Tıbbi ifadesi hifema olan göz kanlanması, gözün en dış tabakası olan korneada ve gözün renkli kısmı olan iriste kan birikmesi durumudur. Birçok insanın maruz kalabildiği göz kanlanması, göz kızarması olarak da bilinir. Tek bir gözde görülebilen göz kanlanması iki gözde de ortaya çıkabilir. Göz kanlanması daha çok uzun bir süre aynı yere bakmak, göze alınan darbe, göz tansiyonu, göz iltihabı, alerji, uykusuzluk, öğürme ve şiddetli öksürmelerin bir sonucu olarak ortaya çıkmaktadır. Genelde geçicidir ve kendiliğinden düzelir. Eğer bir kaç günden uzun süren göz kanlanması söz konusu ise bir doktora danışılmalıdır.
Göz Kanlanması Nedir?
Göz kanlanması veya diğer adıyla hifema, gözün içindeki dokularda kan birikmesi şeklinde tanımlanır. Yaygın bir göz problemi olan göz kanlanması tek bir gözde ortaya çıkabildiği her iki gözde de rastlanabilir. Kendiliğinden geçebildiği gibi kanlanmanın nedenine bağlı olarak tıbbi müdahaleye de ihtiyaç duyabilir.
Göz kanlanmasında genişleyen kan damarlarının içinin kanla dolması sonucunda gözde bir kızarıklık görülür. Kan damarlarının genişlemesinin sebebi ise gözün dışını kaplayan kornea tabakasının oksijen ihtiyacının karşılanmamasıdır. Normal koşullar altında kılcal kan damarları gözükmez. Fakat oksijen ihtiyacının karşılanmamasına ve kanın yoğunlaşmasına karşılık kılcal kan damarları görünür hale gelir ve dolayısıyla da gözde kanlı bir görüntü olur.
Göz kanlanmasına yol açan faktörler olarak uzun bir tek bir yere bakmak, takılan gözlüklerin kalitesi, kontakt lensler, göz yaralanmaları, gözde alerjiler, göz kuruluğu, göz tansiyonu, arpacık, uykusuzluk ve yorgunluk gösterilebilir.
Gözde kanama genellikle büyük bir risk teşkil etmez ancak kanamanın şiddetli olduğu durumlarda doktora başvurmak gerekir.
Göz Kanlanması Neden Olur?
Göz kanlanmasına neden olan en yaygın faktörler gözün uzun süre belli bir yere odaklanması, kontakt lens kullanımı, şiddetli öksürme ve/veya öğürme, uykusuzluk, alerji, göz kuruluğu, göz tansiyonu, arpacık ve göz iltihaplarıdır.
Göz kanlanması nedenleri olarak şu faktörleri sıralayabiliriz:
Göz kanlanmasının ne olduğunu kavramak için öncelikle gözün yapısına bakmak gerekir. Gözün beyaz kısmı ince ve berrak bir dokuyla kaplıdır. Sklera olarak bilinen beyaz kısmın içerisinde ince ve küçük kan damarları yer alır. Oldukça hassas ve ince olan bu kan damarları, herhangi bir nedenden dolayı zarar görebilir. Zarar gören kan damarlarından dışarıya kan sızar ve bu kan sklera ile gözün berrak dokusu arasına yerleşir. Sızan kanın boyutuna göre gözün bir kısmı veya çoğu kan kırmızısı olabilir. Gözde bulunan ince damarların hasar görmesi göz kanlanmasının başlıca sebepleri arasında da yer alır.
Bebeklerde göz kanlanması neden olur?
Bebeklerde ve yeni doğmuş bebeklerde de göz kanlanması sıklıkla görülebilir. Bebeklerde göz kanlanması genellikle alerjik konjonktivit nedeniyle ortaya çıkar. Viral veya bakteriyel enfeksiyonlar da bebeklerde göz kanlanması doğurabilir. Bunların yanı sıra doğum kanalında bulunan bazı bakteriler de bebeklerde göz kanamasına yol açabilir. Yapılan bazı araştırmalar boğmaca hastalığına sahip ve astımlı bebeklerde göz kanlanması riskinin daha fazla olduğunu ortaya koyar. Bazı durumlarda bebeklerin gözlerindeki kanlanma kendiliğinden geçse de bazı vakalarda uzman bir doktor eşliğinde tedavi planının oluşturulması gerekir. Bebeklerde geçmeyen bir göz kanlanması varsa mutlaka uzman bir doktora başvurulmalı ve uygun bir tedaviye başlanmalı. Aksi takdirde daha büyük sorunlar görülebilir.
Göz Kanlanması Belirtileri Nelerdir?
Göz kanlanması, gözün beyaz bölgesinde oluşan kanlı ve damarlı görüntü olarak tanımlanabilir. Gözde kaşıntı ve tahriş hissi, gözde ağrı, dolgunluk, bulanık görme ve gözde şişme de göz kanlanması belirtileri olarak sayılabilir.
Göz kanlanması belirtileri şu şekilde sıralanabilir:
- Gözün beyaz bölümünde kızarıklık,
- Kaşıntı ve tahriş hissi,
- Gözde ağrı,
- Gözde dolgunluk hissi,
- Bulanık görme, görüntü kısıtlığı
- Işığa karşıduyarlılık,
- Gözde şişme
Göz Kanlanması Tanısı Nasıl Konur?
Göz kanlanmasının tanısı uzman göz doktoru aracılığıyla konur. Fakat siz de gözünüzde yoğun kırmızılık görüyorsanız göz kanlanmasından şüphelenerek bir doktora başvurabilirsiniz. Göz doktoruna gittiğinizde çoğunlukla fiziki muayene göz kanlanması teşhisi için yeterli olur. Öncelikle doktorunuz gözlerinizle ilgili tıbbi geçmişinizi öğrenmek için size birkaç soru sorabilir. Ardından gözünüzde herhangi bir yaralanma veya gözün yapısında değişim olup olmadığını gözlemlemek için muayenesini gerçekleştirir. Gözün basıncı ölçülerek genişleme olup olmadığı tespit edilir. Bu sayede gözün derinliklerinde kanama ya da travma varlığı gözlenir. Eğer doktor ciddi bir kanamadan şüphelenirse kan testlerinden yardım alabilir. Ciddi bir sorundan şüphelenildiği zaman gözün arka kısmının görülebilmesi için ultrason da çekilebilir.
Göz Kanlanması Nasıl Tedavi Edilir?
Göz kanlanmasının tedavisi, kanlanmaya neden olan hastalığa göre değişkenlik gösterir. Genellikle kendiliğinden 1-2 haftaya kadar geçen göz kanlanması bazı durumlarda uzun süreli olabilir. Fakat göz kanlanmasının altında farklı nedenler de yatabilir. Bu gibi durumlarda uzman bir doktorun teşhisi koyması gerekir. Göz kanlanmasına neden olan hastalığın tedavi edilmesi kanlanmayı da ortadan kaldırır. Yüksek tansiyon nedeniyle göz kanlanması sorunu ortaya çıkıyorsa yüksek tansiyonun tedavi edilmesi gerekir. Daha ciddi göz hastalıklarında uygulanan tedavi ise farklıdır.
Göz kanlanması tedavisi için genellikle göz damlaları önerilir. Doktor muayenesi sonrasında şişlikler için steroid içeren göz damlaları, bakteriyel enfeksiyonlar için antibiyotikli damlalar, ağrıların geçmesi için ağrı kesici içeren göz damlaları, viral enfeksiyonlar için ise antiviral göz damlaları verilir. Şayet gözde bulunan ve kanlanmaya neden olan damarlarda ciddi yaralanmalar söz konusuysa lazer cerrahisinden yardım alınarak tedavi gerçekleştirilebilir. Tüm tedavi yöntemlerinde hastaların gözlerini korumaları için bir süre göz bandı takmaları gerekebilir.
Bazı durumlarda ise sadece hastanın yaşam tarzını değiştirmesi yeterli olur. Uyku ve beslenme düzeninin sağlanması, göze uygulanan lokal kremlerin değiştirilmesi, makyaj temizliğinin doğru yapılması, mavi ekranlardan uzak durulması ve kişisel hijyene dikkat edilmesi bazı durumlarda göz kanlanmasının ve göz kanlanmasına neden olan sorunların giderilmesinde etkili olur. Kimi zaman ise fazla alkol ve sigara tüketimi göz kanlanmasına neden olabilir. Bu durumda ise doktor kontrolünde hastanın sigara ve alkol geçmişi incelenerek bu zararlı alışkanlıkların giderilmesi hedef alınabilir.
Göz Kanlanması Hakkında Sık Sorulan Sorular
Göz kanlanmasına neden olan faktörler nelerdir?
Bazı hastalık çeşitleri göz kanlanmasına neden olabilir. Göz tansiyonu, kuruluğu, göz içindeki iltihaplanmalar, kirpikte iltihap, arpacık gibi problemler göz kanlanmasını da beraberinde getirir. Bunun yanında uykusuzluk, bir noktaya uzun süre odaklanmak, yüksek basınçla öksürmek de göz kanlamasına zemin hazırlar.
Göz kanlanması ne zaman tehlikelidir?
Tek gözde oluşan kanlanmanın yanında her iki gözde bu durum meydana geliyorsa riskli olarak tanımlanabilir. Göz kanlanmasına ateş, ağrı, sulanma, kaşıntı, ışığa karşı duyarlılık, görme kaybı eşlik ediyorsa mutlaka göz doktoruna başvurmanız gerekmektedir.
Göz Kanlanması kaç günde geçer?
Ciddi bir hastalık nedeniyle olmayan; alerjik sorunlar, bakteri ya da mikrop kapma, enfeksiyona maruz kalma gibi nedenlerle ortaya çıkan göz kanlanması bir-iki gün içerisinde geçebilir. Kendiliğinden geçen ve herhangi bir tedaviye ihtiyaç duyulmayan bu sorun ciddi bir rahatsızlık olarak ele alınmaz. Fakat bazı durumlarda bu süre 1-2 haftaya çıkabilir. Bu tip durumlarda iyileşme sürecini hızlandırmak için doktorunuzla birlikte tedaviye başlayabilirsiniz. Doktor kontrolünde ilaç tedavisine başlamak iyileşme sürecini hızlandırır. Şayet göz kanlanması çok ciddi biz göz hastalığının belirtisi ise bir doktora başvurmanız oldukça önemlidir. Ciddi bir göz hastalığınız varsa doktorunuzla birlikte ilerleyeceğiniz tedavi sürecinin gidişatına göre iyileşme süreci belirlenir.
Lens takınca göz kanlanması neden olur?
Lens kullanırken gözde kanlanma sorunu görülebilir. Gaz geçirgen sert lens kullanımı esnasında alışma sürecinde gözde kanlanma meydana gelebilir. Gözde enfeksiyon da bu süreçte yaşanabilir. Lens kullanımının herhangi bir döneminde de gözlerde kanlanma baş gösterebilir. Şayet lenslerin değişim sürecine dikkat etmiyorsanız ve lens temizliğine özen göstermiyorsanız kanlanmaya neden olabilecek etkenlere meydan verebilirsiniz. Bu gibi durumların önüne geçmek için lenslerinizi düzenli olarak temizlemeli ve lens değişim sürecine özen göstermelisiniz. Lens kullanımı esnasında görülen kızarıklığa kaşıntı, yanma, batma, sulanma ve benzeri sıkıntılar da eşlik edebilir. Eğer uzun süreli sorunlarla karşı karşıyaysanız mutlaka bir uzman hekime başvurmalısınız.
Göz kanlanmasına neden olan enfeksiyonlardan korunmak için neler yapılabilir?
Göz kanlanmasına neden olan enfeksiyonlar çevresel faktörlerden dolayı da meydana gelebilir. Gözlerinizi çok sık ve sert ovuşturmanız göz kanlanmasına yol açabilir. Bununla birlikte ellerinizin temiz olmasına da özen göstermelisiniz. Kirli ellerinizle gözlerinize dokunmamalı ve olabildiğinde gözlerinize dokunmamalısınız. Göz makyajınızı çıkartırken hassas göz makyajı için özel olarak üretilen makyaj temizleyicilerden yardım almalı ve nazikçe göz makyajınızı temizlemelisiniz. Havlu, yastık, makyaj malzemesi gibi kişisel eşyalarınızı düzenli olarak temizlemeli ve mümkünse kişisel eşyalarınızı başka insanlarla paylaşmamalısınız.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 20 Aralık 2024
Yayınlanma Tarihi: 14 Ağustos 2024
