Yükleniyor
Heterokromi, iki gözün birbirinden farklı renkte olmasıdır. Gözün renkli kısmı olan iriste meydana gelen bu durum genellikle genetik bir mutasyon sonucunda meydana gelir. Genetik faktör dışında iristeki bir büyüme veya göz yaralanmasına bağlı olarak da görülebilen heterokrominin kendi içinde de farklı çeşitleri vardır. Tam heterokromide iki göz birbirinden tamamen farklı renklere sahipken bazı durumlarda tek bir göz içinde de renk farklılıkları olabilir.
Heterokromi, gözün renkli kısmı olan irislerden birinin diğerinden farklı renkte olması, ya da bir irisin belli bir kısmının geri kalanından farklı renkte olmasıdır. İki irisin birbirinden farklı renkte olması durumu olan heterokromi, çoğunlukla genetik mutasyon sonucunda iki gözün farklı renklere sahip olması durumudur. Genetik mutasyon dışında heterokromi iris büyümesi veya göz yaralanması sonucunda da görülebilir.
İnsanlardaki göz renkleri açık mavi veya griden koyu kahverengiye kadar farklı renk çeşitlerine sahiptir. İris ise gözün renkli olan kısmıdır. Genellikle her iki göz de renk olarak birbiriyle eşleşir.
Heterokromide ise bir gözdeki iris diğer gözdeki iristen tamamen farklı renkte olabilir. Bu durum tam heterokromi adını alır. Örneğin, bir göz mavi diğer göz kahverengi bir renge sahip olabilir. Ya da bir iris iki veya daha fazla farklı renk içerebilir. Yine örnek vermek gerekirse kahverengi bir gözün bir bölümü mavi olabilir. Ya da kahverengi bir gözün merkezden (göz bebeği) dışarı doğru yayılan mavi sivri uçları olabilir.
Heterokromisi olan birçok kişinin altta yatan ciddi sağlık sorunları yoktur ve zararsız bir genetik mutasyona bağlı olarak ortaya çıkar ve farklı renkli gözlere sahip olmak zararsız ve benzersiz bir özelliktir. Ancak bazı tıbbi durumlar heterokromiye neden olabilir. Bunlar iristeki büyüme veya göz yaralanması olabilir.
Heterokromi gözdeki melanin pigment fazlalığı veya eksikliği sonucunda meydana gelir. Bu durum genellikle zararsız bir genetik mutasyondan kaynaklanır ve kalıtsal olarak kabul edilir. Bunun dışında iriste meydana gelen bir büyüme, göz yaralanması, kanama, doğuştan gelen çeşitli sendromlar, sonradan edinilmiş üveit kaynaklı şişlik veya glokom da heterokromi nedeni sayılabilir.
Heterokromiye neden olan doğuştan gelen faktörler şu şekildedir:
Bunlar doğuştan gelen faktörler olarak ifade edilse de nadir bir etki yaratır. Çünkü heterokromi genellikle zararsız bir durumdur.
Diğer yandan sonradan edinilmiş heterokromi nedenleri ise şöyle sıralanabilir:
Bebeğin hala gelişmekte olduğu düşünüldüğünde göz renginin doğal olarak değişmesi muhtemeldir. Ancak farklı göz renklerine sahip olarak dünyaya gelen bir bebeğiniz varsa göz doktoruna danışabilirsiniz.
Heterokromi genel olarak tam heterokromi, kısmi heterokromi ve merkezi heterokromi olarak sınıflandırılır. Ancak birkaç farklı heterokromi türü daha olabilir.
Tam heterokromide iki göz birbirinden tamamen farklı renklere sahiptir. Örneğin bir göz mavi iken diğer göz kahverengi olabilir.
Kısmi heterokromide irisin bir kısmının renginin diğer kısmından farklı olması söz konusudur. Yani iki göz de tamamen farklı renkte değildir.
Merkezi heterokromide ise irisin dış halkası geri kalanından farklı bir renktedir.
Diğer yandan edinilmiş heterokromi de bu türler arasına dahil olabilir. Edinilmiş heterokromide bebeğin dünyaya geldikten sonra göz renklerinde değişim yaşanır. Heterokrominin tüm bu türleri genellikle göz yapısında herhangi bir sorun teşkil etmez ancak gözde farklı bir sorunla karşılaşılırsa göz doktoruna başvurmak da önemlidir.
Heterokromi genellikle zararsız bir göz rengi değişikliğidir ve özel bir tedavisi yoktur. Ancak altta yatan farklı bir sağlık sorununa bağlı meydana gelen heterokromi vakalarında tedavi gerekebilir. Örneğin noröblastom hızlı tanı ve tedavi gerektiren bir durumdur. Bu nedenle heterokromiye neden olan faktörün doğru teşhis edilmesi önemlidir.
Eğer muayene sonrası doktorunuz heterokrominin zararsız olduğuna karar verirse herhangi bir tedavi uygulaması yapılmaz. Ancak her iki gözünüzün de aynı renkte olmasını istiyorsanız renkli kontakt lensler kullanabilirsiniz. Bu durum tıbbi olarak gerekli olmayan bir kozmetik tercihtir. Tamamen kişinin kendi kararı ve tercihine kalmıştır.
Heterokromi, kişinin iki gözünün birbirinden farklı renge sahip olmasıdır. Bir hastalık olarak kabul edilmez ve doğal bir oluşumdur. Kelimenin kökeni ise Yunancadan gelir. Yunanca hetero farklı, chroma ise renk anlamına gelir. Heterokromi ise renk farkı olarak ifade edilir.
Heterokromi vakalarının çoğu klinik önemi olmayan sporadik ve izole iyi huylu durumlardır. Genellikle zararsız bir durumdur ve kalıtsal olarak meydana gelir ancak göz renginin değişikliği bir sağlık sorununa bağlıysa doğru teşhis sonrası tedavi gerekebilir.
Heterokromi nadir görülen bir belirtidir ve yaygın şekilde bildirilen bir görülme sıklığı yoktur.
Heterokromi genellikle bir işarettir ve tek başına bir hastalık değildir. Bu sebeple heterokromi için tek başına özel bir tedavi yoktur. Tedavi, altta yatan göz hastalıkları dahil olmak üzere altta yatan nedene yönelik olarak belirlenir.
Heterokromi eğer miyozis ve kısmi pitozis gibi Horner sendromunun diğer belirtileriyle ilişkiliyse, en yaygın neden herhangi bir tedavi gerektirmeyen konjenital horner sendromudur. Öte yandan, konjenital veya erken çocukluk başlangıçlı horner sendromu, özellikle tanı ve tedavi gerektiren nöroblastom olmak üzere sempatik zincirin altta yatan bir tümöründen kaynaklanabilir.
Özellikle yetişkinlerde edinilmiş bir Horner sendromunun neden olduğu heterokromi, kronik ve uzun süreli bir hastalığı ifade edebilir. Altta yatan nedenin bir malignite (kötü huylu tümör) olma olasılığı ise çok düşüktür.
Saç heterokromisi saç tellerinin bir bölümünün birbirinden farklı renklere sahip olduğu durumdur ancak nadir olarak görülür.
Eğer gözlerin birbirinden farklı renklere sahip olduğunu fark ettiyseniz göz hastalıkları bölümü doktorlarından randevu alabilirsiniz.
Yeşil göz, dünya üzerinde en nadir olarak rastlanan göz renklerinin başında gelir. Yeşilin yanında ela ve gri renk de nadir görülen göz renkleri arasındadır.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 12 Şubat 2025
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
