Haglund deformitesi, kişinin topuk kemiğinin arka bölümünde kemik çıkıntısı durumudur. Bu çıkıntıya özellikle topuk kısmına basıldığında ya da sert tabanlı ayakkabılara temas edildiğinde ağrı ve iltihaplanmalara neden olabilir. Aşil tendonu ve topuk kemiği arasında yer alan yumuşak dokunun tahrişine bağlı olarak bölgede şişlik, kızarıklık ya da hassasiyet görülebilir. Uzun süreler ayakta duranlar, sporcular ve dar ayakkabı giyenlerde haglund deformitesi ortaya çıkar. Tedavisi ise rahat ayakkabının tercih edilmesi, fizik tedavi ve cerrahi müdahale ile yapılabilir.
Haglund Deformitesi Nedir?
Haglund deformitesi, aşil tendonu ve topuk kemiğinin bağlandığı bölgede kemik büyümesi sonucu kemik çıkıntısı oluşmasıdır. Ayağın arkasında yaşanan ağrıların en yaygın nedenlerinden biridir. Bu büyüme ciltten görülebilir ve hissedilebilir bir çıkıntıya neden olabilir. Zaman içerisinde baskı ve tahrişle ayak ve topuklarda rahatsızlıklar görülebilir. Bu durum topuk desteği, tabanlık ve rahat ayakkabının tercih edilmesi tedavi edilebilir. İlerlediği durumda ise haglund deformitesi, büyümenin çıkarılması için ameliyata ihtiyaç duyulabilir. Haglund deformitesi çok yaygın olarak görülen bir durumdur hafif ya da ağrılı olması etki derecesine göre farklılık gösterir.
Haglund Deformitesi Belirtileri Nelerdir?
Haglund deformitesi, topuğun arkasında hassasiyet, ağrı ve şişlik şeklinde belirtilerle kendini gösterir. Kişi ayakkabı giyerken zorlu çekmenin yanında aşil tendonun şikayetleriyle doktor başvurabilir.
Haglund deformitesinin en yaygın görülen belirtileri şöyle sıralanabilir:
- Topuk kemiğinin arkasında gelişen kemiksi çıkıntı
- Genişlemiş topuk kemiği
- Aşil tendonu ile topuk kemiği arasında sıvı dolu bir kese
- Topukta ağrı
- Topuğun arkasında şişlik ve hassasiyet
- Şişlik olduğu alandaki deride renk farklılığı
Haglund Deformitesi Neden Olur?
Haglund deformitesi, arkası sert topuklu ayakkabıların ayağa sürtünmesi, topuğa aşırı yüklenme ve yürümede bozukluklar nedeniyle ortaya çıkabilir. Bu durum sonucunda kişi yürüme konusunda güçlük çekerek topuğa baskı hisseder. Kalıtsal nedenlerle de ortaya çıkan haglund deformitesi, şu nedenlerle de görülebilir:
- Ayakkabı kaynaklı olarak görülen tahriş ve basınç
- Sert veya arkası yüksek ayakkabıların sürekli kullanımı
- Topuğun aşırı kullanımı
- Yüksek kemerli ayaklara sahip olma
- Aşil tendonlarının gergin olması
- Hareket etme ve yürüme şeklini etkileyen bazı yürüyüş bozuklukları
Bunların yanında haglund deformitesi herkesin görebileceği bir durumdur. Bazı kişilerde bu deformiteye yakalanma olasılığı daha yüksek olmaktadır. Dar ve sık ayakkabı giyenlerde, kadınlarda ya da haglund deformitesini deneyimleyen birinci derece akrabası olan kişilerde görülebilir.
Haglund Deformitesi Nasıl Teşhis Edilir?
Haglund deformitesi, fiziki muayenenin ardından ayak röntgeninin çekilmesi tanısı konabilen bir rahatsızlıktır. Bu durumda MR görüntüleme, aşil tendonu ve çevresinde yer alan dokuların incelenmesi gerçekleşir. Kemik, tendon ve deride yer alan bursitte herhangi bir iltihaplanma olup olmadığının kontrolü sağlanır.
Haglund deformitesi teşhisi esnasında şu yöntemlerden yararlanılır:
- Doktor, kişinin topuk bölgesindeki kızarıklık, şişlik ve hassasiyeti değerlendirir
- Bu noktada topuk kemiğinin arkasında bir çıkıntı olup olmadığına bakar
- Kesin tanı için görüntüleme yöntemlerinden yararlanır
- Röntgen sayesinde kemik çıkıntısının boyutu ve değişiklikler ortaya çıkarılır
- Yumuşak dokuların değerlendirilmesi için MR ve ultrasondan yararlanılabilir
- Ayrıca, ayak yapısı ve biyomekanik bozuklukları anlamak için hastanın yürüme analizi yapılabilir
- Bu teşhis sayesinde belirtilerin aşil tendiniti gibi diğer olası nedenlerinden ayırt edilmesi sağlanır.
Haglund Deformitesi Tedavisi Nasıl Olur?
Haglund deformitesi tedavisi, kişinin belirtilerinin şiddetine bağlı olarak cerrahi olmayan ve cerrahi yöntemler olmak üzere iki şekilde gerçekleşir. Haglund deformitesi cerrahi olmayan tedavi yöntemleri şöyle sıralanabilir:
- Arkası yumuşak ya da açık, rahat ayakkabılar tercih edilerek topuğa uygulanan basınç azaltılır
- Şişlik ve iltihabı azaltmak için oluşan bölgeye soğuk kompres yapılabilir
- Aşil tendonunu ve çevresindeki kasları esnetmeye yönelik egzersizler yapılarak baskı ve ağrı hafifletebilir
- Topuk yastıkları veya özel tabanlıklar sayesinde ayak yapısındaki basınç dengelenebilir
- Ağrı ve iltihabı kontrol altına almak için steroid olmayan antienflamatuar ilaçlar kullanılabilir
Haglund deformitesi ameliyatı genellikle cerrahi olmayan yöntemlerin etkili olmadığı ya da ağrının azalmadığı durumda gerçekleştirilir. Bu işlem esnasında kemik çıkıntısı alınarak doku onarımı sağlanır. İyileşme süresi ise kişiye göre farklılık gösterir.
Haglund Deformitesi Nasıl Önlenir?
Haglund deformitesi nedeni tam olarak bilinmediğinden oluşumunu tamamen engellemenin bir yolu olmayabilir. Fakat tamamen önlenemese de ayak sağlığının korumak, sorunların önlenmesinden etkili olabilir.
- Ayakları, ayak bileklerini acıtan ve rahatsız ayakkabılar giymekten kaçının
- Topuklarınıza baskı yapan sert arka kısmı olan ayakkabılar tercih etmeyin
- Kasları güçlü tutarak ayak bilekleri ve topukları destekleyerek sakatlanma riskini azaltabilirsiniz
- Herhangi bir ağrı durumunda ağrıyı görmezden gelmeyin, uzmana danışın
- Egzersizden önce mutlaka iyice esneyin
Haglund Deformitesi Hakkında Sık Sorulan Sorular
Haglund deformitesi ne kadar sürer?
Haglund deformitesi durumunda kemikli büyüme cerrahi olarak çıkarılmadığı durumda ömür boyu sürebilir. Fakat semptomları nasıl yöneteceğinizi öğrendikten sonra haglund deformitesi sağlığı etkilemeyebilir.
Haglund deformitesi topuk dikeninden farklı mıdır?
Haglund deformitesi ve topuk dikeni de topukta meydana gelen kemiksi büyümelerdir. Topuk dikeni, topuk kemiğinin topuk ile ayak tabanı arasında uzanan bağa bağlanarak topuğun altından dışarı çıkar. Haglund deformitesi ise her zaman topuk kemiğinin arkasında, aşil tendonunun bağlandığı yerde oluşur.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 9 Aralık 2024
