Kolin, yumurta sarısı, baklagiller, brokoli, fasulye, süt ve balık gibi bazı gıdalarda bulunan ve karaciğerde sentezlenen ve aynı zamanda suda çözünebilen bir bileşiktir. Kolin, vücutta bulunan hücre zarlarının temel yapısal bileşenleri olan bazı fosfolipidlerin sentezinde kullanılır. Vücutta kolin eksikliği olduğunda beyin ve sinir fonksiyonları başta olmak üzere birçok hücre ve organ işlevsel çalışmayabilir. Besin takviyesi olarak alınabilen kolin en çok et, balık, yumurta, fındık, fasulye ve bazı sebzelerin içinde bulunur.
Kolin Nedir?
Kolin, kasların kasılmasına yardımcı olan, ağrı tepkilerini harekete geçiren, karaciğer ve beyin fonksiyonunda rol oynayan ve ruh halini düzenleyen beyindeki nörotransmitter asetilkolinin yapı taşıdır.
Karaciğerde üretilebilen ancak bu üretimi yetersiz olduğu için besinlerde takviye şeklinde alınabilen kolin, vücutta eksikliği meydana geldiğinde birçok bedensel işlevin sekteye uğramasına neden olur. Genellikle vitamin ve mineral olarak karıştırılan kolin, ne vitamin ne de mineraldir.
Karaciğer sağlığını destekleyen, kas kontrolü sağlayan, kardiyovasküler hastalık riskini azaltan, hafıza, metabolizma ve ruh hali gibi birçok işlevi düzenleyen kolin besinlerden doğal takviye olarak elde edilir. B vitaminlerinde olduğu gibi kolin de vücuttaki enerji ve beyin fonksiyonlarını desteklemenin yanı sıra metabolizmayı aktif tutma açısından da benzer bir rol oynar.
Kolin takviyesi için de bazı besinler öncü rolü üstlenir. Kolinin bulunduğu başlıca besinler et, balık, yumurta, fındık, fasulye ve bazı sebzelerdir.
Vücudun İhtiyaç Duyduğu Günlük Kolin Miktarı Nedir?
Kişinin vücut yapısı ve mevcut sağlık koşulları günlük alması gereken kolin miktarını değiştirse de erişkin kadınlarda günlük 425 mg, erişkin erkeklerde 550 mg, hamilelerde 450 mg, emziren annelerde ise bu değer 550 mg olarak kabul edilir.
Kolin İçeren Besinler Nelerdir?
Et, balık, süt, yumurta, brokoli, karnabahar, brüksel lahanası, soya fasulyesi, patates, buğday tohumu ve kinoa kolin içeren başlıca besinler arasında yer alır. Karaciğerde üretilen ancak yetersiz olduğu için besinlerden doğal takviye olarak elde edilen kolin vücut fonksiyonları için çok önemli bir bileşiktir.
Kolin içeren besinler genel olarak şöyledir:
- Et, balık, hindi
- Süt ve yumurta
- Brokoli, karnabahar, brüksel lahanası gibi sebzeler
- Elma, mandalina, kivi
- Soya fasulyesi
- Patates
- Buğday tohumu
- Kinoa
- Tam tahıllar
- Şitaki mantarı
Kolin Ne İşe Yarar?
Kolin genel olarak beyin ve sinir sistemi, karaciğer sağlığı, hafıza, ruh hali, kas kontrolü ve diğer işlevleri düzenlemekle görevlidir. Vücuttaki birçok kimyasal reaksiyonda rol oynayan kolin, ayrıca vücudun hücrelerini çevreleyen zarları oluşturan da bir bileşiktir. Ayrıca kolin astıma bağlı şişlik ve iltihabın azaltılmasına da yardım edebilir.
Kolinin içerdiği faydaları şöyle sıralanabilir:
- Beyin ve sinir sistemini düzenler
- Karaciğer yağlanmasını azaltarak karaciğer sağlığını destekler
- Kan basıncı ve kolesterolü düşürmeye yardım eder
- Asetilkolinin yapı taşı olduğu için hafızayı iyileştirir
- Ruh haline katkı sağlar
- Kas kontrolü yapar
- Vücudun hücrelerini çevreleyen zarları oluşturur
- Astıma bağlı şişlik ve iltihabı azaltabilir
- Homosisteini azaltarak kalp hastalıkları riskini düşürebilir
Beyin ve sinir sistemini düzenler
Kolin, beyin ve sinir sisteminin fonksiyonları için önemli bir nörotransmiter olan asetilkolin üretimi için gerekli olan bir bileşiktir. Kolin takviyesi sayesinde beyin ve sinir sisteminin fonksiyonları sağlıklı çalışır.
Karaciğer sağlığını destekler
Besinlerden takviye olarak alınabilen kolin, karaciğer yağlanması başta olmak üzere karaciğer hastalıkları riskini azaltır ve karaciğer sağlığını destekler.
Asetilkolinin yapı taşı olduğu için hafızayı iyileştirir
Hafıza ve düşünme konusunda önemli bir rolü olan asetilkolinin üretimi için kolin takviyesine ihtiyaç vardır. Vücuttaki kolin seviyesinin artması aynı zamanda daha yüksek düzeyde bilişsel işlev ve güçlü bir hafızayla ilişkilendirilir.
Ruh haline katkı sağlar
Kolin takviyesinin faydalarından biri de ruh haline iyi gelmesi ve ruh sağlığını düzenlemesidir.
Kas kontrolü yapar
Beyin ve sinir sisteminde olduğu gibi kas kontrolünün sağlanmasında da asetilkolin gerekir. Asetilkolin üretimi için de vücut koline ihtiyaç duyar. Kolin takviyesi alarak asetilkolin üretimine katkı sağlar, kasların kasılması ve kas kontrolünü sağlamış olursunuz.
Vücudun hücrelerini çevreleyen zarları oluşturur
Kolin, hücre zarlarının bütünlüğünü sağlayarak vücudun hücrelerini çevreleyen zarları oluşturmakla görevlidir.
Astıma bağlı şişlik ve iltihabı azaltabilir
Kolin takviyesiyle astıma bağlı şişlik ve iltihabın azalması yönünde bir ilişki kurulur.
Homosisteini azaltarak kalp hastalıkları riskini düşürebilir
Vücuttaki homosistein seviyesini azaltma etkisi bulunan kolin böylelikle kalp hastalıkları riskinin düşmesi noktasında faydalı bir bileşik olarak karşımıza çıkar.
Kolin Eksikliği Belirtileri Nelerdir?
Kolin eksikliği, vücutta yeterli düzeyde kolin bulunmaması durumudur. Bu durum, kişide bazı belirtiler ortaya çıkarabilir. Kolin eksikliği belirtileri arasında enerjinin düşmesi sonucu yorgunluk, hafıza kaybı, öğrenme sürecinde gerileme, kas ağrıları ve ruh halinde dalgalanmalar yer alır.
Kolin Hakkında Sık Sorulan Sorular
Kolin ne demek?
Kolin, başta beyin ve sinir sistemi olmak üzere vücuttaki birçok fonksiyonun işlevini düzenleyen, besin takviye olarak vücuda alınan ve suda çözünebilen faydalı bir bileşiktir.
Kolin en çok nerede bulunur?
Kolin en çok et, süt, yumurta, balık, fındık ve brokoli, karnabahar, brüksel lahanası gibi sebzelerde bulunur.
Kolin hapı var mı?
Kolin, vücuda takviye olarak alındığı kapsül veya tablet formları bulunur.
Kolinin zararı ve yan etkileri var mı?
Aşırı doz kolin takviyesi almak bazı yan etkiler ortaya çıkarabilir. Bu yan etkiler kalp krizi, felç, karaciğer hasarı, kusma, aşırı terleme ve düşük tansiyondur. Ancak her kolin kullanan kişide bu yan etkilerin yaşanma kesinliği yoktur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 21 Şubat 2024
Yayınlanma Tarihi: 10 Şubat 2024