Yükleniyor
Anavatanı Kafkaslar olan kefir, inek, keçi veya koyun sütünden elde edilen fermente bir süt ürünüdür. Kefir görünüm olarak ayrana benzer ve ekşi bir tada sahiptir. Mayalanma süresinin uzunluğuna göre ekşiliği de artmaktadır. Sindirim sisteminin sağlığı için faydalı olan kefir, zengin vitamin, mineral ve probiyotik içeriği ile bağışıklık sistemini güçlendiririr, kemik sağlığını korur.
Kefir, inek, keçi, koyun sütünden veya şekerli sudan yapılan fermente bir içecektir. Süt kefiri hemen hemen her sütten yapılabilir. Bakteriler sütü fermente eder ve vitaminler, asetat ve laktat gibi bir dizi farklı madde oluşturur. Görüntü olarak ayrana benzeyen kefir içerdiği probiyotikler itibarıyla yoğurttan farklıdır.
A vitamini, çeşitli B vitaminleri (B1, B2, B6, B12) ile C ve D vitaminleri gibi çok sayıda vitamin içeren kefir aynı zamanda folik asit ve niasin açısından da zengindir. Diğer yandan yaşamsal mineraller kalsiyum, demir ve iyot açısından zengin bir besin olan kefir, probiyotik içeriği ile bağışıklık sistemini güçlendirir, kemik sağlığını destekler. Kefirin ilgili faydalarından içeceği tüketerek yararlanılabilir.
Kefir taneleri ayrıca soya sütü, pirinç sütü, fındık sütü ve hindistancevizi sütü gibi süt ikamelerinin yanı sıra şekerli su, meyve suyu gibi şekerli sıvıları da fermente edebilir.
Bir bardak az yağlı kefirin besin değeri aşağıdaki gibidir:
Kefir, probiyotik, iyi bakteri ve kalsiyum içerir. Sindirim ve kemik sağlığınızı iyileştirmeye ve kan şekeri seviyenizi korumaya yardımcı olur. Cilt, kemikler, dişler, kaslar, sinirler ve tiroid bezi için önemli olan B, D ve K vitaminleri yanı sıra iyot ve magnezyum gibi birçok besin maddesi içerir.
Probiyotik, vitamin ve mineraller açısından zengin bir besin olan kefir, bağırsak florasını dengede tutarak bağırsak sağlığını destekler, kabızlığı giderir. Bağışıklığı güçlendirir, kemik sağlığını korur, kolesterol ve kan basıncını düzenleyerek kalp sağlığını destekler ve kan şekeri seviyelerini düşürür.
Kefirin faydaları genel olarak şunlardır:
Kefir, ishal, irritabl bağırsak sendromu, ülser ve helikobakter pilori gibi birçok bağırsak ve sindirim sorununun çözümünde önemli bir besin kaynağı olan probiyotik içeriğiyle sindirim sistemi sağlığına yardımcı olur.
Yoğurttan daha güçlü bir probiyotik olan kefir, bu özelliğiyle vücudun bağışıklık sistemini güçlendirip koruyarak kişiyi hastalıklara karşı daha diri tutar.
Kefir, diyabet ve metabolik bozukluklarda payı olabilen bağırsak mikrobiyotasını iyileştirici rolü, kan şekeri ve insülin direncinin dengelenmesinde vücuda destek olur.
Kefirin düzenli tüketimi, toplam kolesterol, düşük yoğunluklu lipoprotein kolesterol ve trigliserit konsantrasyonları düşürmeye yardım eder.
Kefir, kan basıncını düşürmeye, kolesterol seviyesini azaltmaya ve trigliseridleri(kandaki yağlar) iyileştirmeye yardımcı olarak, kolesterol, yağ ve tansiyonun birincil risk faktörlerinden olduğu kalp hastalıklarını önlemeye yardım eder.
Kefirde bulunan bir karbonhidrat türü olan kefiran da antibakteriyel özelliklere sahiptir. Bağırsak mikroekolojik dengesinin düzenleyemeye yardımcı olan antibakteriyel aktivite ve antiinflamatuar aktivite gösteren probiyotik faydalar sağlar. Salmonella, Helicobacter pylori ve E. coli dahil olmak üzere çeşitli zararlı bakterilerin büyümesini engeller.
Kefir, bağırsak florasını dengede tutarak kabızlık için önemli bir çözüm olarak değerlendirilir.
Kefir kolayca sindirilir, bağırsakları temizler, yararlı bakteri ve maya, vitamin ve mineraller ve tam proteinler sağlar. Kefir çok dengeli ve besleyici bir besin olduğu için sağlıklı bir bağışıklık sistemine katkıda bulunur. Kefir egzersiz performansını iyileştirme ve yorgunluk önleyici etkilere sahiptir.
Kefir, iyi bir kalsiyum kaynağı olduğu gibi kalsiyum metabolizmasında kritik rolü olan K2 vitamini içinde zengin bir kaynaktır. Yeterli kalsiyum alımının sağlanması, kemik sağlığını iyileştirmenin ve osteoporozun ilerlemesini yavaşlatmanın yollarından biridir. Bu nedenle kefir, düzenli olarak tüketildiğinde kalsiyum kaynağı sebebiyle kemik sağlığını desteklemekle birlikte osteoporoz riskini de azaltan besinlerden biridir.
Fermente süt ürünlerindeki probiyotiklerin, bağışıklık sistemi uyararak tümör büyümesini azaltabilir. Fermente süt ürünlerinin, özellikle kefirin, antikanser özellikleri olabileceği söylenebilir.
Yapılan çalışmalar, kefir içmenin vücudun açlık kan şekeri seviyesini düşürdüğünü ve bu sayede kan şekerinin yönetilmesine yardım ettiğini ortaya koymuştur.
Kefir laktik asit bakterileri laktozu laktik aside dönüştüren, sütten çok daha az laktoz içeren fermente bir besindir. Bu nedenle laktoz intoleransı olan kişiler tarafından daha iyi tolere edilebilmektedir.
A, B, D, K vitaminleriyle birlikte iyot, kalsiyum ve magnezyum içeren kefir, birçok besin maddesiyle ön plana çıkar.
Kefir hazır olarak satın alınabileceği gibi evde de rahatlıkla yapılabilir. Çiğ süt kullanılıyorsa, fermantasyon sürecini olumsuz etkileyebileceği için sütün mutlaka 100 derecede 10-15 dakika kaynatılması gerekmektedir. Çiğ süt yerine günlük pastörize süt de kullanılabilir.
Genel olarak, kefir ile çalışırken en önemli öncelik hijyendir. Kefirin tadı kullanılan sütün türüne ve fermantasyon süresine göre değişebilmektedir.
Evde kefir yapımının aşamaları şu şekildedir:
Ek olarak kefir ne kadar mayalanırsa kıvamı da o kadar yoğun olmaktadır. Ayrıca kefir buzdolabında 3 haftaya kadar bekleyebilir ve o şekilde de tüketilebilir.
Hazır hale gelmiş kefirin içindeki mayalar tekrar kullanılabilmektedir. Kefir mayaları metal ile temas etmemelidir. Bu sebeple kefir mayalarını cam ya da plastik kaplarda saklamak gerekmektedir. Kefir tanelerini tekrar kullanana kadar su ya da süt konulmuş bir kap içinde buzdolabında muhafaza edebilirsiniz. Kefir taneleri çok uzun süre dayanamayacağı için kısa süreler içinde kullanılmaları gerekmektedir.
Kefir bağırsak sağlığını iyileştirerek sindirime yardımcı olur ve kabızlığı giderir. Vücuttaki mikroplarla savaşır, enfeksiyonlara karşı korur, bağışıklığı güçlendirir. Mineral emilimini kolaylaştırır, kemik sağlığını korur, kolesterol seviyelerini düşürür ve kan şekeri kontrolünü kolaylaştırır.
Kefir ayran görünümünde fermente bir süt içeceğidir. Sütün kefir taneleri tarafından mayalanması ile yapılır. 1 su bardağı (200 ml) kefirde; 104 kalori, 5-6 gram protein, 6-7 gram karbonhidrat ve 6-7 gram yağ vardır. Kefirde, sindirim sistemi için çok faydalı probiyotiklerin yanında A, B1, B2, B6, B12, C ve D vitaminleri bulunmaktadır. Kalsiyum, demir ve iyot içeren kefir ayrıca folik asit ve niasin açısından da zengindir.
Süt ürünlerine alerjisi olanlar kefir tüketiminden kaçınmalıdır. Bununla birlikte 1 yaşın altındaki bebekler inek sütü ürünleri tüketemediği için kefir tüketimi önerilmez. Ayrıca 1-6 yaş grubu çocuk beslenmesi uzman tavsiyesiyle oluşturulmalıdır. Bu yaş grubunda kefir tüketimi için bir doktora danışılmasında fayda vardır.
Kefirin düzenli tüketildiğinde sağlık için faydalıdır. Kefir tüketimine dair bir sınırlama olmamakla birlikte yetişkin bir insan gün içinde 1 su bardağı kefir tüketebilir. Günlük alınması gereken kalsiyum, protein ve probiyotik desteği açısından 1 su bardağı kefir yeterli olacaktır.
Yan etkisi çok az bir besin olan kefir, ilk tüketildiğinde mide bulantısı, kramp, gaz ve ishal gibi şikayetler ortaya çıkarabilir.
Kefir güçlü bir probiyotik besindir. Bu yapısıyla bağırsak florasını dengede tutan kefir, bağırsak dostu olmasıyla ishal ve kabızlık gibi sindirim sistemi problemlerine iyi gelir.
Az yağlı kefir, protein içeriğiyle kişiyi tok tutan besleyici bir yapıdadır. Ancak uzun süreler boyunca aşırı kefir tüketimi kilo alımına yol açabilir. Bu yüzden kefir tüketimini dengede tutmak önemlidir.
Kefir zengin vitamin ve mineral içeriğiyle cilt, saç ve tırnak sağlığını da destekler. Düzenli tüketildiğinde cilt ve saçlar daha parlak ve canlı görünür, tırnaklar güçlenerek daha sağlıklı uzar.
Su kefiri, laktoz intoleransı olan, vegan olan veya paleo gibi sütsüz bir diyet uygulayan kişiler için uygundur. Su kefir taneleri farklı bir bakteri profiline sahiptir, bu nedenle bir su kefir kültürü başlatmak için süt kefir tanelerini kullanılamaz. Su kefirinin üretimi de aynı esasa dayanır ancak süt yerine su, şeker, kuru incir ve limon kullanılır. Su kefiri türleri arasında hindistancevizi suyu ve meyve suyundan yapılanlar bulunur, ancak sadece şeker eklenmiş sudan da yapılabilir.
Kefir düşük laktoz içeriğine sahiptir. Fermantasyon sonucunda sütün içindeki laktozun çoğu laktik aside dönüştüğü için laktoz intoleransı olanlar da kefir tüketebilirler.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 3 Nisan 2025
Yayınlanma Tarihi: 22 Mart 2025
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
