Korpus kallosum, beynin ortasında yer alan sol ve sağ yarım kürelerin iletişim kurmasını sağlayarak düşünme, hatırlama ve hareketleri koordine etmede rol alan lif yapısıdır. Doğuştan gelişen ve sonradan edinilen bilişsel bozukluklar beynin bu bölümünü etkileyebilir. Bu da beynin gelişim ve işleyişinde etkili olur. Korpus kallozum yapısında bir bozukluk meydana geldiğinde sağ ve sol yarım kürelerdeki iletişim de kopabilir. Bu durum genellikle felç, tümörler ve epilepsi gibi hastalıklardan kaynaklanır. Hastalığın nedeni belirlendikten sonra kişinin sağlığı da göz önünde bulundurularak tedavi süreci başlatılır.
Korpus Kallozum Nedir?
Korpus kallozum, beyinde yer alan sağ ve sol lobları arasında iletişimi sağlayan sinir lifleridir. İki yarım küre arasında sinyallerin hızlıca iletilmesini sağlayan korpus kallozum, iki yarım kürenin koordineli bir biçimde çalışmadığında ortaya çıkabilecek bellek, duygusal algı ve motor beceri sorunlarının oluşmasının önündeki engel olarak işlevsel durumda rol oynar. Oluşabilecek hasarlar ve gelişim bozuklukları sağ ve sol yarım kürelerdeki alışverişte aksamalara sebebiyet verir. Kişi günlük hayatında motor becerilerini uygulamadı, algıda, konuşmada ve sosyal becerilerde güçlük çekmeye başlar.
Korpus kallozum nerede bulunur?
Korpus kallosum, beynin orta bölümünde yer alan sağ lob ve sol lobu birbirine bağlayan sinir lifi demetidir. Bu iki taraf arasında iletişimin kurulmasında ve sinyallerin gönderilmesinde kritik bir öneme sahiptir. Bulunduğu bu noktada longitudinal fissür de denebilir. Birleştirici etkisi sayesinde beynin işlevsel hareketlerinin sağlıklı ilerlemesinde önemli rolü bulunur.
Korpus Kallozumu Etkileyen Hastalıklar Nelerdir?
Korpus kallozumu etkileyen hastalıkların oluşma nedeni genellikle beyindeki iki yarım küre arasında yer alan iletişim probleminden kaynaklanır. Bu iki lob arasında yer alan bozukluklar bilişsel, motor ve duyusal işlevlerde çeşitli zorluklara neden olabilir.
Korpus kallozumu etkileyen hastalıklar şöyle sıralanabilir:
Multiple skleroz (MS)
Multiple skleroz yani MS, merkezi sinir sistemini etkilenmesine neden olan bir tür otoimmün hastalıktır. Bu durum beyindeki korpus kallozumda plaklar oluşmasına yol açabilir. Bu oluşan plaklar, sinir iletimini bozulmasına sebep olarak iki lob arasındaki iletişimi olumsuz etkiler.
Korpus kallozumda tümörler
Beyinde yer alan korpus kallozum yakınında gelişen tümörler bu yapıdaki sinir iletimini bozarak baş ağrısı, hafıza sorunları, duyusal değişiklikler gibi semptomlara neden olabilir.
Korpus kallozum agenezisi
Bu doğuştan gelen bir durumdur ve korpus kallozumun tamamen veya kısmen oluşmaması anlamına gelir. Bu durumda, beyin yarım küreleri arasındaki iletişim sınırlıdır. Korpus kallozum agenezisi olan kişilerde sosyal, motor ve bilişsel becerilerde zorluklar görülebilir.
Korpus kallozum disgenezi
Bu hastalık, korpus kallozumun yapısının normal şekilde gelişmemesi neden olur. Disgenezi, gelişimsel ve motor becerilerde aksamalara sebep olarak nörolojik problemleri beraberinde getirir.
Travmatik beyin hasarı
Kazalar sonucunda meydana gelen kafa travmaları, korpus kallozumu doğrudan veya dolaylı olarak etkileyen faktörlerdendir. Bu durum, iki yarım küre arasında bulunan bağlantıyı zayıflatarak bilişsel işlevleri ve motor becerileri etkiler.
Fetal alkol sendromu (FAS)
Fetal alkol sendromu, hamilelik sürecinde anne karnında alkole maruz kalan bebeklerde gelişebilir. Bu durum korpus kallozum gelişimini olumsuz etkileyen bir durumdur. Bu durum bilişsel işlevlerde zorluklar ve davranışsal problemlere yol açabilir.
Epilepsi
Anormal elektriksel aktiviteyle ilişkilendirilen epilepsi, korpus kallozumdan hasara neden olabilir. Epilepsi tedavisinde, nadir de olsa korpus kallozumun bir kısmının kesilmesi ile birlikte nöbetlerin kontrol altına alınması amaçlanır.
Nörodejeneratif hastalıklar
Alzheimer, demans gibi hastalıklar, korpus kallozumda sinir hücrelerinin azalmasına neden olabilir. Bu da işlev kaybına yol açabilir. Bu durum, hastaların bilişsel becerilerinde gerilemesine sebebiyet veren faktörlerdendir.
Korpus Kallozum Rahatsızlıklarının Belirtileri Nelerdir?
Korpus kallozumda oluşan beynin sol ve sağ taraflarının birbiriyle iletişime geçmemesi sonucunda kişide çeşitli belirtiler görülebilir. Korpus kallozum rahatsızlıklarının belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Gelişimsel gecikmeler
- Nöbetler
- Zihinsel engellilik durumu
- Hareket ve koordinasyon bozuklukları
- Görme, işitme ve konuşmada zorluk çekme
Kişide gelişen hasara bağlı olarak korpus kallozum problemlerinin belirtileri de farklılık gösterir. Bulunduğu yer de bu noktada önemlidir. Korpus kallozumda hasar oluşması sonucunda kişiler bisiklete binmekte, iğneye iplik geçirmekte, bulmaca çözmekte ya da bir enstrüman çalmakta zorluk yaşayabilir.
Korpus Kallozum Rahatsızlıkların Tedavisi Nelerdir?
Korpus kallozum rahatsızlıkların tedavisi, kişinin sağlık durumuna, hastalığın türüne, şiddetine ve nedenine bağlı olarak değişiklik gösterebilir. Bu tedaviler genellikle semptomların hafifletilmesini ve kişinin yaşam kalitesinin artırılmasını içerir. Korpus kallozum rahatsızlıkların tedavisinden uygulanabilecek yöntemler şöyle sıralanabilir:
- Multiple skleroz (MS) durumunda kortikosteroidler, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar ve hastalığın ilerlemesini yavaşlatmaya yönelik tedaviler uygulanabilir.
- Epilepsi ilaçları sayesinde nöbetler kontrol altına alınması amaçlanır
- Korpus kallozotomi durumunda ise nöbetlerin giderilmesi için korpus kallozumun bir kısmı kesilip alınabilir
- Korpus kallozumda yer alan tümörler cerrahi olarak çıkarılabilir
- Korpus kallozum hasarı nedeniyle motor becerilerde zorluk yaşayan kişiler için fizik terapi önerilebilir
- Korpus kallozum rahatsızlıkları bilişsel ve duygusal zorluklara yol açabilir. Psikoterapi sayesinde oluşabilecek depresyon, anksiyete gibi durumlarla baş edilebilir
- Davranış terapileri sayesinde sosyal becerilerin ve iletişimin geliştirilmesi hedeflenir
- Merkezi sinir sistemi üzerindeki etkilerden korunmak veya bu etkileri azaltmak için sağlıklı beslenmek gerekir
Korpus Kallozum Hakkında Sık Sorulan Sorular
Korpus kallozum hasarında ne olur?
Korpus kallozum hasarı meydana geldiğinde beynin sağ ve sol lobları arasındaki iletişim bozulurak kesilme noktasında gelir. Bu durum nedeniyle sol ve sağ lob arasında bilgi alışverişi aksayarak, motor becerilerinde bozulma, öğrenme güçlüğü ya da sağ ve sol el arasında koordinasyon eksikliği gibi problemler görülebilir.
Korpus kallozum ne işe yarar?
Korpus kallozum, beyinde sağ ve sol loblar arasında köprü işlevi sayesinde beyinde iki yarısı birlikte çalışma gösterir.
Korpus kallozum agenezisi genetik mi?
Korpus kallozum agenezisi çoğunlukla genetik nedenlere bağlı olarak görülür. Genetik mutasyonlar ya da gelişimsel bozukluklar, korpus kallozumun oluşmasını engelleyen bir durumdur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 13 Kasım 2024
Yayınlanma Tarihi: 13 Kasım 2024