Toplumda 6 bin bebekte bir görülen doğumsal kulak deformiteleri, işitme kayıplarına ve ilerleyen dönemlerde iletişim güçlüğüne neden oluyor. Çocuklarda özgüven kaybı ile birlikte sosyal ilişkilerde de problemlere yol açan kulak deformiteleri, modern yöntemlerle konforlu bir şekilde tedavi edilebiliyor. Genellikle 9 yaşından itibaren bu ameliyatın yapılabildiğini belirten Memorial Bahçelievler Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Prof. Dr. Serkan Orhan, çocuklardaki doğumsal kulak deformiteleri, işitme kayıpları ve tedavi yöntemleri hakkında bilgi verdi.
Erkeklerde daha fazla görülüyor
Doğumsal kulak deformitelerine kulak kepçesi yetersiz gelişimi adı verilmektedir. Kusurlu kulaklar yaklaşık 6 bin doğumda bir görülür. Ciddi işitme kayıpları ise yaklaşık 17 bin 500 canlı doğumda bir görülmektedir. Ciddi işitme kayıplarının 10 çocuktan 6’sını erkekler, 4’ünü ise kızlar oluşturmaktadır. Kulağında deformite olan çocukların çoğunda dış kulak yolu da gelişememektedir. Bu hastalarda dış ortamdan gelen seslerin tamamı iç kulağa iletilmemektedir. Çünkü sağlam bir kulak kepçesi ve dış kulak yolu gelişmez. Hatta bu hastaların bir kısmında, orta kulak kemikçikleri de gelişmemiş olabilir. Dolayısıyla hava yolu ses iletimin bozulmasına bağlı işitme kaybı gelişmektedir.
İşitme kayıplı çocuklar vücutlarındaki eksik gelişen organlarından dolayı özgüven eksikliği hissederler. Deformiteli kulaklarını saçlarını uzatarak örtmeye çalışırlar. Okul öncesi ve okul çocuklarının acımasızca eleştirileri bu çocuklarda psikolojik travmaya neden olur. Bu nedenle kulak deformitesi olan çocukların tedavisi çocuğun özgüveninin sağlanması açısından da önemlidir.
Doğru zaman beklenmeli
Kaburga kıkırdakları kullanılarak yapılacak cerrahi işlemlerde çocuğun gelişimi için 9 yaşının beklenmesi çok önemlidir. 6 yaşındaki bir çocukta kulağın nihai gelişimi yaklaşık yüzde 80-85 oranında tamamlanmış olur. Cerrahi için kaburga kıkırdakları kullanılacaksa göğüs kafesi gelişiminin de yeterli olması gerekir. Aksi halde kaburga kıkırdakları alındıktan sonra solunum güçlüğü gelişebilmektedir. Bazı kaynaklar 6 yaşın göğüs kafesi gelişimi için uygun bir yaş olduğunu bildirirken, bazıları 9 yaşını beklemek gerektiğini savunmaktadır. Memorial Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü’nde kulak deformiteleri cerrahisi 9 yaşından itibaren tercih edilmektedir.
Amaç hem işitmenin hem de estetik görünümün sağlanması
İşitme kaybına kulak deformitesi de eşlik ediyorsa tedavide amaç hem kozmetik deformitenin düzeltilmesi hem de işitmenin sağlanmasıdır. Doğumsal işitme kusurları tedavi seçenekleri şöyle sıralanmaktadır:
- Kaburga kıkırdağı ile cerrahi
- Sentetik materyaller ile cerrahi
- İmplant ve protezler
- Dış kulak yolunun açılıp kulak zarı oluşturulması
- Kemiğe implante işitme cihazı uygulaması
- Orta kulak aktif implantlar
Kaburga kıkırdağı ile cerrahi tercih ediliyor
Dış kulak cerrahisigenellikle kaburga kıkırdağı alınarak gerçekleştirilmektedir. İşitme kaybında ise çocuğun orta kulak yapıları yeteri kadar gelişmiş ise dış kulak yolu açılır. Orta kulak yapıları yeteri kadar gelişmemiş hastalarda ise kemiğe implante işitme cihazları uygulanmaktadır.
Sabırlı ve titiz bir çalışma gerekir
İki kulakta da işitme kaybı ve deformite ile doğan çocukta öncelikli tedavi işitmenin iyileştirilmesidir. Bu çocuklar ilgili merkezlerde yakından takip edilmeli, kemik yolu işitme cihazları veya dijital işlemcili kemik yolu cihazı ile işitme rehabilitasyonu sağlanmalıdır. Çocuk 5 yaşına geldiğinde orta kulak yapıları yeteri kadar gelişmediyse operasyonla kemiğe implante işitme cihazları yerleştirilir. Orta kulak yapıları yeterince gelişmiş ise cerrahın tercihine bağlı olarak kulak oluşturulurken dış kulak yolu da açılabilir. Tek taraflı kayıplarda çocuğun diğer kulağının işitmesi test edilir. İşitme normalse işitme cihazı kullanmak zorunlu değildir. Bu çocuklarda da 9 yaşını bekleyip cerrahi yapılırken dış kulak yolu açılıp açılmamasına karar verilir. Bazı çocuklarda ise kulak gelişimi normal ancak dış kulak yolunda gelişim kusuru mevcuttur. Eğer orta kulak yapıları yeteri kadar gelişmiş ise 9 yaşını beklemeden de dış kulak yolu açılabilir. Bu cerrahilerde iyi sonuç almak için sabırlı ve titiz bir çalışma gerekir. Cerrahinin her basamağı standardize edilmeli ve kusursuz bir şekilde uygulanmalıdır. Küçük bir hata istemeyen sonuçlara sebep olabilir. Bu ameliyatın doğru merkezlerde ve bu konuda deneyimli uzmanlar tarafından yapılması hastanın konforu açısından büyük önem taşır”
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 2 Haziran 2022
Yayınlanma Tarihi: 19 Kasım 2018
