Kanola yağı, dünyaca bilinen ve kullanılan bitkisel bir yağ çeşididir. Kolza adlı bitkiden çeşitli yöntemler kullanılarak elde edilmiştir. Kanola yağı; mutfaklarda, dekorasyon sektöründe, kozmetik sanayinde ve endüstride kullanılır. Bunların yanı sıra aynı zamanda sanayide de kullanılır.
Kanola Yağı Nedir?
Kanola yağı, turpgillerden olan kolza bitkisinin tohumlarının ıslahı ile elde edilmiştir. Kanada’da üretildiği için adı Canadian oil olan yağ, bu kelimeden türetilmiştir ve kanola yağı olarak anılır. Günümüzde en fazla Çin ve Hindistan‘da üretilir. Ülkemizde kanola, rapista, rapiska olarak bilinir ve yoğunlukla Trakya’da yetiştirilen kanola bitkisinden elde edilir. Kanola yağı bitkisi altı metreye kadar kokulu be parlak sarı çiçeklere sahiptir. Olgunlaşan kanola tohumları çeşitli yöntemlerle ezilerek bu yağ elde edilir ve daha sonra şişelenerek kullanıcılara sunulur. İçeriğinde Omega 3 ve 6 ile çeşitli vitaminler yer alır.
Kanola Yağı Ne İşe Yarar?
- Kanola yağı içerisinde barındığı bileşenler ile bağışıklık güçlendirmeye yarar.
- Kas sağlığını korumada yardımcıdır.
- Cilt sağlığını destekleyen niteliklere sahiptir.
- Vücutta iltihap oluşmasını engelleyerek vücudun sağlıklı kalmasını sağlar.
Kanola Yağı Nasıl Kullanılır?
Kanola yağının pek çok kullanım alanı vardır ve birçok farklı şekilde kullanılabilir. Peki, kanola yağı nasıl ve nerelerde kullanılır? Bunlar şu şekilde sıralanabilir;
- Kanola yağı, limon otu yağı ve biberiye ile karıştırılıp şampuan öncesi saç bakım yağı olarak kullanılabilir.
- Diğer bitkisel yağlara oranla daha az doymuş yağ içermesi ile yemeklik olarak sağlıklı bir alternatiftir.
- Bu yağ diğer bitkisel yağlara oranla yüksek ısıya daha fazla dayanaklıdır. Bu sebeple kızartma yağı olarak kullanılır.
- Yine ısıya dayanıklılığı sebebiyle konserve yapımında da tercih edilir.
- Ruj ve dudak balsamında kullanılır.
Kanola Yağı Faydaları Nelerdir?
Kanola yağı barındırdığı bileşenler ile sağlığa pek çok faydası olduğu bilinir. Bu faydalar kısaca şu şekilde listelenebilir: Dengeli bir doymuş yağ oranına sahip olması ile insülin direncini dengeleyip, glikoz toleransını arttırdığı söylenir. İnsülin ve glikoz seviyesi korunan vücut metabolizmasında, kan şekerin düşüş ve artış olasılığı azalır. Çocukların büyüyüp gelişmesinde önemli rol alır. Hücreleri korur ve yüksek besin değerleri ile enerji verir. Kanola yağı cildi yumuşatarak, cilt sağlığına iyi gelir. Saç köklerini besleyip güçlendirdiği için kanola yağının saça faydası olduğu ileri sürülmektedir.
E ve K vitaminleri açısından zengin olan, omega 3 yanı sıra, omega 6 kaynağı olan kanola yağının faydaları da şunlardır:
Kolesterole İyi Gelir
Vücutta iki ayrı kolesterol bulunur. Bunlar iyi ve kolesterol şeklindedir. Kötü kolesterolun yükselmesi bir takım sıkıntılara yol açar. Bu yağ kötü kolesterolün vücut tarafından emilmesini engeller. Kanola yağı içerisinde bulunan tekli doymamış yağlar ile kötü kolesterolün düşmesine yardımcı olur. Düşük kolesterol miktarı metabolizmanın normal hızda çalışmasına yardımcı olduğu için vücut enerjik olur ve kolaylıkla yorgun düşmez.
Omega 3 ve Omega 6 Kaynağıdır
Kanola yağı faydalı bir yağ asidi içeren Omega 3'ü içeriğinde bolca barındırır. Omega 3 insan vücudu tarafından üretilmeyen kolesterolü düşürmeye yardımcı önemli bir yağ asidi olarak bilinir. Ayrıca bu yağda Omega 3 ve Omega 6 dengesi oldukça iyidir.
Antioksidandır
Bu yağ içerisinde bulunan zengin bileşenler ile ve vitaminler ve E vitamini barındırdığı için antioksidandır. E vitamini vücudun hücre bütünlüğünün korunmasına yardımcıdır. Bu sayede vücudun bağışıklık sistemini güçlendirici etkisi bulunur. Antioksidan serbest radikal denen zararlı maddelerin vücuda girmesini engelleyerek dışarı atılmasını sağlar.
Kanola Yağı Besin Değerleri Nelerdir?
Besin değerleri açısından oldukça zengin olan bu yağ yaz ve kış olarak iki ayrı fizyolojik değere sahiptir. Yaz ve kış döneminde yetişen bitkiden elde edilen kanola yağında farklı içerikler ve besin değerleri bulunur. Kanola yağı bitkisini %38 ila %50'si yağ, %16 ila %24'ü proteinden oluşur. Ayrıca A, D, E ve K vitaminlerini barındırır. İçeriğinde Omega 3 ve Omega 6 bulunur. Yine bu düşük oranda doymuş yağ asidi ve yüksek miktarda doymamış yağ asidi bulundurur.
Kanola Yağı Zararları Var mıdır?
Yapılan araştırmalar bu yağın faydaları olmakla birlikte zararları olduğunu ortaya koyar niteliktedir. Genetiği değiştirilmiş bir gıda olduğu için çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir. Böbrek ve karaciğer sorunları ile yüksek tansiyon rahatsızlığı olan kişilerde olumsuz etkiler ortaya çıkarabilir.
Kanola Yağı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Kanola Yağı Ne İçin Kullanılır?
Kanola yağı yüksek ısıya dayanıklılığı ile bilindiği için kızartma yapmak için tercih edilir. Bu yağ salatalarda soğuk olarak kullanıldığı gibi kızartma, fırınlama ve kavurma gibi yüksek ısıda pişmesi gereken yemekler için pişirme seçeneği olarak da önerilen yağlar arasındadır.
Kanola Yağı Türkiye'de Yasak mı?
1960 yılında balkanlardan ülkemize gelen göçmenler tarafından kolza adıyla getirilen ve Trakya bölgesinde ekimine başlayan kanola yağı bitkisi olan kolzanın yağında sağlığa zararlı Erusik asit, ve hayvan sağlığına zararlı olan Glukosinolatın da küspesinde bulunması ile 1979'da ekimi yasaklanmıştır. Bitki ıslah edilip erusik asit içeriği sıfırlandıktan sonra tekrar ekim izni verilmiştir.
Kanola Yağı Nerede Kullanılır?
Kanola yağı günümüzde besin olarak kullanılmasının yanı sıra pek çok alanda da kullanılır. Kozmetik sektöründe petrol türevi ürünlerin kullanılması istenmemekle birlikte daha sağlıklı olduğu söylendiği için ruj ve dudak balsamı yapımında kullanılır. Mum üretiminde kullanılan kanola yağı biyoyakıt olarak da kullanıldığı bilinir. Ayrıca mürekkep yapımı için de bu yağdan yararlanılır.
Kanola Yağı Bebeklere Zararlı mı?
İçerdiği Erusik asit ile zararlı olduğu da söylense de organik olarak alınacak kanola yağının zararlı olmadığı da söylenenler arasındadır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 22 Temmuz 2024
Yayınlanma Tarihi: 25 Nisan 2023