Miyokimi ya da göz seğirmesi, göz kası ya da göz kapağının kontrol edilemeyen istemsiz hareketinin bir sonucudur. Göz seğirmesinde göz kapağı birkaç saniyede bir hareket edebilir. Bu durum göz yorgunluğu, göz hastalıkları ya da nörolojik bir bozukluğun belirtisi olarak yaşanabilir. Gözde hafif çekilme gibi semptomlara neden olan göz seğirmesi, birkaç haftadan uzun sürdüğü durumda göz veya nöroloji uzmanlarına görünmek gerekebilir.
Göz Seğirmesi Nedir?
Tıbbi adıyla miyokimi olarak bilinen göz seğirmesi, yaygın olarak uykusuzluk ve gün içinde aşırı göz yorgunluğu yaşanması sonucu göz kapaklarının kapanmasından sorumlu olan orbicularis oculi kaslarının istemsiz şekilde tekrarlayan kasılmaları durumudur. Ayrıca stres, fazla kafein tüketimi, elektrolit, vitamin ve mineral eksiklikleri de göz seyirmesinin nedenlerindendir.
Göz seğirmesi birkaç saniye sürebildiği gibi bir veya iki dakika boyunca da sürebilir. Vakaların genelinde göz kapağı kasılmaları çok hafiftir, başkaları tarafından fark edilemeyecek derecede hızlı seğirebilir ve göz seğirmesi göz kapağında hafif bir çekilme hissiyatı verir. Göz seğirmesinin günler hatta haftalarca sürdüğü durumlarda kişinin sosyal hayatı bu durumdan etkilenmeye başlayabilir.
Blefarospazm Nedir?
Göz kapaklarını bütünüyle kapamaya neden olacak kadar güçlü spazmlar meydana gelmesine ise blefarospazm denir. Blefarospazm farklı bir tıbbi durumdur. Göz seğirmesini sıklıkla aktif hayatın içerisinde, hırslı – mücadeleci ve stresli genç erişkinlerde görülmektedir. Ruhsal ve bedensel aşırı yorgunluk en önemli göz seğirmesi nedenleri arasında yer alır. Son birkaç hafta içerisinde yaşanan üzüntüler, kafaya takılan ve uykuları kaçıran duygusal sıkıntılar da gözlerde seğirmeye yol açabilir. Yoğun çay ve kahve tüketimi göz seğirmelerini tetikleyebilir. Nitekim keyif için içilen kahvenin, çayın dozu günde 3-4 fincanı geçmemelidir.
İyi huylu esansiyel blefarospazm nedir?
Göz seğirmelerinin kronikleştiği, yani sürekli hale geldiği vakalar ‘iyi huylu blefarospazm’ olarak adlandırılır. İyi huylu esansiyel Blefarospazm göz kapaklarının kısmen veya tamamen kapanmasıyla sonuçlanan sürekli, istemsiz kasılmaları içerir. İyi huylu esansiyel blefarospazmı olan hastalar, önemli fonksiyonel bozukluklara sahip olabilir ve durum uzun süreli tedavi gerektirebilir.
Göz Seğirmesi Neden Olur?
Göz seğirmesi genellikle gözün yorulmasına neden olan uzun süre ekrana bakma, uykusuzluk, göz kuruluğu, stres, fazla kafein tüketimi, elektrolitler, B12 vitamini, D vitamini veya magnezyum eksikliği ve bazı ilaçların kullanımı sonucu ortaya çıkan kas kasılmasıdır. Genelde ani ve kısa süreli spazmlar nedeniyle ortaya çıkan göz seğirmesi, parkinson, ms hastalığı, tourette ve distoni gibi beyin motor sinirlerini etkileyen nörolojik hastalıklar ve hareket bozuklukları yanı sıra blefarospazm gibi rahatsızlıkların sonucu yaşanabilir.
Göz seğirmesine neden olan durumlar şu şekildedir:
Stres
Stres daha çok zihinsel veya duygusal bir sorun olma eğiliminde olsa da göz seğirmesi gibi şikayetlere de yol açabilir. Stres, göz seğirmesinin doğrudan bir nedeni olmasının yanı sıra uykusuzluğa da yol açabilir. Bu durum da kronik göz seğirmesine neden olabilir.
Parlak ışık, rüzgar ve hava kirliliği gibi dış etkenler
Parlak ışıklar veya hava kirliliği gibi dış tahriş kaynakları da göz seğirmesine neden olabilir.
Aşırı alkol tüketimi
Aşırı alkol tüketiminin göz seğirmesine neden olabileceğine ilişkin bazı çalışmalar bulunmaktadır.
Göz yorgunluğu
Özellikle bilgisayar başında uzun süreli vakit geçirenler gözün yorulmasına bağlı olarak öz seğirmesi şikayeti yaşayabilirler.
Göz kuruluğu
Göz kuruluğu, gözlerdeki nem eksikliğinden kaynaklanan son derece yaygın bir durumdur. Doğal gözyaşı akışı, göz rahatlığını artırmak için gereken kayganlığı sağlar. Gözyaşlarının aşırı buharlaşması veya yetersiz gözyaşı akışı, göz kuruluğuna ve buna bağlı tahrişe neden olabilir. Göz kuruluğu göz seğirmesine yol açabilir.
Aşırı kafein tüketimi
Alkol gibi, yoğun kafein alımıda göz seğirmesinin bilinen yaygın nedenlerindendir.
Yorgunluk
Özellikle uykusuzluktan kaynaklanabilecek yorgunluk göz seğirmesi gibi çeşitli sorunlara neden olabilir.
Göz yüzeyinde veya göz kapaklarının iç kısmında tahriş
Korneanın yüzeyini veya iç göz kapağını etkileyen küçük tahriş seğirmeye neden olabilir. Gözleri ovalamak bu tahrişi şiddetlendirebilir.
Sigara kullanımı
Özellikle de sol göz merceği ve retina hücrelerini etkileyen sigara, göz seğirmesine de yol açabilir.
Magnezyum dengesizliği
Magnezyum dengesizliği su kaybından kaynaklanabilir ve göz seğirmesi dahil çeşitli spazmlarına yol açabilir.
B12 vitamini veya D vitamini eksikliği
B12 vitamini veya D vitamini eksikliği de kemikleri ve kasları etkileyebilir ve göz kapağı seğirmesi gibi semptomlara neden olabilir.
Göz seğirmesine neden olabilecek beyin ve sinir sistemi bozuklukları şunları içerir:
Göz seğirmesi, özellikle Parkinson hastalığı için kullanılan ilaçların bir yan etkisi olarak da gelişebilir. Ayrıca göz seğirmesi, yüz spazmlarıyla birlikte görülürse kronik bir bozukluğun en erken belirtisi de olabilir.
Sol Göz Seğirmesi Neden Olur?
Sol göz seğirmesinın nedenleri göz yorgunluğu, uykusuzluk, stres, kafein, aşırı alkol alımı, göz kuruluğu ve vitamin eksikliğine bağlı kas kasılmalarıdır. Genellikle geçicidir ve bir süre sonra geçer.
Sol göz seğirmesinin nedenleri genel olarak şunlardır:
- Beynin motor sinirleri
- Göz kuruluğu
- Uykusuzluk
- Stres
- Göz yorgunluğu
- Vitamin eksikliği
Sağ Göz Seğirmesi Neden Olur?
Sağ göz seğirmesi göz kuruluğu, göz yorgunluğu, uykusuzluk, aşırı kafein veya alkol tüketimi, ilaç yan etkisi ve vitamin eksikliği gibi nedenlerle sağ gözde kas kasılması yaşanmasıdır.
Sağ göz seğirmesine neden olan faktörle şöyle sıralanabilir:
- Işığa karşı duyarlılık
- Göz kuruluğu
- Göz tahrişi
- Sık kafein tüketimi
- Kronik hastalıklara karşı ilaç kullanımı
Göz Seğirmesine Hangi Hastalıklar Neden Olur?
Göz genellikle yorgunluk ve uykusuzluk gibi gözü yoran durumların bir sonucu olarak seğirir ancak parkinson hastalığı, beyin hasarı, meige sendromu, multipl skleroz (MS), bell felci, blefarit ve distoni gibi beyni ve sinirleri etkileyen hastalıkların sonucu olarak da göz seğirmesi yaşanabilir.
Göz Seğirmesinin Olası Komplikasyonları Nelerdir?
Göz seğirmesi sürekli tekrarlanıyorsa ve kısa sürede sona ermiyorsa, göz çevresinde kalıcı bir hasara neden olabilir. Bu durum aşağıdaki gibi sorunlara yol açabilir:
- Normalden daha aşağıya sarkan üst göz kapakları
- Normalden daha aşağıda doğru sarkan kaşlar
- İçe doğru kıvrılan göz kapakları
- Çene veya boyun gibi vücudun diğer bölgelerinde de belirebilen kas spazmları
Göz Seğirmesi Teşhisi Nasıl Konulur?
Uzman doktor öncelikle hastanın öyküsünü öğrenmek isteyebilir. Daha sonra detaylı bir göz muayenesi gerçekleştirilir. Genellikle göz seğirmesi şikayeti için göz doktoru tanı koyacaktır.
Doktor göz seğirmesi şikayeti olan kişilere göz seğirmesine dair aşağıdaki soruları sorabilir:
- Göz seğirmesini ilk ne zaman fark ettiniz?
- Gözünüz sürekli seğiriyor mu yoksa gelip gidiyor mu?
- Gözlerinizle ilgili başka şikayetleriniz var mı?
- Ne kadar kafein tüketiyorsunuz?
- Şiddetli bir baş ağrınız oldu mu?
- Yüzünüzde son zamanlarda herhangi bir uyuşma, karıncalanma oldu mu?
- Konuşmakta zorluk çekiyor musun?
- Kas koordinasyonunda zorluk mu yaşıyorsunuz? Vücudunuzun herhangi bir yerinde kas zayıflığı mevcut mu?
- Kullandığınız ilaçlar var mı?
Doktor ihtiyaç duyması halinde BT taraması ve MRI görüntülemesi de isteyebilir. Bunlarla göz seğirmesine yol açabilen diğer sağlık sorunları tespit edilmek istenir.
Göz Seğirmesi Nasıl Tedavi Edilir?
Göz kapağı spazmları için tedavi genellikle gerekli değildir, zira göz seğirmesi şikayeti genellikle birkaç gün içinde kendiliğinden geçer. Göz seğirmesine yol açan etmenlerin birçoğu kişinin yaşam tarzıyla ilişkilidir.
Hafif seyreden göz seğirmesi şikayetinde şunlar uygulanabilir:
- Yeterli ve kaliteli bir şekilde uykuya önem verilmeli
- Kardiyo yapılmalı
- Gevşeme ve germe egzersizleri yapılmalı
- Kahve ve çay tüketimi sınırlandırılmalı
- Alkol tüketimi azaltılmalı
- Gerektiğinde güneş gözlüğü kullanılmalı
- Kasları gevşetmek için etkilenen göze ılık kompres uygulanabilir
- Düzenli olarak göz damlası kullanılabilir
- Uzun süreli bilgisayar, televizyon, telefon ekranına bakılmamalı, gözler sık aralıklarla dinlendirilmeli
- B ve B12 vitamini içeren besinler tüketilmeli
Göz seğirmesiyle ilgili endişeleri devam edenler ve göz seğirmesi belirtileri kronikleşen kişiler doktora başvurmalıdır. Göz seğirmesi şikayetleri kronik bir hal aldıysa göz seğirmesi sıklıkla botoks enjeksiyonlarıyla düzeltilir.
Kozmetik olarak yüz ve göz çevresindeki kırışıklıkları tedavi etmek amacıyla kullanılan botoks aslında uzun yıllardır göz doktorları tarafından blefarospazm yani anormal göz seğirmesi tedavisinde göz çevresindeki kaslara hatta bazı şaşılık tiplerinde gözü hareket ettiren göz kaslarına güvenli bir şekilde uygulanmaktadır.
Göz seğirmesi yukarıda belirtilen müdahalelere rağmen hala şiddetliyse söz konusu kişileri miyektomi adı verilen bir ameliyata ihtiyaç duyabilir. Bu cerrahi prosedürde göz kapaklarının bazı kasları ve sinirleri alınır.
Göz Seğirmesi Şikayetinde Ne Zaman Doktora Başvurulmalıdır?
Göz seğirmesi çoğunlukla aşırı yoğun geçen bir günün ardından dinlemeyle, kafein tüketiminin azaltılmasıyla birkaç gün veya bir hafta içinde kendiliğinden geçer. Ancak göz seğirmesinde aşağıdaki durumlarda vakit kaybedilmeden bir sağlık kuruluşuna başvurmak gerekmektedir:
- Göz seğirmesinin en geç bir hafta içinde geçmediği durumlarda
- Göz kapağının her seğirmede tamamen kapandığı durumlarda kapanan gözü açmada zorluk yaşandığında
- Gözde kızarıklık, şişlik veya akıntı oluştuğunda
- Göz kapaklarının sarktığı durumlarda
Göz Seğirmesi ile ilgili Sık Sorulan Sorular
Göz seğirmesi ne anlama gelir?
Göz seğirmesi, göz kapağı kaslarının istemsiz şekilde tekrarlayan kasılmasıdır. Uykusuzluk ve gün içinde aşırı göz yorgunluğu yaşanması, stres, fazla kafein tüketimi, elektrolit, vitamin ve mineral eksiklikleri göz seğirmesinin yaygın nedenleridir.
Yoğun çay ve kahve tüketimi göz seğirmesine neden olabilir mi?
Yoğun çay ve kahve tüketimi göz seğirmelerini tetikleyebilir. Keyif için içilen kahvenin dozu günde 3-4 fincanı geçmemelidir. Yorgun ve stresli zamanlarda ister istemez daha sık ve yoğun miktarda çay kahve içilmektedir. Bu da göz seğirmelerinin sıklığını ve süresini artırabilir. Farkında olmadan kahve dışındaki yiyecek ve içeceklerden, bazen de bazı ilaçlardan yoğun miktarda kafein alımı gerçekleşebilir. Kış döneminde yaygın görülen soğuk algınlığının tedavisinde kullanılan birçok ağrı kesici ve ateş düşürücünün de kombine olarak kafein içerdiği unutulmamalıdır.
Stres ve kaygı göz seğirmesine neden olur mu?
Kaygı bozukluğu ve stres, göz kaslarının gerilmesine neden olacağından göz seğirmesine de neden olabilir. Göz çevresindeki kaslar ve sinirler gerildiğinde göz aşırı uyarılabilir ve seğirmesi ve spazmı ile sonuçlanabilir.
Göz seğirmesi ne kadar sürer?
Göz seğirmesinin en yaygın nedeni stres ve yorgunluktur. Hareket ederek egzersiz yapılması, 7-8 saat süre ile uyunması, susuzluğa neden olan kafein tüketiminden kaçınılması ve bol su içilmesi durumunda kısa sürede göz seğirmesinin geçmesi beklenir. Ancak stresin devam ettiği durumlarda göz seğirmesi haftalarca sürebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 19 Kasım 2024
Yayınlanma Tarihi: 8 Kasım 2024
