Güneş kremi cildi güneş ışınlarından, özellikle zararlı UVA ve UVB türlerine karşı koruyup, radyasyonun etkilerinin cilde geçmesini engelleyen ürünlerdir. Özellikle güneşin daha dik açıyla yeryüzüne geldiği sıcak mevsimlerde cilt sağlığı için tercih edilir ancak güneş kremlerinin sadece yaz mevsiminde değil kış mevsiminde de kullanılması tavsiye edilir. Bu nedenle cilt tipinize uygun bir güneş kremini tüm yıl boyunca kullanabilirsiniz.
Güneş kremi seçiminde kritik unsurları; mevsime bağlı maruz kalınan ışın derecesi, SPF derecesi, cilt tonu, yaşı, cinsiyeti, kişinin cilt problemleri ve bazı hastalıklara sahip olması şekillendirir. Toplumda doğru bilinen yanlışlar arasında koyu tenli kişilerin güneş yanığı ya da hasara daha az maruz kalacağı düşünülür. Ancak, bilinenin aksine renk pigmenti çok salgılanan koyu tenli kişilerin güneş lekeleri oluşmaması için güneş kremi kullanmasına daha çok ihtiyacı vardır. Buradan hareketle, cilt yapısı tam anlamıyla oluştuktan sonra yaş bakılmaksızın herkesin ürünü kullanması cildine katkı sağlar. Günümüzde, geleneksel tıbbın üretimde daha çok rol alması bitkisel içerikli güneş kremlerinin de üretimini hızlandırmıştır. Diğer bir yandan, laboratuvar koşullarında üretilen bazı moleküllerin de cilt üzerinde güneşe karşı yüksek koruma sağladığı bilinmektedir.
Güneş Kremi Ne İşe Yarar?
Güneş kremi öncelikle mevcut cilt yapısının zararlı güneş ışınları ile deforme olmasının önünü kapatır. Güneş Kreminin yararları aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Cildi zararlı güneş ışınlarına karşı korur.
- UVA ışınlarının radyasyon riskinin yüksek olması ve UVB ışınlarının genetiği içeren DNA yapısına hasar vermesi cilt kanserini tetikleyebilir. Bu durumu engelleyerek cilt kanserine yakalanma riskini en aza indirger.
- Düzenli kullanımlarda kırışıkları ve ince çizgilerin oluşumunu engeller.
- Melanin renk pigmentlerinin salınımını kontrol ederek cilt lekelerinin oluşumunun önüne geçer.
- Güneş yanıklarını önler ve soyulma problemlerini azaltır.
- Kolajen ve hyaluronik asit dengesinin hasar görmeden korunmasını sağlar. Böylece, cildin elastikiyetini korur.
- Güneş cildi kurutarak su kaybına neden olur. Kremler sayesinde cilt üzerinde bariyeri güçlendirilir ve nem dengesi sağlanır.
Güneş Kremi Çeşitleri Nelerdir?
Güneş kremi fiziksel, kimyasal ve hibrit olmak üzere 3 çeşide sahiptir. Filtre farkına dayanan koruyucu çeşitlerinin kendine özgü avantajları yer alır.
Fiziksel koruyucuların özellikleri aşağıdaki gibidir:
- İçeriğinde titanyum dioksit veya çinko dioksit gibi mineraller bulunur.
- Cildin alt katmanına geçmeden UVA/UVB ışınlarını cildin üzerinden yansıtarak korur.
- Sürüldüğü bölgede terleme ve diğer sıvı ile müdahale edildiğinde akma gözlemlenebilir. Bu nedenle, tam koruma için kısa süreli olarak yenilenmesi önerilir.
- Cildin altına nüfus etmediği için gözeneklerde tıkanma oluşturmaz.
- Eğer, hızlı bir şekilde güneşe çıkılacak ise pratik koruma için önerilebilir.
Kimyasal koruyucu özellikli güneş kremlerinin avantajları aşağıdaki gibidir:
- UVA/UVB ışınlarını yansıtan moleküller cilt altında emilerek işlev sağlar.
- İçeriğinde, avobenzone, oxybenzone, benzophenone-3, diethylamino hydroxybenzoyl Hexyl Benzoate gibi maddeler bulunur.
- Cilt altında etki gösterdiği için en az 20-30 dakika öncesinde cilde sürülmesi gerekir.
- Homojen yapısı sayesinde kolay dağılır, pürüzsüzlük hissi verir.
Bununla birlikte, hibrit olarak adlandırılan güneş kremlerinde; kimyasal olduğu gibi fiziksel koruyucu özellik gösteren maddeler yer alır. Formülasyon sırasındaki bu maddelerin eklenme oranı türünü belirlemede etkilidir.
Güneş Kremlerinde Koruma Faktörü SPF Nedir?
SPF; sun protection factor olarak kısaltılarak güneş koruma faktörü anlamına gelir. Bu faktör, sayısal olarak 15-50 arasında koruyuculuk etkisi gösterebilir. Sayı değeri ne kadar artarsa koruma da o kadar güçlenir. Güneş Kremi 30 SPF, 50 SPF faktör en çok tercih edilen koruyuculuktur.
Güneş Kremi Nasıl Kullanılır?
Güneş kremi sürerken az miktarda ince bir film olacak şekilde sürülmesi tavsiye edilir. Yüz ve vücut için farklı krem çeşitleri kullanılabilir. Bu durumda, yüz hassasiyeti düşünülerek faktör sayısı daha fazla olan ürün tercih edilebilir.
Güneş Kremi Ne Zaman Sürülür?
Güneşe çıkmadan 20-25 dakika önce cildinize uygulamanız önemlidir. Ayrıca, tekrarlanma sayısı kişinin temposuna bağlıdır.
Güneş Kremi Kullanmanın Faydaları Nelerdir?
Cildi ışınlara karşı koruması, yıpranmayan bir cilt profili çizilmesine yardımcıdır. Özellikle genç yaşta düzenli kullanımlar ile yapılan çalışmalara göre 35-40 yaş arası dilimde 5 yaş daha genç görünümü sağladığı gözlemlenmiştir.
Güneş Kremi Kullanmamanın Zararları Nelerdir?
UVA/UVB ışınlar güçlü bir radyasyon yaydığı için cildin koruyucu bariyerine zarar verir. Cildin parlak, aydınlık, canlı ve sağlıklı görünümünü kaybetmesi ile sonuçlanır. Egzama, vitiligo, kızarıklık, cilt hassasiyeti, kırışıklık, ödem, iltihaplanma, cilt kanseri gibi ciddi hastalıklar ortaya çıkarabilir.
Kimler Güneş Kremi Kullanmalıdır?
4 yaş altı çocuklar cilt pH'ına uygun ürün seçilebilirken her yaşta kullanımı gerekli bir üründür.
Yetişkinler Güneş Kremi Seçerken Nelere Dikkat Etmeli?
Cilt tipi ve SPF oranına öncelik verilmesi gerekir. Ayrıca, ürün formülasyonunda cilde kişisel olarak alerji yapacak bir madde varsa başka ürün tercih edilmelidir. Marka önerisinden ziyade ihtiyacı karşılayan bir içerik kullanımı önde tutulabilir. Bitkisel içerikli ürünlerle besleyicilik ve onarım desteği sağlanabilir.
Çocuklar ve Bebekler İçin Güneş Kremi Seçerken Nelere Dikkat Edilmeli?
Cilt pH'ına uygun ürünler tercih edilmeli, içeriğinin sade olmasına ağırlık verilmesi avantaj sağlayabilir. Ciltleri yetişkinlere göre hassas olduğu için kimyasal içerikli koruyucular önerilmemektedir.
Güneş Kremi Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
Güneş Kremlerinin İçinde Hangi Maddeler Bulunmamalı?
Kimyasal maddelerin formülasyondaki miktarları cilde zarar vermemesi açısından kritiktir. Uluslararası kurumlar tarafından belirlenen kullanım oranını geçmeyecek şekilde koyulması gerekir. Avobenzone, octocrylene, silika, acrylates/Dimethicone Copolymer, PEG-30 Dipolihidroksistearat olan kimyasal maddeler içeriklerde kullanım dozları önemlidir.
Kışın Güneş Kremi Kullanılmalı mı?
Yaz-kış güneş ışınlarına maruz kalındığı için her zaman kullanımı gerekir.
Cilt Tipine Uygun Güneş Kremi Nasıl Seçilmeli?
Yağ-su bazlı emülsifiye ürünler cilde gerekli sebum ve su değerlerini vermesi beklenir. Eğer cilt kuru ise yağ bazlı, cilt yağlı ise su bazlı ürünler tercih edilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 28 Mart 2023