Kronik Hastalık Nedir? Kronik Hastalıklar Nelerdir?

Kronik Hastalıklar Nelerdir?

Kronik hastalıklar, yaşam boyunca devam eden, tedavisi tam olarak mümkün olmayan uzun vadeli hastalıklardır. Yaşam şekline, bakış açısına, ilişleri de etkileyebilen kronik hastalıklara strese de neden olabilir. Dünyada önde gelen ölüm nedenleri arasında yer alır. Kalp hastalıkları, kanser ve diyabet gibi hastalıklar en çok görülen kronik hastalıklar arasındadır. Kişinin kronik hastalıkla baş etmesi artık mümkün değilse, bu durum ruh sağlığını da etkileyebilir. Kronik bir hastalığın erken teşhisi ve tedavisi, genellikle hastalığın daha sonraki seyri üzerinde olumlu bir etkiye sahiptir.

En sık görülen kronik hastalıklar şunlardır;

• Kalp ve damar hastalıkları
• Artrit hastalıkları
• Kanser türleri
• Bronşit, astım, KOAH gibi solunum yolu hastalıkları
• Diyabet
• Tiroid hastalıkları
• Alzheimer ve demans gibi nörolojik hastalıklar
• Alerjiler
• Mental hastalıkları
• Gastrointestinal hastalıklar
• Kanser hastalıkları

Kalp damar hastalıkları

Kardiyovasküler hastalıklardan çeşitli risk faktörleri sorumludur. Kalıtsal yatkınlıklar, hareketsiz yaşam, sağlıksız beslenme, alkol ve sigara bu faktörler arasında yer alır.

Kronik iskemik kalp hastalığı veya koroner kalp hastalığı (KKH) koroner arterlerin ( atar damarların)  bir hastalığıdır. Bu hastalıkta koroner arterlerde kan damarlarını daraltan kalsiyum birikintileri oluşmaktadır. Eğer daralma ilerlemişse, kalp artık yeterli oksijeni alamaz.

Yüksek tansiyon, damar sertliği, koroner arter hastalığı, kalp yetmezliği, kardiyak aritmiler uzun süreli tedavi gerektiren hastalıklar arasında yer alır. En yaygın sonucu kalp krizidir. Özellikle 40 yaş üstü erkekler ve 50 yaş üstü kadınlar etkilenir. Sağlıksız bir yaşam tarzı ile kronik iskemik kalp hastalığı geliştirme riski artar.

Artrit hastalıkları

Osteoartrit, romatoid artrit, gut hastalığı, kronik rahatsızlıklar arasında sıralanır. Uygun tedavi ve ilaçlar sayesinde bu durumların neden olduğu semptomlar önlenebilir.

Bronşit, astım, KOAH gibi solunum yolu hastalıkları

En başta sigara kullanımı, hareketsiz yaşam tarzı, sağlıksız beslenme alışkanlıkları ve çevre kirliliği kronik akciğer hastalıklarının oluşmasında etkili olmaktadır. Kronik akciğer hastalıkları arasında kronik bronşit, astım, KOAH (Kronik obstrüktif akciğer hastalığı), bronşiyal astım, kistik fibrozis, uyku apnesi, bronşektazi, pulmoner fibrozis, sarkoidoz ve amfizem yer alır.

Diyabet

Tip 1 ve Tip 2 diyabet, kişiyi uzun yaşam boyunca etkileyen kronik rahatsızlıklardandır. Doğru beslenme ve ilaç tedavisi ile diyabet kontrol altına alınabilir.

Tiroid hastalıkları

Hipertiroidizm ve hipotiroidizm kişiyi uzun süreli etkileyen tiroid hastalıkları arasında yer alır.

Alzheimer ve Demans gibi nörolojik hastalıklar

Alzheimer, Parkinson, demans gibi hastalıklar da kronik hastalıklar arasında sıralanır.

Alerjiler

Saman nezlesi, ev tozu akarı alerjisi, hayvan tüyü alerjisi ve besin alerjileri kişide ciddi etkiler oluşturma da günlük yaşamı etkiler.

Mental hastalıklar

Depresyon, tükenmişlik, bipolar hastalık, şizofreni, tedavi gerektiren uzun sürelere yayılan hastalıklardır.

Gastrointestinal hastalıklar

Gastrointestinal hastalıklar arasında sıralanan irritabl bağırsak sendromu, ülseratif kolit ve Crohn hastalığı kronik hastalıklardandır.

Kanser

Meme kanseri, prostat kanseri, kolon kanseri, akciğer kanseri gibi kanser türleri kişinin sağlığını tehdit ederek tedavi gerektiren hastalıklar arasında yer alır.

Kronik Hastalıklar Neden Olur?

Kronik bir hastalığın oluşmasında genetik yatkınlık, kazalar ve viral hastalıklar dış faktörler yer alır. Çevresel faktörlerde kronik hastalıklara neden olabilir. Bunların yanında hareketsiz kalma, sağlıksız beslenme ve aşırı alkol, sigara kullanımı da kronik hastalıklara zemin hazırlar.

Kronik hastalık nedenleri şöyle sıralanabilir:

• Hava kirliliğinin
• Asbest maruziyeti
• Stres yoğunluğu
• Aşırı alkol tüketimi
• Sigara içmek
• Egzersiz yapmamak
• Fazla kilolu olmak
• Sağlıksız beslenmek

Kronik Hastalıklar Nasıl Tedavi Edilir?

Kronik hastalıkları olan hastalar, ömür boyu, düzenli ve tıbbi bakıma ihtiyaç duyarlar. Hastalığın nasıl tedavi edileceği, hastaya, hastalığa ve hastalığın seyrine bağlıdır. Örneğin bazı hastalıklar ilaç eklenerek tedavi edilebilir. Mental hastalıklar için ise psikoterapi önerilir. Kronik hastalıklara dış etkenler de neden olabileceğinden, sağlıklı bir yaşam tarzı önleyici bir etkiye sahip olabilir. Riske neden olan faktörlerden kaçınılması, kronik hastalıkların gelişmesini önleme veya kronik bir hastalığın olumlu gelişimini destekleme olasılığı olarak belirtilebilir. Düzenli sağlık kontrolleri erken teşhise yardımcı olabilir ve zamanında tedaviyi başlatabilir.

Kronik Hastalıklar Önlenebilir mi?

Yaşam tarzı, rutin alışkanlıkların yanında diyabet, aşırı kilo, kalp sorunları ve kanserler kronik hastalıklar için bir risk faktörü olarak tanımlanır. Düzenli sağlık kontrolleri sayesinde, vücuttaki belirtileri de dikkate alarak erken tanı ve teşhis konulabilir. Bu sayede gelişen hastalığa yönelik olarak erken müdahale gerçekleşir ve ilerlemeden önlenebilir. Kronik hastalıkları önlemenin yolları ise şöyle sıralanabilir:

• Düzenli olarak spor ya da egzersiz yapmak
• Tütün ürünlerini azaltmak ya da hiç kullanmamak
• Sağlıklı ve doğu bir beslenme planı çizmek

Kronik Hastalıklar Hakkında Sık Sorulan Sorular

Kronik hastalık ne demek?

Kronik hastalık, yaşam boyunca uzun süreler ilaçlarla ya da tedavi yöntemleri ile kontrol altında tutulması gereken hastalıklardır. Kalp, akciğer hastalıkları, diyabet gibi problemler kronik hastalıklar arasında yer alır.

Alerji kronik bir hastalık mıdır?

Alerjiler de kronik hastalıklar arasında yer almaktadır. Bağışıklık sisteminin görevi vücudu hastalıklara korumaktır. Bağışıklık hücreleri, hastalık oluşturan mikropları yok eder ve böylece kontrolsüz yayılmalarını önleyerek vücudu hastalıklara karşı korur. Alerjik reaksiyon durumunda vücut, çevreden gelen ve aslında tehlikeli olmayan maddelere karşı savunma durumuna geçmektedir. Bu alerji tetikleyicilerine alerjen denir. Bağışıklık sistemi hücreleri; polen, toz akarları, küf ve hayvan tüylerini alerjen olarak algılayıp aşırı tepki vererek alerjik reaksiyona neden olabilirler.

Kronik hastalıklar tamamen iyileşebilir mi?

Kronik hastalıklar hayat boyu devam eden ve ataklarla kendini belli eden hastalıklardır. Kronik hastalıklara sahip insanların tedavileri yaşamları boyunca devam etmektedir. Aynı anda bir ya da birkaç ilaç almak zorunda kalabilmektedirler.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.