Hayıt tohumunun tıbbi kullanımı hakkındaki ilk bilgiler M.Ö. IV. yüzyılda yaşayan Hippocrates’e dayanır. Hippocrates'in kayıtlarında 'Menstrüasyonda bir problem yaşayan kadında hayıt bitkisi ile demlendirilmiş esmer şarabı içirin' sözü dikkat çeker. Hayıt tohumununda dahil olduğu bitki dünyasının geleneksel tıpta kullanımı insanlık tarihi kadar eskidir. Pozitif bilimlerde bilimsel çalışmaların artması bitkilerin ilaç sektöründe hammadde olarak kullanılmasının önünü açmıştır.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Nedir?
Hayıt tohumu ya da hayıt otu, Verbenaceae familyasının Vitex agnus-castus türüne ait, 1-3 metreye kadar boylanabilen açık leylak ya da pembe renkli çiçekleri açan, yuvarlak siyah-kahverengi meyveleri olan bir bitkidir.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Faydaları Nelerdir?
Hayıt otunun kimyasal bileşenine bakıldığında diterpenleri, diterpenoid alkaloidleri, iridoit glikozitleri, flavonoitler, trigliseritler ve uçucu yağları içerdiği gözlemlenir. Bu bileşikleri ile hayıt tohumu özellikle kadın hastalıklarının tedavisinde destekleyici özellik taşır. Antibakteriyel özellik gösteren hayıt tohumu, kadınlarda hormon dengesinin sağlanması, adet semptomlarını hafifletmesi ve zararlı bakterileri önlemesi gibi faydalara sahiptir.
Hayıt tohumu faydaları şu şekilde listelenebilir:
- Hayıt tohumu kadınlarda progesteron, östrojen ve prolaktin seviyesinin dengelenmesine yardımcı olur
- Hipofiz bezini destekler ve bu diğer birçok hormonun sentezinde dolaylı katkı sağlar
- Memelerde hassasiyet ve ağrı semptomlarını azaltmaya yardımcıdır
- Adet sendromu belirtilerini hafifletir
- Hayıt tohumu çayı faydaları arasında anti bakteriyal özelliği bulunur.
- Zararlı bakterilerden Staphylococcus and Salmonella ile mücadeleyi güçlendirir.
- Kemik erimesinin engellenmesine yardımcı olur.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Suyunun Cilde Faydaları Nelerdir?
Ciltte seramid olarak bilinen faydalı yağ tabakaların sentezi için östrojen hormonun varlığı önemlidir. Cilde parlaklık ve canlılık veren bu yağ tabakaları östrojen seviyesi arttığında daha çok sentezlenir.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Yağının Saça Faydaları Nelerdir?
Saç kökleri ile kan dolaşımı arasında sıkı bir bağ vardır. Kan damarlarından beslenen saç hücreleri gerekli minarel ve vitamini saça taşır. Kan sulandırıcı ve hormon desteği sağlayan bitki tohumunun faydaları saçın daha güçlü uzamasını ve güçlenmesini destekler.
Hayıt Tohumunun (Hayıt Otu) Doğurganlığa Faydaları Nelerdir?
Süt bezi hormonu olarak bilinen prolaktin seviyesinin yükselmesi rahim duvarında kalınlaşma ya da yumurta oluşumunu olumsuz etkileyebilir. Bu durum, kadınlar açısından kısırlık problemlerini gündeme getirir. Prolaktin seviyesinin dengelenmesine yardımcı olması hamile kalma olasılığını destekler. Ayrıca, menstrual döngüyü olumlu desteklemesi yumurta kalitesinin artmasına yardımcı olur.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Hamile Kalmak İçin Nasıl Kullanılır?
Hormonal bozukluklardan dolayı yumurta oluşumu ya da yumurta kalitesinde problemler meydana gelmiş olabilir. Bu durumda hamilelik olasılığını arttırmak için bitki tohumu çeşitli işlemlerden geçerek katı ya da sıvı olarak tüketilebilir.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Kullanım Şekilleri Nelerdir?
Hayıt ekstraktı, bitkinin özünden elde edilmesi nedeniyle içeriği oldukça zengindir. Hayıt ağacının kısımlarından elde edilen ekstrakt formları krem içeriklerinde hammadde olarak kullanılır. Bunun dışında hayıt çayı ve kürü olarak da kullanabilirsiniz.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Yağı Nasıl Kullanılır?
Soğuk sıkım yöntemi ile tohumun sabit yağı elde edilebilir. Hem besleyici özelliği ile dahili olarak hem de cildin elastikiyetini arttırması için cildinize sürebilirsiniz.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Çayı Nasıl Yapılır?
Toz formuna getirilen bitki, 5-10 dakika arasında kaynatma haznesinde demlenerek hazırlanabilir.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Tozu Kullanımı
Hayıt tohumu kullananlar bitkinin toz formunu günde 1-2 tatlı kaşığı şeklinde tercih edebilir.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Kürü Nasıl Hazırlanır?
Bitki tohumu öncelikle toz haline getirilir. Ardından toz kaynayan suya eklenerek demlenir. Eğer içecek olarak tüketmek isterseniz içine tatlandırıcı olarak bal da ekleyebilirsiniz.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Nerede Yetişir ve Nasıl Kullanılır?
Akdeniz Bölgesinde yetişen bitki, Anadolu'da yayılım göstermiştir. Türkiye'de Batı ve Güney Anadolu'da, Trakya'da ağırlıkla görülür. Çanakkale, Bursa, Giresun, Trabzon, Muğla, Antalya, Zonguldak, Mersin, Adana ve Hatay yörelerinde doğal yetiştiriciliği vardır. Toplanma zamanı ise haziran-temmuz aylarında mor çiçek açtıktan sonra gerçekleştirilir.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) ile Zayıflama Yöntemleri Nelerdir?
Kadınlarda, düzenli menstrual döngü ödem ve şişkinliği engelleyerek sahte kilo alımını önlemeye destek olur. Ayrıca, kas kütlesini arttırırken depo yağ birikimini de azaltan östrojen hormon dengesi fit görünmeye de yardımcı olur.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) ve Zerdeçal Karışımının Faydaları Nelerdir?
Hayıt, zerdeçal, çörek otu gibi karışımındaki kürler iltihap kurutucu ve ödem atıcı özellikleri ile birlikte kullanımı artar.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) ile Yapılan Yemek Tarifleri Nelerdir?
Toz olarak elde edilen tohum ile eşdeğer miktarda bal ve antioksidan değeri yüksek limon gibi meyvelerle karıştırılarak içecek haline getirebilir.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Kullanırken Dikkat Edilmesi Gerekenler Nelerdir?
Hayıt tohumu yan etkileri arasında erkeklerde östrojeni arttırması gelir. Bu nedenle, erkeklerde kullanımı önerilmez.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) Zararları ve Yan Etkileri Nelerdir?
Günlük kullanım dozlarında belirgin bir yan etki gözlemlenmemiştir. Doğum kontrol hapı ya da yüksek dozda kan sulandırıcı gibi ilaç kullanan kişilerin doktora danışarak kullanımı tavsiye edilir.
Hayıt Tohumu (Hayıt Otu) ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Hayıt tohumu östrojeni artırır mı?
Düşük östrojen seviyesini arttırarak dengelemeye yardımcıdır.
Hayıt tohumu ne zaman kullanılır?
Aç karnına kullanımı yüksek emilimi nedeniyle tavsiye edilir. Yapılan klinik çalışmalarda düzenli en az 3 ay kullanımı önerilmektedir. Hamile kalmak isteyenler öncesinde ve bazı kadın hastalıklarında tedaviye destek amaçlı kullanımı sağlanabilir.
Hayıt tohumu kimler kullanamaz?
Hamileler, 11 yaş altı çocuklar, kanser tedavisi gören kişiler ve bazı kronik ilaç kullananlar doktoruna danışarak kullanımı tavsiye edilir.
Hayıt tohumu günde kaç kez içilmeli?
Dahili olarak 20-40 mg kurutulmuş meyveden elde edilen ekstreleri 1 doz olarak kullanabilirsiniz. Gıda takviyesi formundaki ürünleri ise sabah-akşam bir kapsül tüketebilirsiniz.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 31 Ekim 2024
Yayınlanma Tarihi: 31 Ekim 2024