Grip, özellikle soğuk kış aylarında ya da mevsim geçişlerinde insanların en büyük sorunlarından biri haline geliyor. Özellikle solunum ve dolaşım sistemini etkilediği gibi tüm organlarda çeşitli zararları görülebiliyor. Genel vücut direnci ve savunma sistemi güçlü olduğu sürece ciddi bir hastalık olarak görülmüyor. Ancak ileri yaşlarda, yeni doğanlarda, bağışıklık sisteminin zayıfladığı kronik hastalıklarda, dolaşım ve solunum sisteminin hastalıklarında, kanser hastalarında, organ nakli yapılan hastalarda, AIDS gibi bağışıklık sistemini zayıflatan diğer hastalıkların varlığında son derece ağır sonuçlara neden olabiliyor. Memorial Antalya Hastanesi Kulak Burun Boğaz Bölümü’nden Prof. Dr. Mustafa Asım Şafak, grip ve yapılması gereken aşılar hakkında bilgi verdi.
Neden tekrar tekrar grip enfeksiyonuna yakalanıyoruz?
Pek çok viral ajan ile organizmamız bir kez karşılaşmakla veya enfeksiyon geçirmekle ömür boyu bağışıklık kazanabilmektedir. Halbuki H.influenza virüsü geçirdiği değişimlerle (mutasyonlarla) çok sık yüzeyel özelliklerini (antijenlerini) yani dış görünümünü değiştirebilmektedir ve her bir değişiklik bağışıklık sistemimizi atlatabildiği sürece yeni enfeksiyonlara neden olmaktadır. Bu mutasyon küçük bir değişiklik ise daha küçük gruplarda, yerel veya bölgesel olarak etkili olurken, çok daha köklü mutasyonlarla dünya çapında salgınlara neden olabilmektedir.
Oturduğunuz yeri mutlaka havalandırın
Grip ani olarak gelişen tüm sistemleri etkileyen bir enfeksiyon iltihabıdır. Gribe neden olan influenza virüsü, hasta bir insanın öksürmesiyle çevreye yaydığı virüsün kolayca damlacık enfeksiyonu şeklinde hava yoluyla veya bu bölgelere temas ile üst solunum yollarından kolayca bulaşıp yayılabilir. Bu virüsler havada 8 saate kadar asılı olarak canlı kalabilmektedir. Bu nedenle zaman geçirilen ortamların havalandırılması ve el yıkama alışkanlığı enfeksiyon bulaşıcılığının önlenmesinde çok önemli bir rol oynar. Tedavi edilmeyen gribin en sık yol açtığı hastalık zatürredir. Ayrıca bademcik iltihapları, sinüzit ve orta kulak iltihabı gibi diğer enfeksiyonlara da neden olabilir.
Grip belirtilerine dikkat edin;
- Nefes alma zorluğu
- Yüksek ateş
- Boğazda yanma hissi
- Yutarken ağrı hissi
- Nadiren kusma
- Geçmeyen öksürük
- Burun tıkanıklığı
- Burun akıntısı
- Baş ağrısı
- Aşırı Halsizlik
Korunma için aşı birebir
Günümüzde birçok insanın doktora gitmeye gerek görmediği bir hastalık olan grip aslında oldukça önemli ve oldukça risklidir. Gripten korunmak için ilk yapılması gereken kış başında gerekli grip aşılarını ve diğer aşıları bir uzmana danışılarak yaptırılmasıdır. Böylece vücut, grip hastalığını oluşturan virüslere karşı bir sene boyunca çok daha güçlü olacaktır. Savunma sisteminde bir problem olmadığı sürece, karşılaşılan virüs yaptırılan aşı ile birebir aynıysa, bu gribe yakalanılmayacağı anlamına gelir. Çok küçük farklılıklar gösteren bir virüs ile karşılaşılması durumunda ise daha hafif bir grip geçirilmektedir.
Toplumda herkesin aşı olması hastalık oranlarını düşürüyor
Gripte asıl amaç özellikle risk grubundaki kişilerin gribal enfeksiyonlara yakalanmasını önlemek olmalıdır. Fakat bu sadece risk grubundakilerin aşı olması gerektiği anlamına gelmez. Çünkü gribal enfeksiyonlar salgınlar şeklinde yayılır. Bir toplumda ne kadar çok grip hastası olursa, neredeyse aynı oranda yeni grip hastası ortaya çıkacak demektir. Bu durumda sadece risk grubundaki kişilerin değil, hatta özellikle sağlıklı kişilerin aşılanması gerekir. Böylelikle toplumdaki muhtemel grip enfeksiyonuna yakalanabilecek kişilerin sayısını mümkün olduğunca azaltılabilir. Aşılama programları ancak bu şekilde toplumun risk grubunu oluşturan bireylerini gribal enfeksiyonlardan güvenle koruyabilir.
Grip hastalığını tamamen yok etmek mümkün
Günümüzde grip aşıları virüsün dış görünüş özelliklerine karşı hazırlanmaktadır. Grip virüsü görünümünü sık değiştiğine göre, günümüzdeki grip aşıları hiç sonu gelmeyecek bir sanayi ve ekonomi haline gelmektedir. Grip hastalığını dünya üzerinden kalıcı olarak silmek için virüsün aslına karşı aşı geliştirilmesi gerekir. Grip virüsü dış görünüşünü, yani kılık kıyafetini sık sık değiştirse de, virüsün aslı, yani nükleik asidi hiç değişmez, sabittir.
Gripten korunmak için 10 altın kural
Gripten korunmanın tek yolu sadece aşılanma programları değildir.
- Sık ve etkili el yıkama alışkanlığı gibi hijyenik kurallara uyulması
- Hasta kişilerin öksürme sırasında ağızlarını elleriyle kapatması hatta maske kullanması
- Bol sıvı alınması
- Düzenli beslenmeye özen gösterilmesi
- Yeterli taze ve doğal sebze ve meyve tüketilmesi
- Özellikle C vitamini açısından zengin besinlere mümkün olduğunca çok yer verilmesi oldukça önemlidir
- Açık ve temiz havada 45 – 60 dk yürüyüş yapılması
- Klima bakımlarının ihmal edilmemesi
- Evlerin ve işyerlerinin sürekli havalandırılması
- Selamlaşmak için öpüşme alışkanlığından vazgeçilmesi
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 10 Mart 2021
Yayınlanma Tarihi: 4 Haziran 2018