Hem meyve olarak hem de kurutulmuş haliyle tüketilebilen kayısı sağlık açısından birçok fayda sunar. Yüksek besin değerine sahip bir besin olan kayısı; A, B, C, E vitaminleri içeriğinin yanı sıra K vitamini sayesinde kanın pıhtılaşmasını sağlar. Aynı zamanda demir, kalsiyum, fosfor, magnezyum ve lif içeren kayısı bağışıklığa katkı sağlar, cildi besler, tansiyonu dengeler ve göz sağlığını destekler.
Kayısının Besin Değeri Nedir?
Sert çekirdekli ve rosaceae familyasına ait bir yaz meyvesi olan taze kayısı, küçük olmasına rağmen faydaları oldukça büyüktür. Kayısı düşük kaloriye sahip olmasının yanında ciddi oranda vitamin ve mineral içerir.
1 adet taze kayısının besin değeri şöyledir:
- Kalori: 17 kalori
- Yağ: 0,14 gr
- Sodyum: 0,35 gr
- Karbonhidratlar: 3,9 gr
- Lif: 0,7 gr
- İlave şeker: 0 g
- Protein: 0,5 gr
- C Vitamini: 3,5 gr
- A Vitamini: 33,6 gr
Faydaları düşünüldüğünde birden fazla kayısı tüketmek kayısının mevcut faydalarını artıracaktır. Ancak şeker hastaları, kan şekerinin yükselme riskine karşı kayısıyı dikkatli bir şekilde tüketmelidir.
Kayısının Faydaları Nelerdir?
Kayısı, beta karoten ve A, C ve E vitaminleri de dahil olmak üzere güçlü bir antioksidan kaynağıdır. Bu sayede bağışıklığa katkı sağlar, vücudu hastalıklardan korur ve oksidatif strese karşı koruyucudur. Ayrıca kayısı bağırsak dostu olmakla birlikte cildi besler, göz sağlığını destekler ve tansiyonu dengeler.
Güçlü bir antioksidan olan kayısının faydalarını şöyle maddelendirmek mümkündür:
- Beta karoten içeren güçlü bir antioksidan kaynağıdır
- Kayısı bağışıklığa katkı sağlar
- Oksidatif strese karşı koruyucudur
- Kayısı aynı zamanda bağırsak dostudur
- Anemi riskini azaltır
- Cildi besler, parlaklık verir
- Göz sağlığını destekler
- Kayısı tansiyonu dengeler
- Kanın pıhtılaşmasını sağlar
- Vücudun su ihtiyacına katkı sunar
- Düşük kalorili besleyici bir besindir
- Kasları besleyen kalsiyum ve potasyum içerir
Beta karoten içeren güçlü bir antioksidan kaynağıdır
Beta karoten, lutein, zeaksantinle birlikte A, C ve E vitamini desteğiyle güçlü bir antioksidan olan kayısı vücuttaki serbest radikallerle mücadele eder. Ayrıca kayısının antioksidan özelliği vücudu hastalıklardan koruma noktasında da rol üstlenir.
Kayısı bağışıklığa katkı sağlar
Güçlü C vitamini özelliğiyle öne çıkan kayısının bilinen bu özelliği bağışıklık sistemine destek verir. Güçlü bir bağışıklık sistemi için yaz aylarında kayısı tüketmek oldukça önemlidir.
Oksidatif strese karşı koruyucudur
Kayısının antioksidan açıdan zengin bir besin olduğu bilinir. Antioksidanlar vücutta oksidatif strese neden olan serbest radikalleri nötralize etmeye yardımcı olur. Bu doğrultuda kayısı tüketerek vücudu oksidatif strese karşı korumuş olursunuz.
Kayısı aynı zamanda bağırsak dostudur
Yüksek lif içeriğiyle öne çıkan kayısı, bağırsak mikrobiyomuna fayda sağlayarak bağırsak dostu besinler arasında yer alır. Bağırsak sağlığına sağladığı faydalar ayrıca kabızlığın giderilmesinde de etkilidir.
Anemi riskini azaltır
Kayısı demir yüklü bir besin olduğu için kan akışını iyileştirmeye ve anemi riskini azaltmaya yardımcı olabilir. Bununla birlikte kayısıdaki bakır içeriği demir emilimine yardımcı olur.
Cildi besler, parlaklık verir
Kayısı C vitamini etkisiyle cildi besleyip parlaklık vererek cildi korur.
Göz sağlığını destekler
Kayısı iyi bir A, C ve E vitamininin yanı sıra lutein, zeaksantin ve retinol kaynağıdır. Bunların hepsi göz sağlığını destekleyerek katarakt ve beta karoten içeriğiyle körlüğe yol açabilen yaşa bağlı makula dejenerasyonu riskini de azaltır.
Kayısı tansiyonu dengeler
Kan basıncını düşürmeye yardım eden bir meyve olan kayısı bu özelliği sayesinde tansiyonu dengeler ve kalp damar hastalıkları riskine karşı koruyucu rol üstlenir.
Kanın pıhtılaşmasını sağlar
Aşırı kanamayı durdurucu özelliği bulunan K vitamini kayısının içinde mevcuttur. K vitamini sayesinde kayısı tüketimi kanın pıhtılaşmasını sağlayabilir.
Vücudun su ihtiyacına katkı sunar
Yüksek oranda su içeren kayısı vücudun sulu kalmasına yardım ederek hem su ihtiyacını karşılar hem de vücudun nemlendirilmesini sağlar.
Düşük kalorili besleyici bir besindir
Düşük kalorili yaz meyveleri arasında yer alan kayısının önemli faydalarından biri de besleyici olmasıdır.
Kasları besleyen kalsiyum ve potasyum içerir
Kayısı, kemik büyümesi için gerekli olan kalsiyum açısından zengindir. Ayrıca kayısıdaki potasyum içeriği kemik sağlığına da faydalıdır çünkü potasyum kalsiyum emilimine yardımcı olur.
Kuru Kayısının Faydaları Nelerdir?
Bir porsiyon kuru kayısı günlük A vitamini ve demir ihtiyacının büyük bir bölümünü karşılar. Ayrıca güçlü antioksidan özelliklere sahip olan kuru kayısı potasyum da içerir. Kolesterolü düşürmeye yardım eden kuru kayısı sindirimi de destekler. Diğer yandan kuru kayısı yağsız ve düşük kalorili bir besindir.
Kuru kayısının faydaları şöyledir:
- Vücudun A vitamini ve demir ihtiyacını karşılar
- Antioksidan zengini bir meyvedir
- Kolesterolü düşürmeye yardım eder
- Göz sağlığını korur
- Kasları ve kemikleri besler
- Bağırsak dostudur
- Sindirim sistemini destekler
- Cilt hasarını önler
- Probiyotik kaynağıdır
- Alerjik reaksiyonları önler
- Yağsız ve düşük kalorilidir
Antioksidan zengini bir meyvedir
Meyvesinde olduğu gibi kurutulmuş kayısı da içerdiği antioksidan özellikleri sayesinde faydalı bir kuru meyvedir.
Kolesterolü düşürmeye yardım eder
Kan basıncını düşürme ve dengeleme noktasında kuru kayısı tüketmek etkili bir yöntemdir. Kan basıncı düşerek aynı zamanda kolesterol değerleri de düşer ve böylelikle kalp damar hastalıkları riski de dolaylı olarak azalır.
Göz sağlığını korur
Kayısıda bulunan A vitamini, E vitamini ve karotenoidler gözün retinaları ve lensleri üzerindeki oksidatif stresi azaltmaya yardımcı olabilir. Bu, yaşlanılsa bile göz sağlığının korunmasına yardımcı olabilir.
Vücudun A vitamini ve demir ihtiyacını karşılar
Bir porsiyon kuru kayısı tüketmek hem günlük A vitamini hem de demir ihtiyacını karşılar. Demir ihtiyacını karşılayarak aynı zamanda anemi riskini de azaltır.
Kasları ve kemikleri besler
Potasyum ve kalsiyum içeren kuru kayısının kasları ve kemikleri destekleyen bir besin olduğu bilinir.
Bağırsak dostudur
Kuru kayısı sindirim sistemini düzenleyerek bağırsakları çalıştırır. Kuru kayısının faydalarından yararlanmak için sabah aç karnına tüketmek daha etkili olacaktır.
Probiyotik kaynağıdır
Kuru kayısının sağladığı probiyotik etkiler içerdiği mikroorganizmalardan gelir.
Cilt hasarını önler
Kuru kayısı aynı zamanda vücudun otomatik olarak A vitaminine (retinol) dönüştürdüğü iyi bir beta-karoten kaynağıdır. Retinol veya retinoidlerin ince çizgileri ve kırışıklıkları azaltmasını sağladığı için bu da cilt sağlığına ve görünümüne katkıda bulunur.
Kayısı ve Kuru Kayısı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Günde ne kadar kayısı tüketilmeli?
Yaz mevsiminin sevilen meyvelerinden biri olan kayısının günlük 3-4 adet tüketilmesi yeterli olacaktır.
Günde ne kadar kuru kayısı tüketilmeli?
Günde 8-10 adet aralığında kuru kayısı yemek vücudun ihtiyaç duyduğu vitamin ve minerallerin alınmasını sağlayacaktır. Bu adet gün içinde aralıklı şekilde tüketilirse daha sağlıklı olur.
Kuru kayısı nasıl tüketilir?
Yaz aylarında tazesi tüketilebilen kayısının yıl boyunca kurusu da uygun ortamlarda saklanabilir.
Ancak kuru kayısının rengini korumak için kullanılan kükürt dioksit astım hastalarında alerji riskini artırabilir. Bu sebeple sülfür içermeyen, doğal yollardan kurutulan, işlem görmemiş, koyu renkli “gün kurusu” adı verilen kayısı tüketilmelidir. Ayrıca kuru kayısının glisemik indeksi yüksektir ve tüketim miktarı sınırlandırılmalıdır.
Kayısının zararları var mı?
Kayısının acı çekirdeğinde doğal olarak bulunan ‘amigdalin’, tüketildikten sonra siyanüre dönüşerek zehirlenmeye yol açabilir. Bu nedenle yetişkinler ve özellikle çocuklar tarafından dikkatli tüketilmelidir. Böbrek yetmezliği olan hastaların da kayısı tüketirken dikkatli olması gerekir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 5 Nisan 2024