Kranial Sinirler Nelerdir? Kranial Sinirlerin Görevleri Nelerdir?

Kranial Sinirler Nelerdir?

Kranial sinirler, beynin arka tarafında yer alan gövdeye, boyna, yüze ve beyne elektrik sinyalleri gönderen 12 çift sinirdir. Kranial sinirler sayesinde beş duyu çalışır, farklı yüz ifadeleri yapılabilir, göz kırpma, dili hareket ettirme gibi doğal reaksiyonlar gerçekleşir. Bu nedenle kranial sinirler sinir sisteminin önemli parçasıdır.

Kranial Sinir Türleri Nelerdir?

12 kranial sinirin her birinin ayrı bir işlevi ve yapısı bulunur. Buna bağlı olarak vücutta farklı görevleri vardır. Kranial sinir türleri şöyle sıralanır:

• Koku alma siniri
• Optik sinir
• Okülomotor sinir
• Troklear sinir
• Trigeminal sinir
• Abducens siniri
• Fasiyal sinir
• Vestibüler sinir
• Glossofaringeal sinir
• Vagus siniri
• Aksesuar sinir
• Hipoglossal sinir

Koku alma siniri

Koku alma duyusudur. Burun boşluğunun üst kısmında burnun içini kaplayan epitel dokuda yer alır. Koku siniri, kişide koku alma duyusuna ilişkin bilgilerin beyne iletilmesinde görevlidir. Koku alma ön loba ve beynin hafızasında rol oynayan diğer bölgelerine iletilir.

Optik sinir

Görme yeteneğini etkileyen sinir türüdür. Retinadaki ganglion hücrelerin meydana getirdiği sinirdir. Optik sinirin liflerinin çoğu optik kiazma adı verilen bir yapıya geçer. Optik sistem daha sonra beynin arka tarafında yer alan, görsel bilginin işlendiği alana aktarılır.

Okülomotor sinir

Gözlerin hareket etmesinde ve göz kırpmada etkili olan sinirdir. Okülomotor sinir, gözün ve üst göz kapağını hareket ettiren kasların çoğunun hareketini sağlar.

Troklear sinir

Gözlerin yukarı aşağı veya ileri geri hareket ettirilmesini etkileyen sinir türüdür. Bunun yanında troklear sinirin göz hareketinde de rolü bulunur. Gözün aşağıya ve içeriye bakmasını sağlayan kontralateral superior oblik kasına güç vermede de etkilidir.

Trigeminal sinir

Yüzde ve yanaklarda oluşan duyumlar, tat ve çene hareketlerinin kontrolünde görevlidir. Trigeminal sinir en büyük kraniyal sinir olarak bilinir. Hem motor hem de duyusal fonksiyonlara sahip bir yapıdadır.

Abducens siniri

Gözleri hareket ettirmede ve kontrol etmede etkili olan altıncı siniri ifade eder. Göz dışı kaslardan biri olan lateral rektus kasının bakışı dışarıya çevirmesine yardımcı olan bir sinir türüdür.

Fasiyal sinir

12 çift kraniyal sinirlerin yedincisi olan fasiyal sinir, yüz ifadeleri ve tat alma duyusunda etkilidir. Fasiyal sinir, yüz ifadesini oluşturan kasların hareketi, dış kulak hissi, tat hissi ve lakrimal, submaksiller ve submandibular bezlerin hareketi olmak üzere dört çekirdekten oluşur.

Vestibüler sinir

8. kranial sinir olan vestibüler sinir, işitme ve denge duyusunda etkili olan sinirdir. Vestibüler sinir, vücudun yer çekimine göre başın pozisyonundaki değişiklikleri algılamasına destek olur. Vücut bu bilgiyi dengeyi korumak için kullanır.

Glossofaringeal sinir

Beyinden dilin arka bölümüne, boğaza ve kulak yönüne doğru ilerleyen tat alma ve yutma yeteneğini etkileyen sinir türüdür.

Vagus siniri

Vagus siniri, sindirim ve kalp atış hızını etkiler. Bunun yanında vagus sinirinin motor, duyusal ve parasempatik işlevler sağlayan bir dizi işlevi bulunur. Boğaz ve yumuşak damağın hareketini sağlar.

Aksesuar sinir

Kranial sinirler arasında yer alan aksesuar sinir, omuz ve boyun kas hareketlerini etkiler. Bir kişinin boynunu ve omuzlarını döndürmesine, uzatmasına ve esnetmesine izin veren sternokleidomastoid ve trapezius kaslarını kontrolünü sağlar.

Hipoglossal sinir

Kranial sinirlerin 12.olan hipoglossal sinir, dilin hareket ettirilmesinde etkilidir. Hipoglossal sinir bozukluğu yaşandığı durumda, çoğunlukla tek tarafta meydana gelen dil felcine görülebilir.

Kranial Sinirlerin Amacı Nedir?

Kranial sinirler, duyuların ve motor becerilerinin kontrolünde etkili rol oynayan sinir grubudur. Bu sinirler kişinin dokunma hissini, duymasını, görmesini, koku almasını ve tatmasını etkiler. Bunun yanında motor sinirleri yüz kaslarının veya bezlerin kontrol edilmesinde rol oynar. Bazı kranial sinirlerin hem duyusal hem de motor işlevleri vardır.

Kranial Sinirler Hakkında Sık Sorulan Sorular

Hangi kranial sinir en büyüktür?

12. kranial sinirden biri olan vagus siniri, beynin alt bölümü olan medullada başlayıp karın bölgesine kadar uzanan en uzun sinirlerden biridir. Dilin, boğazın, kalbin ve sindirim sisteminin de dahil olmak üzere vücudun birçok bölgesinden geçer.

En kısa kranial sinir hangisidir?

En kısa kraniyal sinir, en az sinir lifi olan akson sayısına sahip olan troklear sinir olarak bilinir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.