Karadut Özü Faydaları Nelerdir? Karadut Ne İşe Yarar?

Karadut Özü Besin Değeri

Vücudun su ihtiyacını gidermeye katkı sağlayan meyveler arasında yer alan karadut özü birçok vitamin ve minerali bünyesinde barındırır. 

100 gr taze karadutun besin değerleri şöyledir:

• Kalori: 43 gram
• Su: %88
• Protein: 1.4 gram
• Karbonhidrat: 9.8 gram
• Şeker: 8.1 gram
• Lif: 1.7 gram
• Yağ: 0.4 gram

Karadut, özellikle flavonoidler (antosiyanin) ve fenolikler (galik asit, klorojenik asit, kafeik asit) başta olmak üzere çok sayıda fitokimyasal içerir.  Antosiyaninler, karadut meyvesinde yaygın olarak bulunan bir flavonoid türüdür ve meyvenin doğal renginden ve antioksidan özelliklerinden sorumludur. Antosiyaninler, anti-inflamatuar, antioksidan, antimikrobiyal, antidiyabetik, kanser ve beyin hasarına karşı koruma gibi aktiviteler gibi bilinen farmakolojik özelliklere ve belirli genel sağlığı iyileştirici özelliklere sahiptir.

Karadut Özü Faydaları Nelerdir? 

Karadut özü C vitamini ve demir gibi içerdiği vitamin ve mineraller sayesinde kolesterolü düşürür, kan şekerini düzenler, kabızlık ve menopoz semptomlarını hafifletir, bağışıklığı güçlendirerek vücudu enfeksiyonlara karşı daha dirençli hale getirir.

Karadut özünün faydaları genel olarak şöyle sıralanabilir:

• Karadut özü bağışıklık sistemini destekler ve güçlendirir
• Karaciğerdeki kanı besler ve arındırmaya yardım eder
• Kabızlık gibi sindirim sorunlarına iyi gelir
• Kan şekerini düşürücü etkisi vardır
• Oksidatif stresi azaltarak kanser riskini azaltabilir
• Karadut kolesterol seviyelerini düşürür
• İnsülin direncini dengede tutar
• Kansızlığa iyi gelir
• Hücre yenilenmesini sağlayıp, cilt sağlığını destekler
• Saçların beyazlamasını geciktirebilir
• Ağız ve diş sağlığını korur

Karadut Nasıl Tüketilir?

Karadut, bir meyve olduğu için birçok kullanım alanı bulunur. Bir bardak karadut özüne içme suyu eklenerek şurup haline getirilebilir. Bununla birlikte meyveler robottan geçirilerek elde edilen su sıkılarak kullanılabilir. Daha çok yaz aylarında serinlemek isteyenlerin tercihi bu karışımdan yana olur. 

Bunlar dışında karadut şu şekilde tüketilebilir:

• Dondurma yapımında kullanılabilir
• Lezzetli bir meyve olduğundan dolayı kek, kurabiye, pasta gibi hamur işi tariflerine eklenebilir
• Yoğurtla birlikte karıştırıp yenilebilir
• Herhangi bir hastalığı veya kilo problemi olmayan kişiler 1 su bardağı veya bir avuç kadar tüketebilir
• Kan şekerini yükseltebilen bir etkisi vardır. Bu yüzden diyabet hastalarının ölçülü miktarda tüketmesi önerilir.
• Yüksek mineral ve vitamin değerlerine sahip bir meyvedir. Bu yüzden her mevsim tüketilmesi gerekir.
• Karadut suyu, doktorunuzun önermesi durumunda gargara yapılarak da tüketilebilir. Bu sayede ağızdaki oluşan yaralara da fayda sağlar.
• Gün içerisinde daha zinde ve enerjik olmayı sağlar dolayısıyla genelde sabah aç karnına tüketilmesi önerilir. 

Karadut özü, bebeklerde 1 yaşına kadar tüketilmemesi gerekir. Pekmezin yoğunluk derecesi daha az olduğu için bir uzmana danışılarak kullanım sağlanabilir.

Karadut Özü Faydaları Hakkında Sık Sorulan Sorular

Karadut özü ne işe yarar?

Karadut özü, içeriğindeki antioksidanlar sayesinde vücudu serbest radikallerden korur, enfeksiyonlara karşı bağışıklık sistemini güçlendirir, içerdiği kimyasalların etkisiyle kabızlık ve menopoz semptomlarını hafifletir. Ayrıca burun akıntısını da giderir.

Karadut nasıl saklanır?

Taze dut meyvesi buzdolabında yıkanmadan 1-2 gün bekletilebilir. Daha uzun süreli bekletmek isteyenler derin dondurucuyu tercih edebilir. Ezilmesini engellemek için saklama kabına konulması gerekir. Özellikle dondurma, pasta, kek gibi yiyeceklerde kullanmayı düşünenler bu şekilde stok yapıp gönül rahatlığıyla kullanabilir.

Ayrıca farklı saklama koşulları şu şekilde listelenebilir:

• Hassas ve çabuk bozulan bir yapısı olduğu için karadut şurupları konsantre haline getirilip uzun süre saklanabilir. 
• Hızlı ekşiyen bir yapıya sahiptir. Taze olarak mevsimi de çabucak geçtiği için reçel, şurup ve pekmez haline getirilip bir sonraki yıla kadar muhafaza edilebilir. 
• Şurup haline getirilen meyveyi saklayabilmek için ise içerisine limon tuzu eklenmesi önerilir. Serin bir yerde cam şişe veya cam kavanozda saklanması tavsiye edilir.
• Eğer dut kurusu saklanılmak isteniyorsa da ağzı sıkıca kapatılıp, oda sıcaklığında ve güneş ışığından uzakta bir yere konulması gerekir. 10 gün bu şekilde bekletilir ve bu sayede daha kuru olan meyveler daha nemli olanlardan nemi alabilir.

Karadutun yan etkileri var mıdır?

6 bin yıllık bir geçmişe sahip olan karadut meyvesinin genellikle güvenli kabul edilir. Fakat her meyve ya da meyve özünde olduğu gibi bilinçsiz ve aşırı tüketilmemesi gerekir. Aksi halde ishal sorunu ve bağırsaklarda gaz oluşumu gibi rahatsızlıklar ortaya çıkabilir. Bunun yanı sıra alerjik bir reaksiyon gösteriyorsa tüketimi bırakılmalıdır. Bu gibi durumların yaşanmaması için aşırı tüketimden kaçınılması ve uzmana danışılması en doğru olanıdır. Hamile ve emziren anneler karadut tüketmek isterlerse, ilk olarak uzman doktorlardan bilgi almalıdır.

Karadut nerede ve nasıl yetişir?

Karadut, Türkiye'nin pek çok bölgesinde yetiştirilebilen bir meyvedir. Özellikle Anadolu'nun iç kesimlerinde daha çok yetiştirilir. Malatya, Ankara ve Erzincan karadut yetiştiriciliğinde ön plana çıkan illerdir. Meyvenin ağaçları güneş alan bölgelerde daha kolay bir şekilde büyüyüp olgunlaşır. Çok fazla bakım istemeyen bir meyve olduğu için yetiştirilmesi gayet kolaydır. Karadut çeşitleri siyah dut ve mor dut olarak ikiye ayrılır. Bu iki tür arasında pek fazla fark yoktur.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.