Günlük hayatta kişiyi rahatsız eden ve ellerin sürekli gözde olmasına sebep olan göz kaşıntısının altında birtakım faktörler ve hastalıklar yatabilir. Göz kaşıntısının ana faktörü gözde meydana gelen alerjilerdir. Bu alerjiler genellikle mevsim geçişlerinde yaşanmakla birlikte kaşıntının yanı sıra kızarıklık ve gözde şişme de meydana getirir. Alerjilerin yanı sıra bağışıklık sisteminin düşmesine bağlı olarak grip, soğuk algınlığı, kuru göz ve yorgunluk da göz kaşıntısının nedenleri arasında yer alır. Genellikle ciddi bir durumun habercisi olmayan göz kaşıntısı, göz temizliği, göz damlaları ve bazı doğal yöntemlerle iyileşir.
Göz Kaşıntısı Neden Olur?
Göz kaşıntısının nedeni polen veya evcil hayvan tüyü gibi alerjiler, toz ve duman gibi tahriş edici maddeler, losyon, kontak lens solüsyonu gibi ürünler ve mevsimsel değişimdir. Ana faktör olan alerjilerin yanı sıra göz kaşıntısına neden olan durumlar kırmızı göz hastalığı, blefarit, kuru göz sendromu, göze giren birtakım yabancı maddeler ve kornea ülserleridir.
Gözde alerji meydana geldiğinde vücut bu alerjik duruma histamin salgılayarak tepki verir. Bu durum da gözdeki kan damarlarının genişlemesine ve sinir uçlarının tahriş olması sonucu gözlerin sulanmasına neden olur.
Genel olarak göz kaşıntısına neden olan durumlar şu şekildedir:
- Mevsimsel veya sürekli olan alerjiler
- Losyonlar, makyaj malzemeleri, kontakt lenslerin tahrişi
- Enfeksiyonlar
- Kırmızı göz hastalığı
- Blefarit (Göz kapağı iltihabı)
- Kuru göz sendromu
- Yabancı maddeler
- Kornea ülseri
- Göz yorgunluğu
Mevsimsel veya sürekli olan alerjiler
Özellikle bahar aylarında polenlerle birlikte ortaya çıkan mevsimsel alerjiler gözlerde kaşıntıya neden olan durumların başında gelir. Meydana gelen alerjik semptomlar, hücrelerin alerji savunmasında salgıladığı bir bileşik olan histamin tarafından tetiklenir. Meydana gelne alerjik semptom belirtilerinden kurtulmanın yolu alerjilerden kaçınmaktır. Bu süreçte ayrıca antihistaminik ilaçlar, mevsimsel alerjinin neden olduğu göz kaşıntısını önleme yolunda etkilidir. Kalıcı alerjiler ise küf, toz akarı ve hayvan tüyleridir. Ayrıca evdeki hijyen ürünleri, solüsyonlar, kontakt lensler, sabun veya şampuanlar da kalıcı alerjiler ortaya çıkarabilir ve bunlar göz kaşıntısına sebebiyet verir.
Enfeksiyonlar
Göz kaşıntısına neden olan en yaygın enfeksiyon türü konjonktivit olarak bilinen pembe gözdür. Bu sadece konjonktivanın veya gözün iç zarının iltihaplanması anlamına gelir. Bu enfeksiyon her yaşta ortaya çıkabilir ancak genellikle çocuklarda görülür. Pembe göz enfeksiyonu sonrası gözlerde kaşıntı, şişlik ve kırmızılık oluşabilir.
Grip ve soğuk algınlığı
Viral, bakteriyel ve mantar enfeksiyonlarıyla birlikte grip ve soğuk algınlığı da vücuttaki enfeksiyona bağlı olarak gözlerde kaşıntı ve sulanmaya sebep olur. Antiinflamatuar göz damlaları bu süreçte bakteriyel enfeksiyonların sebep olduğu göz kaşıntısını iyileştirebilir.
Blefarit
Göz kapağı iltihabı şeklinde adlandırılan blefarit, kirpiklerin tabanındaki küçük yağ bezleri tıkandığında meydana gelir. Bunun neticesinde blefarit, göz kaşıntısına neden olan durumlar arasındadır. Ayrıca gözlerde tahrişle birlikte kırmızılık da meydana gelebilir.
Kuru göz sendromu
Su, yağ ve mukusun birleşiminden meydana gelen gözyaşı üretimi, çeşitli nedenlerden dolayı gözlerin kaşınmasını önleyecek kadar gözyaşı oluşmaz. Bunun sonucundan kuru göz sendromu ortaya çıkar ve gözlerde kaşıntı sorunu oluşur.
Yabancı maddeler
Duman, egzoz ve bazı durumlarda parfümler hassas göz yapısına sahip kişilerin gözlerini tahriş eder ve göz kaşıntısına sebebiyet verir.
Kornea ülseri
Kuru gözler, yaralanma veya enfeksiyon gibi faktörler korneada küçük yaralara veya ülserlere yol açabilir. Kornea, gözün ön kısmını kaplayan şeffaf mercektir. Yaralar veya enfeksiyonlar gözü tahriş edip irin ve kabuklanmaya neden olmakla birlikte göz kaşıntısı ortaya çıkarabilir.
Göz yorgunluğu
Özellikle uzun süre bilgisayar ekranına bakmak, karanlık bir ortamda kitap okumak ve uzun süre araç kullanmak gibi durumlar göz yorgunluğuna sebebiyet verir ve kaşıntı komplikasyonu ortaya çıkar.
Göz Kaşıntısı Belirtileri Nelerdir?
Göz kaşıntısının yaygın belirtisi elin sürekli gözü ovuşturup rahatsızlık verecek kadar gözle oynayıp kaşımaktır.
Göz kaşıntısının yoğun kaşıma hissi dışında belirtileri şunlardır:
- Gözde yanma, kızarıklık, şişlik
- Berrak bir sıvı akması
- Hapşırma
- Burun akıntısı
- Yeşil veya sarı irin
Göz kaşıntısı, belirti ortaya çıkaracak herhangi bir sorundan ziyade genellikle başka bir durum veya hastalığın belirtisi olarak ortaya çıkar ancak göz kaşıntısı olduğunda yanma, kırmızılık ve şişlik gibi semptomlarla da kendisini gösterir.
Göz Kaşıntısına Ne İyi Gelir?
Göz kaşıntısının etkilerini azaltmanın en hızlı ve etkili yollarından biri temiz ve soğuk bir bezle yüzü yıkayarak soğuk kompres yapmaktır. Herhangi bir enfeksiyon riskine karşı yüzü yıkamadan önce ellerin yıkandığından emin olun. Bunlarla birlikte tuzlu su çözeltisi, antibiyotik göz damlaları, antihistaminik ilaçlar ve eğer gözde yabancı bir cisim varsa o cismi çıkarmak için ameliyat yöntemi uygulamak da göz kaşıntısının tedavi yöntemleri arasındadır.
Göz kaşıntısına iyi gelen yöntemler şunları içerir:
- Soğuk ya da sıcak kompres uygulamak
- Göz damlaları kullanmak
- Göz çevresini temiz tutmak
- Tuzlu su çözeltisi uygulamak
- Antihistaminik ilaçlar almak
- Kaşıntı geçene kadar gözleri dinlendirmek için kontakt lense ara vermek
- Gözlerin kurumasını engellemek için nemlendirici kullanmak
- Alerjenlerden uzak durmaya çalışmak
- Gözü mümkün olduğunca kaşımamak
- Yaz aylarında gözü güneşten korumak
Göz Kaşıntısı Nasıl Teşhis Edilir?
Göz kaşıntısının teşhisi göz doktoru öncelikle kişiye kaşıntının geçmişini ve mevcut semptomların durumunu sorar. Ardından gözün içine daha yakından bakıp inceler. Bazı durumlarda ise gözlerde herhangi bir bakterinin olup olmadığının kontrolü için gözden küçük bir sıvı veya irin örneği alabilir.
Göz Kaşıntısı Nasıl Tedavi Edilir?
Göz kaşıntısının en etkili tedavilerinden biri temiz bir bezle yüze uygulanacak soğuk komprestir. Bunun yanı sıra yapay gözyaşı damlaları, antihistaminik ilaçlar, antibiyotik damlalar, tuzlu su çözeltisi gibi tedavi seçenekleri de göz kaşıntısının semptomlarını hafifletmek için uygulanabilir.
Ancak gözlerde herhangi bir enfeksiyonun varlık şüphesine veya yabancı cisim kaçmasının oluşturabileceği tehlikelere karşı göz kaşıntısı için doktora başvurmak gerekebilir.
Göz Kaşıntısı Hakkında Sık Sorulan Sorular
Göz kaşıntısı neye işarettir?
Gözlerde kaşıntı varsa bu durum mevsimsel veya kalıcı alerjiye, enfeksiyonlara, grip veya soğuk algınlığına, kırmızı göz hastalığıyla birlikte kuru göz sendromuna işaret edebilir.
Göz kaşıntısı için ne yapmalı?
Göz kaşıntısı için uygulanacak adımların başında kaşınan göze soğuk kompres yapmak gelir.
Göz kaşıntısı tehlikeli mi?
Göz kaşıntısı, genellikle alerji, enfeksiyon ve çevresel faktörlere bağlı olarak meydana gelir. Doğal yöntemlerle etkileri azaltılabilen göz kaşıntısı, şiddetli olduğunda göz doktoruna başvurmayı gerektirebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 26 Ocak 2024
Yayınlanma Tarihi: 8 Kasım 2023