Kansızlığa Ne İyi Gelir? Kan Yapıcı Besin Önerileri

Kansızlık Nedir?

Kansızlık, vücuttaki sağlıklı kırmızı kan hücrelerinin azalması ve hemoglobin (HgB) seviyesinin düşüşünden dolayı organlara yeterli oran oksijen taşınmaması durumudur. Kanda alyuvarlar tarafından taşınan hemoglobin, oksijenin hücrelere taşınmasını sağlayan ve kana rengini veren bir proteindir. Hemoglobin, normal seviyenin altına düşerse kansızlık meydana gelir.

Hemoglobin seviyesi kadınlarda litre başına 120 gram, erkeklerde 130 gram, yeni doğanlarda ise 140 gram altında ise bu durum Dünya Sağlık Örgütü tarafından anemi olarak tanımlanır. Tam kan sayısı, tanı koymak için yeterlidir. Hemoglobin değerine bakılarak tanı konulur. Hastalığın tedavisi, sebebine göre değişkenlik gösterir.

Kansızlığın Nedenleri Nelerdir?

Kansızlığın dört önemli nedeni vardır. Bunlar; kırmızı kan hücrelerinin hızlı yakımı, kan kaybı, kırmızı kan hücresi üretimi eksikliği ve demir, folik ve B12 vitamini eksikliğidir.

Kişiler genetik olarak kansızlıkla doğabilir ve vücut bu durumu geliştirebilir. Fakat zayıf beslenme, doğru beslenememe ve demir içeren gıdalar tüketmemek, kansızlığa neden olur.

Kansızlık Belirtileri Nelerdir?

Kansızlığın belirtileri, kişinin sağlık durumuna, yaşına ve aneminin şiddetine göre değişkenlik gösterir. Kansızlığın başlıca belirtileri şu şekilde sıralanabilir:

• Halsizlik,
• Baş dönmesi,
• Göz kararması,
• Zayıflık,
• Göğüs ağrısı,
• Konsantrasyon bozukluğu,
• Olağandışı soluk cilt,
• Kırılgan tırnaklar,
• Huzursuz bacak sendromu,
• Çabuk yorulma,
• Parmaklarda uyuşma,
• Nefes darlığı,
• Çarpıntı,
• Cilt kuruluğu,
• Soğuk eller ve ayaklar,
• Saç dökülmesi,
• Üşüme,
• Kulak çınlaması,
• Unutkanlık
• Dudakta çatlama

Kansızlığa Ne İyi Gelir?

Vücut hemoglobin ve sağlıklı kırmızı kan hücreleri üretebilmesi için demire ve diğer besinlere ihtiyaç duyar, vücudun bu ihtiyacını karşılamak için düzenli olarak demir kaynağının yanı sıra B12 vitamini, folat ve protein almak önemlidir. Demir eksikliği durumunda özellikle balık, kırmızı et ve yumurta gibi protein içeren besinler ile, bitki çayları, ıspanak ve roka gibi yeşil yapraklı sebzeler tüketilmelidir. Bitkisel desteklerde, ısırgan otu, melisa, nane, limon çiçeği ve rooibos ile yapılan çaylar magnezyum, demir, kalsiyum ve vitamin değerleriyle kan yapmaya yardımcı olur.

Demir yönünden zengin olan, kan yapıcı nitelikte kansızlığa iyi gelen yiyecekler şunlardır:

• Kırmızı et, tavuk
• Karaciğer, böbrek ve beyin gibi sakatatlar
• Kabuklu deniz ürünleri
• Brokoli, roka, dereotu, ıspanak, nane ve pazı gibi sebzeler
• Mercimek, nohut, bezelye gibi baklagiller
• Köri, kekik, kimyon, zencefil ve kişniş gibi baharatlar
• Tofu, soya fasulyesi
• Kabak çekirdeği
• Kinoa
• Bitter çikolata
• Pekmez
• Badem, ceviz gibi kuru yemişler

Bitkisel olarak da kansızlık için tüketilebilecek çaylar şunlardır:

Isırgan otu çayı

5 çay kaşığı kurutulmuş ısırgan yaprağını 250 ml kaynamış su içerisine atıldıktan sonra 1 dakika boyunda demlenir. Demlendikten sonra gün 2 defa olacak şekilde tüketilebilir.

Rooibos çayı

Kansızlığa iyi gelen bitki çayları arasında yer alan rooibos çayı, 250 ml kaynar suyun içine 1 tatlı kaşığı eklenerek elde edilir. Demlenen çay süzüldükten sonra içerisine süt eklenerek de içilebilir.

Melisa çayı

Anksiyete ve uykusuzluk tedavisinde de kullanılan melisa çayı, kansızlığa karşı kullanılabilir.

Nane çayı

Antioksidan bakımından zengin olan nane çayı, canlandırıcı bir etkiye sahiptir ve kansızlığa karşı tüketilebilir. Bir fincan nane çayı, 0,85 mg demir sağlamaktadır.

Limon mine çiçeği çayı

Limonun ferahlatıcı özelliği ve antioksidan açısından zengin olan limon mine çiçeği çayı, demir sağlayarak kansızlığa iyi gelir.

B12 vitamini ve folik asit değerlerinin artırılması için uzman hekim tarafından verilen beslenme süreci takip edilmelidir. Bu süreçte hekim kontrolünde mineral ve vitamin takviyesi alınabilir.

En Hızlı Kan Yapan Besinler Nelerdir?

En hızlı kan yapıcı besinlere tahin helvası, keçiboynuzu pekmezi, kuru incir, kuru erik, ve kuru üzüm örnek verilebilir. Kanın hızlı bir şekilde yükselmesine yardımcı olan sebzeler olarak sayılabilir. Aynı zamanda meyvelerden dut, çilek, muz, kavun ve portakal da kanın yükselmesinde etkilidir.

Kan Yapıcı Besinler Hakkında Sık Sorulan Sorular

Kan değerinin yükselmesi için ne yapmalı?

Kan değerinin yükselebilmesi için demir mineralinin yüksek olduğu besinler tüketilmelidir. Bunlara demire zenginleştirilmiş mısır gevrekleri, yulaf, tahin helvası, pekmez, yeşil yapraklı sebzeler ve kuru meyveler örnek gösterilebilir.

En çok kan yapan nedir?

En önemli demir kaynağı olduğundan kırmızı etin tüketilmesi gerekir. Ispanak, maydanoz, pazı ve pancar da en çok kan yapan yeşil yapraklar arasında dikkat çeker.

Kansızlık varsa ne yememeliyiz?

Kansızlık ile mücadele eden bireylerin kahve ve çay gibi kafeinli içeceklerden uzak durması gerekir. Aynı zamanda kepek ve süt ürünlerini de tüketmemesi tavsiye edilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.