Hodan, halk dilinde kaldırık ve ıspıt otu olarak da bilinen canlı mor çiçekleri ve tıbbi özellikleriyle ön plana çıkan iri, tüylü yaprakları olan, yenilebilir çiçekleri ve yaprakları dışında tohumları da yağ üretmek için kullanılan faydalı bir bitkidir. Yapraklar ve gövdeler gri-yeşil renktedir.
Tarihsel geçmişine bakıldığında anavatanı Suriye olan hodan, geleneksel tıpta yatıştırıcı ve idrar söktürücü olarak, nöbetler ve böbrek hastalığı için bir tedavi yöntemi şeklinde kullanılmıştır. Yaprakları genellikle kurutulmuş ot olarak veya bitki çayı hazırlamak için kullanılır.
Günümüzde taze hodan garnitür olarak veya içeceklerde tüketilebilir. Tohumlar ayrıca takviye olarak kullanılan hodan tohumu yağı yapmak için de preslenir.
Hodan Otu Faydaları Nelerdir? Neye İyi Gelir?
Yüksek miktarda omega-6 yağ asitleri nedeniyle hodan yağı antiinflamatuar olarak bilinir. İçeriğindeki antioksidan, antiinflamatuar ve yüksek oranda gama linolenik asit sayesinde astım tedavisinden cilt sağlığına kadar birçok yarar sunar.
Çiçeği ve yaprakları ateş, öksürük ve depresyon için kullanılan hodan otunun faydaları şunlardır:
- Hodan otu çayı idrar söktürücüdür
- Akciğerlerin iltihaplanmasını önler
- Yatıştırıcı özelliği vardır
- Anne sütünü arttırır
- Bronşit tedavisinde yardımcıdır
- Enflamasyonu hafifletir
- Sedef hastalığı tedavisinde kullanılır
- Romatizmal eklem iltihabına iyi gelebilir
- Depresyona karşı mücadeleye yardımcı olur
- Diyabete karşı koruyucudur
Bu faydalarla ilgili yapılan çalışmalar olsa da, hodan otunu tüketmeden önce veya dozuyla ilgili sorularınız için mutlaka doktorunuza başvurmanız önerilir.
Hodan Otu Zararları Nelerdir?
Uzun süreli ve yüksek dozda hodan kullanımı ciddi sağlık sorunlarına davetiye çıkarabilir. Bu zararlardan bazılarını ele almak gerekirse:
Karaciğer sorunları ortaya çıkarabilir
Hodan yaprakları ve çiçekleri, pirolizidin alkaloidleri adı verilen az sayıda bileşik içerir. Uzun süre hodan kullanır ve bununla birlikte ilaçlar alırsanız karaciğerinize zarar verebilirsiniz.
Nöbetler yaşanabilir
Açıklanan bir raporda, sağlıklı bir kadının 1 hafta boyunca hodan kullandığı ve bazı nöbetler geçirdiği belirtilmiştir.
Emzirme döneminde bebeğe zarar verebilir
Hodan yapraklarında ve bitki kısımlarında bulunan alkaloid bileşikler, emzirme dönemindeki annelerin kullanımı sonucu anne sütüne geçebilir ve bebek için güvenli olmayan bir durum ortaya çıkabilir.
Mavi bebek sendromu
Bu hastalık, bebeklerde cildin maviye dönmesine neden olan nadir bir kan bozukluğudur. Yaşanan bu durum, çok fazla nitrat içeren ve püre haline getirilmiş hodan yemekten kaynaklanabilir. Çünkü bebeklerin nitratları çok iyi işlemediği bilinir.
Kanser gelişimine katkıda bulunabilir
Hodan bitkisinin karaciğer için toksik olan ve kanser gelişimine neden olabilen pirolizidin alkaloidleri içerdiği ortaya çıkmıştır.
Hodan otu kullanımı sonrası bazı yan etkiler de meydana gelebilir. Bu yan etkiler şöyledir:
Ayrıca hodan otu tüketiminin ardından şu alerjik reaksiyonlarla karşılaşırsanız doktora danışmanız gerekir:
Hodan Otunu Kimler Kullanmamalıdır?
İnsan sağlığına sağladığı faydalarla bilinen ve bazı hastalıkların tedavisinde kullanılan hodan otu, zararları ve yan etkileri göz önüne alındığında bazı kişilerin kullanmaması gereken bir bitkidir.
- Kan sulandırıcı ilaç kullanıyorsanız,
- Ketokonazol ve anabolik steroidler gibi karaciğer toksisitesine neden olabilen ilaçlarınız varsa,
- Karaciğer hastalığına sahipseniz,
- Hamile veya emziriyorsanız,
Hodan otunu kullanmamalı veya tüketimi için doktorunuza danışmalısınız.
Hodan Yağı Nedir?
Hodan yağı, hodan tohumu bitkisinden elde edilen yüksek oranda linolenik asit içeren ve çeşitli formlarıyla kullanılan bitkisel ve faydalı bir yağdır. Bu yağ çeşidinin vücuttaki birçok iltihabı azaltmaya yardımcı olduğu düşünülmektedir.
Kuzey Afrika ve Avrupa'ya özgü hodan bitkisinin tohumlarından elde edilen hodan yağı, antiinflamatuar etkisiyle aynı hodan otunda olduğu gibi sıklıkla tercih edilir.
Hodan Yağı Faydaları Nelerdir?
Cilt üzerinde topikal veya dahili olarak kapsül formunda kullanılmasının en faydalı yönü güçlü anti-inflamatuar etkilere sahip olması olan hodan yağı, içeriğindeki güçlü gama linolenik asit sayesinde güçlü bir etkiye sahiptir.
Bu etkiler sonucu ortaya çıkan hodan yağı faydaları şöyle özetlenebilir:
- Hodan yağı cilt sağlığını ve yapısını geliştirir
- Hodan yağı vücut iltihaplarının iyileşmesine yardımcı olur.
- Akne tedavisinde etkilidir.
- Meme ağrısının önüne geçebilir.
- Kalp-damar hastalıklarına karşı koruyucudur.
- Egzama tedavisinde kullanılır.
- Menopoz semptomlarını azaltabilir.
- Gül hastalığı konusunda etkilidir.
- Kemik kaybı ve osteoporoz tedavisinde tercih edilebilir.
- Stres yönetiminde etkilidir.
- Kronik yorgunluk sendromuna karşı destekçidir.
- Solunum sıkıntısı ve bronşitle mücadele eder.
- Kanserli hücrelerin büyümesini engelleyebilir.
- Kilo alımını destekler.
Ayrıca yapılan bazı çalışmalar hodan yağının diyabet ve epilepsi tedavisinde kullanıldığı yönünde bilgiler ortaya koymuştur.
![]()
Hodan Yağı Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?
Genellikle güvenli olarak kabul edilen ve birçok fayda sunan hodan yağı, olası zararlar ve yan etkiler de içerebilir.
Bunları kısaca açıklamak gerekirse:
- Şişkinlik
- Geğirme
- Baş Ağrısı
- Hazımsızlık
- Mide bulantısı
- Kusma
Hodan otunda olduğu gibi hodan yağında da bazı alerjik reaksiyonlarla karşılaşmanız mümkündür:
- Kurdeşen
- Döküntü
- Şişme
- Ani yorgunluk
- Baş dönmesi
Hodan Yağı Nasıl Kullanılır?
Hodan yağını, bitkinin tohumlarından elde ettiğiniz yağ formunda kullanabileceğiniz gibi besin takviyesi olarak da değerlendirebilirsiniz. Bunlar, ağızdan alınan kapsül veya jel şeklinde olabilir.
Doğru hodan yağınını seçmek oldukça önemlidir. Topikal ürünler cilt ve saçta en iyi sonuçları verebilir. Oral versiyonları ise damar sağlığı başta olmak üzere çeşitli iltihapların tedavisi konusunda etkilidir.
Hodan Yağı Cilt ve Saç İçin Nasıl Kullanılır?
Topikal olarak edindiğiniz hodan yağı, cildinize uygulanmadan önce taşıyıcı yağ ile seyreltilmelidir. Nasıl kullanılacağı yönünde uygulamanız gereken adımlar şunlardır:
- Kullanmadan önce badem, jojoba veya zeytinyağını hodan yağı ile karıştırın.
- Yağı, uygulayacağınız bölgeye günde iki kez ince bir tabaka halinde sürün.
Yapılan araştırmalara göre yağın etkisini göstermesi birkaç hafta veya ayı bulabilir. Bu yüzden sabırlı olun. Aksi bir durum söz konusu olması halinde doktorunuza danışmayı ihmal etmeyin.
Hodan Otu Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Hodan Yenir mi?
Hodan otunu garnitür veya içeceklerin içine katıp tüketebilirsiniz.
Hodan Yağı Saç Uzatır mı?
Hodan Yağının saç uzattığına dair herhangi bir çalışma ve kanıt bulunmamaktadır.
Hodan Otu Kaç Kalori?
100gr hodan otunun 21 kalori olduğu belirtilmiştir.
Hodan Hangi Yöreye Aittir?
Anavatanı Suriye'dir. Güney Amerika, Kuzey Afrika ve Anadolu'da da kullanılmasına rağmen Akdeniz bölgesinde de doğallaşmıştır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 11 Temmuz 2024
Yayınlanma Tarihi: 24 Nisan 2023
