel bölgesini esnetecek ve güçlendirecek hareketlerle kemin uyumunu tekrar sağlayabilirsiniz. Ayrıca uzman hekimin teşhis ettiği ciddi durumlarda cerrahi operasyona başvurulabilir.

Kuyruk sokumu ağrısı için hangi doktora gidlir?

Ortopedi ve travmatoloji bölümü kuyruk sokumu ağrısının durumuna karar verir. Uzman hekim gerekli gördüğü durumlarda sizi farklı servise yönlendirebilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.