Kalp hastası çocuklar için Covid aşısı çok önemli

Ülkemizde halen mRNA ve inaktif koronavirüs aşıları kullanılmaktadır. Her iki aşının da erişkin ve çocuk çalışmaları sürmektedir. mRNA aşısı FDA onayını almıştır. Her iki tür aşı da 12-17 yaş arasında yapılabilir. Özellikle mRNA aşılarının, genç erkeklerde daha fazla olmak üzere kalp kası iltihabı (miyokardit) yapıcı etkisi hakkındaki tartışmalar devam etmektedir. Ancak aşıya bağlı olan miyokarditin, çoğunlukla ikinci dozdan 2-10 gün sonra, hafif ve geri dönüşümlü olduğu düşünülmektedir. Bu sorun, en sık 16-17 yaş arası erkekleri etkilemektedir ki, bu grupta da görülme sıklığı 14 binde bir oranındadır. Aynı yaş grubunda COVID-19 hastalığına bağlı miyokardit 7 kat fazla görülmekte ve bu tutulum daha ağır geçip sekel bırakma eğilimindedir. Bu nedenle inaktif aşıya göre daha etkili bağışıklık yanıtı sağlayan mRNA aşısı, 12 yaş üstü çocuk ve adolesanlarda güvenle uygulanabilir.

Aşı kronik kalp hastalığı olan çocuklarda ek bir hasar bırakmıyor

Aşıya bağlı olan miyokardit çoğunlukla iyi seyirlidir. Nadir olan bu durum eğer ortaya çıkarsa genellikle ikinci dozdan birkaç gün sonra olur. Göğüs ağrısı, halsizlik, çarpıntı ve ritim bozukluğu ile kendini gösterir. Bu semptomlar olursa çocuk kardiyoloji uzmanına başvurulmalıdır. mRNA aşısının yol açabildiği, hafif ve geri dönüşümlü miyokardit olguları az sayıdadır ve vaka sunumları olarak yayımlanmıştır. Bu vakalar arasında kronik kalp hastalığı olan çocuk olgu bildirilmemiştir. Yani bugüne kadar bildirilen vakalarda aşı kronik kalp hastalıklı çocuk hastalarda kalp kasına ek bir hasar oluşturmamıştır.

Kalp hastası çocuklar aşılanmalı

Çocuklarda COVID-19 enfeksiyonu erişkinlere kıyasla daha hafif seyretmektedir. Ancak delta varyantı gibi yeni suşlarla enfeksiyonun yayılma hızı ve şiddeti de artabilmektedir. Özellikle kalp kası iltihabı olan miyokardit, kalp zarı iltihabı perikardit, koroner damarlarda hasar ve ritim bozukluğu COVİD-19 enfeksiyonu sırasında olabilmektedir. Hastalık geçirildikten sonraki 2-10 haftalık dönemde ise çocukların multisistem enflamatuar sendromu olarak bilinen MIS-c hastalığı oluşabilmektedir. MIS-c hastalığında kalp hasarının tipik bulguları, ekokardiyografide kalp kası ve zarı iltihabı bulguları ve koroner arterlerdeki genişlemeler dikkati çeker. MIS-c, birçok organ ve sistemi tutar. Kalp hastalığı olan çocuklarda beraberinde çoğu zaman akciğer ve diğer sistem hastalıkları da olduğundan, COVID-19 enfeksiyonu çok daha kötü sonuçlara sebep olabilir. Yan etkiler, yarar- zarar denkleminde düşünülmeli, kalp hastalığı olan çocuklar mutlaka koronavirüse karşı korunmalı ve aşılanmalıdır.

Çocuk aşılaması bağışıklama açısından önemli

Aşı olmayan çocuklar hastalığın ağır ve kötü yüzüyle karşı karşıya gelebilir. Aşılanmanın düşük olduğu ABD’nin California gibi eyaletlerinde çocuk yoğun bakım üniteleri kalp ve akciğer tutulumu, MIS-c gibi durumlarla sıkça karşılaşılmaktadır. Bundan önceki aşı periyodunda herhangi bir kronik hastalığı olan 12-18 yaş grubu arasındaki çocuklar aşılandılar. Şimdi bu yaş aralığında tüm çocuklar mevcut aşılarla aşılanmaktalar. Bu yaş grubunun aşılanması toplumsal bağışıklama açısından da çok önemlidir.

Daha önce miyokardit geçiren çocuklar…

Daha önceden miyokardit (kalp kası iltihabı) geçiren çocuklarda koronavirüs aşılanması ile ilgili henüz kanıta dayalı bir bilgi bulunmamaktadır. Bu kişilerde inaktif aşıların yapılması daha uygun olacaktır. İlla mRNA aşısı olunmak istenirse iki doz aralığını artırmak gerekir. İnaktif aşının yapılmadığı ülkelerin verilerinde; mRNA aşısının ikinci dozu 8 hafta sonra yaptırılırsa miyokardit olasılığı azalmaktadır.