Kinoa, içerisinde çinko, lif, folat ve protein yer alan ve antioksidanlarla yüklü, Chenopodium quinoa bitkisinin tohumudur. Kaz ayağı olarak da adlandırılan kinoa, özellikle Güney Amerika’da yetiştirilen tam tahıldır. Genellikle pirinç, bulgur ve kuskus yerine tercih edilen kinoa, pişirildiği zaman ceviz tadını andıran yumuşak bir yapısı bulunur. Böylelikle un, ekmek ve makarna yapımında da sıklıkla kullanılır. Kinoa tohumları, beyaz, kırmızı ve siyah tohumlardır. Nişastalı tahıllar arasında glütensiz bir alternatif olarak bilinen kinoa, protein bakımdan da yüksek bir gıdalar arasında yer alır.
Kinoa Nedir?
Kinoa, pişirildiğinde buğday ve pirince benzeyen içerisinde protein, lif ve mineraller barındıran yenilebilir tohumdur. Kinoadaki lif, kolesterol ve kan şekerini düzenleyerek kalp hastalıkları riskinin azalmasına yardımcı olur.
Kinoa tohumları farklı çeşit ve renklerde oluşabilir. En çok tüketilen kinoa tohumları beyaz, kırmızı ve siyah tohumlardır. En çok tüketilen ve yaygın olan beyaz kinoa, kısa sürede pişirilebilir. Lezzeti açısından kırmızı kinoa ön plandadır. Gevrek olarak bilinen siyah kinoa da sıklıkla tercih edilmektedir. Bunların yanında sarı, gri, turuncu, sarı renkte kinoa tohumları mevcuttur.
Kinoa Besin Değerleri
Kinoa, içeriğinde lif, demir, bakır, tiamin, B6 vitamini ve protein barındırır. Aynı zamanda manganez, magnezyum, folat ve fosfos kaynağıdır. İçeriğinde bulunan bu antioksidan, vitaminler ve proteinler sebebiyle sağlıklı bir gıda olarak tüketilmektedir. 100 gr pişmiş kinoa tohumunda şu besin değerleri bulunmaktadır:
- 120 kalori
- 4.4 gr protein
- 1.9 gr yağ
- 19.4 gr karbonhidrat
- 2.8 gr lif
- 17 mg kalsiyum
- 64 mg magnezyum
Özellikle vegan beslenenler için kinoa günlük tüketimde sıklıkla tercih edilir. Kinoa tohumu, karabuğday gibi amino asidin tümünü içererek güzel bir besin değerine sahiptir.
Kinoa Ne İşe Yarar?
Kinoa, glutensiz yapısı sayesinde glutensiz beslenen, çölyak hastaları ya da gluten hassasiyeti olanlar için güzel bir alternatif oluşturur. Düşük glisemik indekse sahip olduğundan dolayı şeker hastaları için de sağlıklı bir besindir. İçeriğindeki magnezyum, demir açısından dikkate alındığında kinoa, metabolizmaya da katkıları bulunmaktadır. Aynı zamanda kinoa tohumu antioksidanlarla doludur. Lifli yapısından dolayı da kabızlığı önleme ve tedavide yararlanılır.
Kinoa Faydaları Nelerdir?
Kinoa, hamilelikte magnezyum, potasyum, demir, lif ve folat kaynağı olduğu için bebeğin büyümesi ve gelişmesinde önemli rol oynar. Kolesterol ve kan şekeri seviyelerini düzenleyerek diyabet ve kalp hastalığı riskini azaltır. Kinoa glütensiz olduğu için çölyak hastalarının tüketimi için oldukça faydalıdır.
Kinoa faydaları şu şekilde sıralanabilir:
- Sindirim sistemi sağlığına iyi gelir
- Tokluk hissi vererek kilo vermeyi kolaylaştırır
- Diyabet riskini azaltır
- Doymamış yağ asitleri sayesinde kalp sağlığına iyi gelir
- Glutensiz olduğu için çölyak hastalarınca tüketilebilir
- Kansızlığı önleyebilir
- Protein açısından zengindir
- Minerallerle doludur
- Cilt sağlığına iyi gelir
Sindirim sistemi sağlığına iyi gelir
Günlük olarak vücuda alınan lif oranı, kişinin sindirim sisteminin düzenli çalışmasına yardımcı olur. Bunun yanında kabızlık ya da şişkinlik durumlarına karşı kinoa tüketilebilir. Beyaz pirinç veya işlenmiş tahıllar gibi düşük lifli seçenekler yerine kinoayı seçmek doğru bir tercih olacaktır.
Tokluk hissi vererek kilo vermeyi kolaylaştırır
Vücuda protein almak bağışıklık sistemi açısından oldukça önemlidir. Lif ve protein içeren gıdalardan yararlanmak da kişinin açlık hissini bastırarak kilo vermesine yardımcı olur. Lif ve protein deposu olan kinoa tüketildiğinde kişinin uzun süre tok hissetmesini sağlar.
Diyabet riskini azaltır
Kinoa, kişinin vücuda yeterli miktarda alamadığı magnezyumu sağlar. Magnezyum kaynağı olan kinoa, tip 2 diyabet gelişme riskinin azalmasına yardımcı olur.
Doymamış yağ asitleri sayesinde kalp sağlığına iyi gelir
Kinoa içerisindeki doymamış yağ asitleri kalp sağlığı üzerinde etkili olur. Kinodaki bu yağlar özellikle kolesterol seviyesinin düşmesini sağlayarak kalp hastalıkları riskini azaltır. Bunun yanında antioksidan yapısı bulunan kinoa yine kalp hastalıklarına iyi geldiği belirtilir.
Kinoa glütensiz bir besindir
Glüten hassasiyeti yaşayan, çölyak hastaları ya da glüten intoleransına sahip kişiler kinoa besinini sıklıkla tercih eder. Antioksidan değeri sayesinde günlük tüketiminize dahil edebileceğiniz kinoa, glütensiz beslenenler için bir alternatif olarak bilinir. Mısır, patates gibi besinlerin yerine rahatlıkla kullanılabilir. Aynı zamanda dengeli beslenmeyi sağlayan kinoa, kalsiyum, demir, protein ve lif alımına karşı pirinçten daha iyi bir besindir.
Protein açısından zengindir
Amino asit kaynağı olan kinoa, bitkisel gıdalar arasında yer alır. Aynı zamanda metionin, triptofan, lizin ve esansiyel amino asit kaynağı olarak bilinir. Yulaf, arpa, mısır ve pirince göre çok daha fazla protein içerir. Böylelikle kan, kas, deri ve kemik sağlığının korunmasında etkili olur.
Minerallerle doludur
Kinoa, mineraller vitaminler açısından zengin bir besindir. Özellikle içerisinde bulunan magnezyum ve demir vücuda sağlık vermektedir. Kan damarlarını genişletmeye yardımcı olan magnezyum sağlıklı olan kan şekerinin de yükselmesini sağlar. Bunların yanında baş ağrısı, uykusuzluk ve kas kramplarına karşı da etkilidir. Kinoa içerisinde yer alan demir ise kırmızı kan hücrelerinin düzenli çalışmasına etki ederek sağlıklı kas metabolizması için gerekli olmaktadır. Demir eksikliği yaşayanlar için kinoa sıkça tercih edilmektedir.
Cilt sağlığına iyi gelir
Vücuttaki yaraların iyileşmesinde etkili bir amino asit olan lizin, kinoada da bulunmaktadır. Cildin onarılmasında etkili olarak, güneşin yarattığı tahribata karşı korur. Kinoa içerisinde bulunan B vitamini, lekelere ve pigmentlere karşı etkilidir.
Kinoa Nasıl Seçilir? Nasıl Saklanır?
Kinoa tohumları tüketilmeden önce hava geçirmez paketlerde ya da kaplarda bulunabilir. Kinoa tohumu satın alırken kuru taneler olmalarına özen gösterin. Raf ömrünü sağlamak için sıkıca ve iyi paketlenmiş kinoa tercih edebilirsiniz. Kinoa tohumlarını şu şekilde saklayabilirsiniz:
- Hava geçirmeyen kapta, serin ve kuru bir yerde muhafaza edebilirsiniz. Böylelikle tazeliğini koruyacaktır.
- Kinoa tohumlarını kullanacağınız zaman kendi görüntüsünün birkaç katı büyüklüğüne ulaşacağını unutmayın. Bu sebeple ihtiyacınıza göre tercih yapabilirsiniz.
- Kinoa tohumlarını uzun vadede saklamak istiyorsanız hava geçirmeyen bir kapta dondurabilirsiniz.
Kinoa Nasıl Tüketilir?
Kinoa tüketiminin birçok yolu bulunur. Bunlar şu şekilde sıralanabilir:
- Kinoayı içecek olarak tüketebilirsiniz. Özellikle kahvaltılarda sıklıkla tercih edilen smoothie, kinoa tüketmek isteyenler için leziz bir tercih olabilir.
- Yulaf yerine kinoa tohumlarını tercih edebilirsiniz. Böylelikle kinoanın çabuk kaynamasıyla leziz bir atıştırmalık oluşturabilirsiniz. Kuru meyve, kuruyemiş, şurup ya da süt ile kinoa tohumlarına lezzet katarak yiyebilirsiniz.
- Salatalık, domates, soğan ve zeytinyağından oluşan bir salata üzerine pişmiş kinoa ekleyerek öğün olarak kullanabilirsiniz.
Kinoa Hakkında Sık Sorulan Sorular
Kinoa alerjisi ve reaksiyonları var mı?
Kinoa, içerisinde birçok vitamin ve mineral barındırsa da kabuğunda yer alan doğal bir kimyasal olan saponine karşı alerji meydana getirebilir. Kurdeşen, kurma ve nefes darlığı gibi belirtilere neden olan kinoa, tüketilmeden önce mutlaka uzman doktora danışılmalıdır.
Kinoa zayıflatır mı?
Kinoa yüksek lif ve protein içeriği sayesinde kişinin daha uzun süre tok kalmasını sağlar. Kilo vermeye çalışan kişiler kinoayı sağlıklı kilo kaybı ve kilo yönetimi için tüketebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 13 Mayıs 2024
Yayınlanma Tarihi: 13 Mayıs 2024