Yükleniyor
Kriyoterapi, vücutta oluşan anormal dokuyu dondurmak ve çıkarmak için aşırı soğuğun kullanılması olarak tanımlanır. Özellikle siğil ve deriyi etkileyen cilt rahatsızlıklarında ve prostat, rahim ağzı ve karaciğer kanseri dahil bazı kanserleri tedavi etmek için kullanır. Bu tedavi bazı alanlar kriyoablasyon olarak bilinir.
Kriyoterapi, anormal olan dokunun dondurmak ve çıkarmak için bölgeye birkaç dakika boyunca dondurucu veya donmaya yakın sıcaklığın terapötik amaçla kullanıldığı bir tedavi yöntemidir. Bu şiddetli soğuğu yaratmak için uzman doktor sıvı nitrojen veya argon gazı gibi bir maddelerden yararlanır.
Kriyoterapi, çeşitli cilt rahatsızlıklarının yanında sıra prostat ve karaciğer kanseri de dahil olmak üzere bazı kanserlerin tedavisinde kullanılır. Bu terapi dokunun deri üzerinden yani dışarıdan ve içeriden tedavi edebilir.
Kriyoterapi teknik olarak birden fazla soğuk terapiyi içermektedir. Kriyoterapi türleri şu şekilde sıralanabilir:
Tüm vücut kriyoterapisi sırasında ortalama 5 dakika boyunca eksi -129 ila -184 santigrat dereceyer kadar soğutulan bir odaya girilir. Bu odalar sıvı nitrojen buharları kullanılarak soğutulur. Genellikle baş kısmı odanın dışındayken vücudunuzun geri kalanı aşırı soğutmaya maruz kalır. Bazen birden fazla kişi tamamen kapalı bir odaya girer. Her iki durumda da korunmak için eldiven, çoraplar veya terliklerle çıplak ya da neredesye çıplak bir kriyojenik odaya girilir.
Soğuk su terapisinde buz banyoları ya da soğuk duşları bulunur. Soğuk suya daldırma sırasında, vücut genellikle 5-15 dakika boyunca boynun altında 10 ila 15 santigrat derece suya batırılır. Kriyoterapinin bu türü genellikle egzersiz sonrası ağrının azaltılmasına yardımcı olmak için kullanılmaktadır.
Buz paketleri uygulamak burkulma, kırık ya da yaralanmalar için ilk tedavi yöntemidir. Buzlanma, egzersiz sonrası ağrının azaltılmasına yardımcı olmak için de kullanılır. Bir yaralanmadan sonra buz, ağrıyı, şişliği ve iltihabı azaltmaya yardımcı olabilir.
Kriyoblasyon veya kriyocerrahi, anormal dokuyu dondurmak veya yok etmek için sıvı nitrojen, argon gazından yararlanılarak aşırı soğuk kullanan cerrahi bir yöntemdir. Uzman doktor tarafından gerçekleştirilen kriyocerrahi, siğilleri ve vücut dışındaki kanser öncesi cilt büyümelerini ortadan kaldırabilir.
Minimal invazif yöntemi işe uygulanan kriyoterapi çeşitli tıbbi durumlardan kaynaklanan hasar görmüş veya hastalıklı dokuyu ortadan kaldırmaya yarar. Kriyoterapi genellikle açık ameliyat olmadan uygulanır. Çoğu kişi işlemden hemen sonra ve çok az ağrıyla iyileşebilmektedir. Uzman doktor şu hastalıkların tedavisinde de kriyoterapi önerebilir:
Kriyoterapi sırasında uzman doktor anormal dokuya aşırı soğuk uygular. Böylelikle uygulanan bölgedeki hücreler şiddetli soğuğa dayanamayarak ölürler. Kriyoterapi esnasında kullanılan aşırı soğuğu oluşturmak için birkaç farklı madde kullanabilir. Bu maddeler şöyle sıralanır:
Kriyoterapi iki şekilde uygulanabilir. Doku cildin dışında bulunuyorsa, dondurucu maddeyi uygulamak için genellikle bir püskürtme cihazı veya pamuklu çubuk kullanır. Kanser öncesi hücreler veya tümör gibi vücudun içindeki koşulları tedavi etmek için ise kriyoprob adı verilen bir aletten yararlanılır. Bu prob ciltte küçük bir kesi açılarak uygulanır.
Kriyoterapi, bazı durumlarda kesi gerektirmediği için geleneksel işleme göre daha avantajlıdır. Minimal invaziv yöntemiyle uygulanan kriyoterapi, bazı kişilerde sadece püskürtme yöntemiyle tedavi edilmektedir. Kriyoterapinin avantajları şöyle sıralanabilir:
Kriyoterapinin geleneksel cerrahi yönteme riskleri küçüktür fakat komplikasyonlar ortaya çıkabilir. Bu komplikasyonlar şunları içerebilir:
Birçok kişinin ciltte uygulanacak olan kriyoterapi hazırlığında özel bir şey yapmasına gerek yoktur. Uzman doktor, kriyoterapi öncesinde hazırlanmanıza yardımcı olacak talimatlar verecektir. Dahili kriyoterapi tedavisinde ise birkaç gün önce aspirin veya kan sulandırıcılar gibi bazı ilaçları almayı bırakmak gerekebilir. Bunun yanında işlem öncesinde ne kadar yemenizi veya içmenizi sınırlandırmanız istenebilir.
Kriyoterapi hasarlı dokunun olduğu bölgeye gaz püskürtmesiyle uygulanarak siğil problemine karşı kullanılan etkili yöntemler arasında yer alır.
Kriyoterapi sonrasında iyileşme süreci 1 ila 4 hafta arasında değişiklik gösterir. Uygulama sonrasında yaralar iyileşme süreci boyunca kendiliğinden dökülerek yeni dokunun oluşmasını sağlar.
Kriyoterapi uygulamasında dokulara zarar verildiği için küçük izler olabilir. Bunun yanında cilt rengi açılması sebebiyle lekelenmeler görülebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 11 Aralık 2023
Yayınlanma Tarihi: 7 Eylül 2023
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
