Hemoptizi, akciğerler veya bronşit tüplerden kanın öksürülmesi durumu için kullanılan kullanılan tıbbi terimdir. Hafif ya da ciddi bir durumun göstergesi olabilir. Hemoptizi genellikle sağlığı tehdit etmese de öksürdüğünüz kan geliyorsa mutlaka uzman doktora danışmanız gerekebilir.
Halk arasında kan öksürülmesi olarak da bilinen hemoptizi, akciğerde kan pıhtısı veya bronşiyal kanama sebebiyle akciğerlerden ya da bronşiyal tüplerden çıkan kanın tükürülmesidir. Her kanlı balgam ya da kan tükürmek hemoptizi olmayabilir. Burun içi kanamaları, boğaz bölgesindeki tahrişler de ağızdan kan gelmesine neden olur. Bunu ayırt etmenin en belirgin yolu ise kanamanın akciğerden kaynaklı olup olmadığının tespit edilmesidir.
Hava yolu kanaması nedeniyle ortaya çıkan hemoptizi, öksürmeyi içermemektedir. Bu durum akciğer kanseri, tüberküloz, bronşit ve pnömoni gibi enfeksiyon içeren hastalıklar nedeniyle ortaya çıkar. Kan eğer akciğerlerden veya bronşiyal tüplerden geliyorsa hemoptizi olarak tanımlanır.
Kanlı Balgam (Hemoptizi) Türleri Nelerdir?
Hemoptizi, 24 saat süresince çıkardığın kan miktarına göre türlere ayrılır. Bu türler şu şekilde sıralanabilir:
Hayatı tehdit edici ya da masif hemoptizi: 100 mililitre (mL) kan ile 600 mL'nin üzerinde kanın dışarı atılması durumunda masif hemoptizi görülür.
Hayatı tehdit etmeyen veya masif olmayan hemoptizi: Aynı zamanda orta ya da submasif hemoptizi olarak da bilinmektedir. 20 ila 200 mL kan öksürüldüğü durumlarda görülür.
Yetersiz veya hafif hemoptizi: 20 mL'den az, bir çorba kaşığı kadar kanlı balgam görüldüğü durumdur.
Kanlı Balgam (Hemoptizi) Neden Olur?
Kanlı balgam, bronşit veya pnömoni gibi enfeksiyonlar, bronşektazi, pulmoner veya bronşiyal kanama gibi akciğerin etkileyen sorunların bulgusu olarak ortaya çıkar.
Hemoptizi, kanama miktarına ve yoğunluğuna göre farklı teşhis yöntemleri uygulanabilir. Uzman doktor ne kadar kan öksürdüğünüze, belirtilerinize ve kaç kez öksürdüğünüze bakarak size yönelik teşhis yöntemlerini sunabilir. Bir sorunu tespit etmek istiyorsanız göğüs röntgeni ya da BT taraması yaptırmanız istenir. Bunun yanında hava yolları ve akciğerlerin tespiti için bronkoskopi yapılabilir. Kan testleri ve tükürüğünüzdeki enfeksiyona da bakılarak bakteriler tespit edilebilmektedir. Hemoptizi teşhisinde kullanılabilecek tanı ve testler şöyle sıralanır:
Kanaması muhtemel akciğerden dolayı doğru bir vücut pozisyonu
Kanamanın kaynağı bulunduğunda uzman doktor şu yöntemleri de uygulayabilir:
Epinefrin veya vazopressin gibi kan damarlarını daraltmak için kullanılan ilaçlar
Traneksamik asit gibi kan pıhtılaştıran ilaçlar
Bölgeye baskı uygulamak için küçük balonlar
Lazer tedavisi
Argon plazma pıhtılaşması (APC)
Kriyoterapi
Embolizasyon (tıkama tedavisi)
Hemoptizi (Kanlı Balgam) Hakkında Sık Sorulan Sorular
Öksürünce ağızdan kan gelmesi tehlikeli mi?
Öksürdüğünüzde ağızdan kan gelmesi ya da kanlı balgam görülmesi tehlikeli olarak kabul edilebilir. Bu durum akciğer hastalıklarının ya da başka bir hastalığın bir belirtisi olarak görülebilir.
Ağızdan kan gelmesi nasıl geçer?
Kanlı balgam ya da tükürük görülüyorsa öncelikle bunun altında yatan nedenin araştırılması gerekir. Araştırılma yapıldıktan ve hastalık tespit edildikten sonra duruma göre tedavi uygulanır.
Kanlı balgam (hemoptizi) ile hangi bölüm ilgilenir?
Sağlık kütüphanesi içeriklerimiz yalnızca bilgilendirme amaçlı ve kayıt tarihindeki bilimsel verilerle hazırlanmıştır. Sağlığınızla ilgili tüm sorularınız, endişeleriniz, teşhis veya tedavi için mutlaka doktorunuza veya sağlık kuruluşuna başvurunuz.