Her gün binlerce insan çeşitli sağlıklı sorunları ve ihtiyaçlardan dolayı kan bağışına ihtiyaç duyuyor. Bu durum karşısında sağlıklı yetişkin insanların düzenli kan vermesi büyük önem taşıyor. Hastalık yaşayan insanlar vücutları kan üretemediği için yaşam boyu düzenli kan bağışlarına ihtiyaç duyar. Kan bağışında hücrelerin yenilenmesiyle birlikte daha sağlıklı ve güçlü bir vücut yapısı oluşturması, kan vermeyi de teşvik etmektedir.
Kan Nasıl Verilir?
Herkesin bir gün kan bağışına ihtiyaç duyabileceği bilinciyle hareket etmek ve düzenli kan bağışı yapmak çok önemlidir ancak kan vermeden önce yapılan bazı rutin işlemler de söz konusudur.
- Öncelikle donöre form doldurturularak bazı sorulara cevap vermesi istenir.
- Kan vermeye engel bir durum olup olmadığının kontrolü için fiziki muayene yapılır.
- Bir sorun çıkmazsa tüpe kan alınır ve gerekli kan sayımları yapılır.
- Kan testlerinde de problem tespit edilmezse bağışçı donör yatağına alınır ve bir ünite kan alma işlemi gerçekleştirilir. Bu işlem 15 dakikadan daha az sürmektedir.
- Kan verme işleminin ardından bağışçını 10-15 dakika dinlenmesi istenir.
Kimler Kan Verebilir?
Kimlerin kan verebileceği noktası da bağış öncesi önem arz eden konuların başında gelir. Hem başkaları hem de kendi sağlığı için kan vermek isteyen kişinin sağlıklı bir yapıya sahip olması gerekir.
18-65 yaş arası, ortalama kilosu 50’nin üstünde olan ve kan tahlillerindeki hemoglobin ölçümleri normal olan herkes en sık 2 ay arayla olmak üzere, önerilen olarak yılda 4 kez kan bağışı vermesi kaç ayda bir kan verilir sorusunun cevabı olacaktır.
Kan Vermenin Faydaları Nelerdir?
Kan vermek kan hücrelerinin yenilenmesini ve kan akışının iyileşmesini sağlar. Kandaki yağ oranını azaltarak kalp krizi riskini büyük oranda önler, daha sağlıklı karaciğere sahip olmanın yanı sıra baş ağrısı ve yorgunluğu azaltır. Diğer yandan psikolojik olarak da rahatlatan kan verme işlemi stres seviyelerininde azalmasını sağlar.
Kan vermenin faydaları genel olarak şunlardır:
- Kan vermek vücuttaki zararlı ve fazla demir depolarını azaltır
- Kan hücrelerinin yenilenmesini sağlar
- Kan vermek karaciğer sağlığını destekler
- Kan bağışı stresi azaltıp depresyona iyi gelir
- Kalp krizi riskini azaltır
- Bağışlanan kanın ardından kan yeniden üretilir ve yenilenir
- Yüksek tansiyonu düşürür
- Baş ağrısını önler
- Muhtemel sağlık sorunlarını ortaya çıkarır
Kan vermek muhtemel sağlık sorunlarını ortaya çıkarır
Kan verme işlemi öncesinde yapılacak bazı testler, bilmediğiniz sağlık sorunlarınızı ortaya çıkarabilir ve potansiyel sorunlarınızın üzerine eğilmenizi sağlar.
Zararlı demir depolarını azaltabilir
Hemokromatoz, aşırı demir yüklenmesine neden olan bir hastalık olarak bilinir. Yapılan çalışmalar düzenli kan bağışı yapmanın vücuttaki zararlı ve fazla demir depolarını azalttığını ortaya çıkarmıştır.
Kan vermek kalp krizi geçirme riskini azaltır
Yılda en az 1 kez kan vermenin kalp krizi riskini azalttığı yönünde bilgiler mevcuttur. Kandaki yüksek demir seviyesi, kalp krizi riskini artırır. Kan vermek, bu demirleri vücuttan atarak kalp sağlığınızı korumayı destekler.
Antikanser konusunda destekçidir
Kan bağışı yapan insanlarda kanser görülme riskinin daha az olduğu saptanmıştır. Yapılan uluslararası çalışmalarda kan bağışı yapan insanların yapmayanlara göre daha az kansere yakalandığı belirlenmiştir.
Kan vermek karaciğer sağlığını destekler
Vücuttaki fazla ve zararlı demir depolarının etkilediği organlardan biri de karaciğerdir. Karaciğer sağlığına iyi gelmesi ve demir depolarının bir bölümünü rahatlatmak istiyorsanız gönül rahatlığıyla kan verebilirsiniz.
Kan bağışı stresi azaltıp depresyona iyi gelir
Düzenli kan bağışı yapmak gönüllülük esasına dayalı bir işlemdir. Bu işlem sonrası diğer insanların hayatlarına dokunduğunu ve işe yaradığını hissetmek insanı psikolojik olarak iyi hissettirir. Bu da stres ve depresyondan uzaklaşmanıza fayda sağlayabilir.
Yüksek tansiyonu düşürür
Yüksek tansiyonu olan kişiler üzerinde yapılan çalışmalarda düzenli kan verenlerin tansiyonlarında zaman içinde düşüş ve normalleşme eğilimleri gözlemlenmiştir.
Kan Vermenin Yan Etkisi Var mıdır?
Sağlıklı bir yetişkin için kan vermenin herhangi bir yan etkisi yoktur. Ancak kan verme işlemi sırasında bazı semptomlarla karşılaşmanız mümkündür. Kan verdikten sonra mide bulantısı ve baş dönmesi yaşarsanız ayaklarınız yukarıda olacak şekilde uzandıktan kısa süre sonra bu etkilerin geçtiğini göreceksiniz. Ayrıca iğne yerinde kanama ve cilt altında morarma gibi belirtiler de yaşayabilirsiniz.
Kan verdikten sonra yaşayabileceğiniz yan etkileri en aza indirmenin yolu bol miktarda su içmek ve dengeli beslenmektir.
Nadir bir şekilde kan bağışı yaptıktan sonra şu durumlarla da karşılaşabilirsiniz:
Bu etkilere daha çok genç donörler, zayıf ve ilk kez kan veren kişilerde rastlanabilir.
Kimler Kan Vermemelidir?
Sağlıklı insanların sorunsuz bir şekilde kan verebildiği gibi bazı hastalıklara sahip olanlar ise kan veremezler. Kimler Kan Veremez? Sorusunun cevabı şöyledir:
Kan Vermenin Faydaları İle İlgili Sıkça Sorulan Sorular
Kan verince vücutta neler olur?
Sağlıklı bir insan kan verdikten sonra doku ve yapılar uyarılarak vücuttaki hücreleri yenilenir. Ayrıca düzenli kan bağışı yapmanın kalp krizi riskini azalttığı da bilinir.
Kan vermek kilo verdirir mi?
Kan vermenin zayıflamayla ilgili herhangi bir bağlantısı belirlenmemiştir.
Kan vermek halsizlik yapar mı?
Kan vermenin olumsuz bir etkisi bulunmamakla birlikte çok fazla kan verildiği takdirde halsizlik yaratabilir.
Dövme yaptıran kişi neden kan veremez?
Dövme yaptıran kişiler, bulaşıcı hastalık sebebiyle 1 yıl sürece kan veremezler.
Kan vermek sağlıklı mı?
Kan vermeye engel bir sağlık sorununuz yoksa, kan bağışında bulunmak yani kan vermek özellikle kalp krizi riskini azaltmaktadır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 3 Aralık 2024
Yayınlanma Tarihi: 5 Mayıs 2023