Yükleniyor
Hellp sendromu, gebelik esnasında yaşanan, gebelik zehirlenmesinin bir çeşidi olarak kabul edilen, sıklıkla yüksek tansiyonun neden olduğu bir gebelik komplikasyondur. Bu durum kanı ve karaciğeri etkiler. Genelde hamileliğin son üç ayında veya doğumun hemen ardından kendini gösterir. Genellikle preeklampsi ile ilişkili olarak görülen bir durumdur.
Hellp sendromu genellikle kanda, kan basıncında ve karaciğerde yaşanan sorunlara sebep olur. Gebelik sırasında yaşanan bu sendrom, bebeğin ve annenin hayatında ciddi tehlikeye yol açabilir. Hellp sendromu ismi, hastalığı temsil eden belirtileri ifade eder:
H: Hemoliz
EL: Karaciğer enzimlerinin yüksek olması
LP: Trombosit sayısının düşük olması
Hemoliz, kırmızı kan hücrelerinin parçalanmasıdır. Bu, akciğerlerden vücuda oksijen taşımakta olan hücrelerin parçalanması anlamına gelir. Bu da kanda problemlere yol açar. Vücuttaki reaksiyonlar hızlanıp proteinlerin parçalanmasıyla karaciğer enzimleri yükselir. Bu da ciddi karaciğer problemlerine yol açar.
Kanın pıhtılaşmasında yardımcı görevi olan trombosit sayısının düşük olması ile de yine kanda ciddi problemler görülebilir. Trombosit düşüklüğü ve hellp sendromu bağlantılıdır.
Hellp sendromun belirtileri genellikle hamilelik sırasında kendini gösterir. Bu belirtiler arasında;
Gebelikte acil durumlar arasında yer alan ve müdahale edilmesi ciddi önem taşıyan bu hastalık için uzmanınızla görüşmeniz tavsiye edilir. Bu rahatsızlığın sebebi net olarak bilinmez. Gebelik zehirlenmesi yaşayanlar da hellp sendroma sahip olabilir.
Hellp sendromu belirtileri için doktorunuzla görüşmeniz tavsiye edilir. Doktor tanı için fiziksel muayenede sağ üst karnınızda bulunan ağrıyı ve oluşan şişkinlikleri kontrol eder. Bunun dışında yapacağı testler genelde şunlardır:
Bunlar dışında şiddetli vakalar için karaciğeri kontrol etmek gerekebilir. Bu durumda ultrason veya BT taraması kullanılabilir.
Hellp sendromu tedavisi, durumun ciddiyetine ve gebeliğin hangi evresi olduğuna göre değişebilir. Ancak genellikle önerilen tedavi, mümkün olduğunca hızlı bir şekilde doğumu gerçekleştirmektir. Bu sendrom ile hamile kalınması anne ve bebek için büyük riskler doğurabilir. Ancak doğum için fazla erkense tedavi için izlenecek başka yollar bulunur.
Doktorun uygulayacağı yöntemler şunlardır:
Bu tedavi yöntemleri hem annenin hem de bebeğin sağlığını korumayı hedefler. Doğumdan sonra hamilelik sendromu biter ve genellikle iyileşir. Ancak tamamen iyileşme birkaç gün veya hafta sürebilir.
Hellp sendromu genelde doğum sonrasında düzelir. Yine de doktor sizi kontrol altında tutmaya devam eder. Çünkü doğum sonrasında eğer karaciğer ve böbrek fonksiyonlarında ciddi bir hasar varsa tedavi süreci uzayabilir.
Ayrıca eğer bu sendromu geçirdiyseniz bir sonraki hamileliğinizde tekrar geçirme ihtimaliniz bulunur. Yüksek tansiyon ve hellp sendromu bağlantılı olabilir. Yani hayatınızın ilerleyen döneminde yüksek tansiyon problemleriniz oluşabilir. Fiziksel iyileşme tamamlandıkça duygusal olarak da destek almanız gerekebilir. Çünkü bu zorlu süreç psikolojik olarak da sizi etkileyebilir.
Hellp sendromunun gebelik üzerindeki etkileri oldukça ciddi olabilir. Bu etkiler hem anne hem de bebek için riskler içerir. Karaciğer hasarı, düşük trombosit seviyeleri ve kırmızı kan hücrelerinin parçalanması gibi durumlar, annenin kan pıhtılaşmasında sorunlara ve organ yetmezliği riskine yol açabilir. Karaciğer çevresinde ağrı, ciddi halsizlik ve baş dönmesi gibi belirtiler annenin yaşam kalitesini düşürür, durumun ilerlemesi hayati tehlike oluşturabilir.
Bebek açısından da riskler taşır. Genellikle plasentaya giden kan akışını etkiler. Bu, bebeğin yeterince oksijen ve besin alamamasına neden olabilir ve sonuç olarak büyüme geriliği yaşanabilir. Ayrıca eğer sendrom çok erken bir dönemde gelişirse doktorlar, bebeği hayatta tutabilmek için erken doğum kararı alabilir. Bu da sağlık sorunları riskini artırır.
Hellp sendromu ve preeklampsi arasındaki ilişki birbiriyle olan bağlantısından gelir. Preeklampsi, gebeliğin ilerleyen dönemlerinde ortaya çıkan ve yüksek tansiyon, idrarda protein bulunması gibi belirtilere sahip olan bir rahatsızlıktır. Tedavi edilmediği senaryoda ciddi problemlere yol açar ve bu problemlerden biri de bu sendromdur. Hellp sendromu preeklampsinin bir ileri evresi olarak görülür. Ancak bu sendrom, her zaman preeklampsiye bağlı olarak gelişmez.
Hellp sendromu genellikle gebelikte ortaya çıkar. Ancak nadiren, kubital tunel sendromu gibi doğumdan sonra da gelişebilir.
Teşhis, belirgin belirtilerle birlikte yapılan kan testleriyle konur. Karaciğer enzimleri yüksekliği, düşük trombosit sayısı ve kan hücrelerinin parçalanması gibi bulgular sendromu işaret eder.
Genellikle bebeğin doğumuyla tedavi edilir. Anne izlenir ve gerekli tedaviler uygulanır. Doğum, genellikle tedavinin en etkili yoludur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 5 Şubat 2025
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
