Futbolcunun Kalbi Bir Penaltı Atışı Sırasında Durabilir

Sahalarda Genç Sporcu Ölümlerinin Nedenleri Nelerdir?

Sporculardaki ani ölümlerin nedeni % 70-80 kalp krizi kaynaklıdır. Burada işin içine stres faktörünün girdiği düşünülmektedir. Kalp duvarında oluşan kolesterol içeriği yoğun plaklar, strese bağlı olarak yırtılır. Yoğun stres altındaki rekabet sporları yapan sporcularda adrenalin seviyesi yükselir ve bunun içine bazı ilaç kullanımları da eklendiğinde bu plaklar yırtılır. Bu plak yırtıkları pıhtılaşarak aniden damarların tıkanmasına neden olabilir. Bu da kalp krizinden ölümleri beraberinde getirir.

Rekabet Gerektiren Sporlarda Risk Çok Fazla

Futbol, basketbol gibi rekabet gerektiren sporlar genç sporcular için çok daha fazla risk taşımaktadır. Özellikle final karşılaşmaları gibi çok önemli maçlarda, oyunun skorunun penaltı atışları ile belirlendiği düşünüldüğünde, futbolcuların üzerine binen sorumluluk çok fazladır. Futbolcunun o anda takımının kaderini değiştirecek bir atışı yapması gerekmekte, bir anlamda maçın gidişatını onun ayağından çıkan top belirlemektedir. İşte o anda tarif edilemeyen bir yüksek adrenalin seviyesi ortaya çıkmaktadır. Bu durumda sporcunun aşırı stres altında kalp krizi geçirerek sahanın ortasına yığılıp kalması söz konusu olabilir.

Sporculardaki Ani Kalp Ölümü Riski Önceden Belirlenebilir mi?

Kalp krizini önceden teşhis edebilmenin tek bir yolu yok. Sporcuların sahada kaybedilmemesi için ayrıntılı tetkiklerin çok titiz bir şekilde yapılması gereklidir. Özellikle rekabet gerektiren sporlarla uğraşanların yıllık olarak, tüm kolesterol profili, genetik risk marker’i olabilecek kan tahlilleri ve bunların yanında ekokardiyografi ve efor testleri incelemeleri yapılmalıdır. Riskli gruplar yani birinci derecede yakınlarında ani ölüm hikayesi bulunanlar, kalp kasında kalınlaşma oluşmuş sporcular, kas hastalığı olanlar üst tetkiklere yönlendirilmelidir. T Dalga Alternansı yüksek riskli kişilerde uygulanması gereken bir tetkiktir. Risk gruplarında birinci basamak olarak kullanılmalıdır.

Türkiye’de Sporcuya Sahada Müdahale Edilemiyor

Oyun sırasında sporcu göğüs ağrısı oluştuğu anda bunu söyleyemeden bir anda kalp ritmi bozuluyor ve sahanın ortasına yığılıp kalıyor. Bunun örneklerini ne yazık ki Dünyada ve Türkiye’de görüyoruz. Bunu tespit edebilmek için erken teşhis konusunda bir girişim de yapılamamaktadır. Bu durumda olabildiğince sporcuya yardım etmek çok önemlidir. Türkiye’de durum dünyadakinden daha vahim. Ani bir damar tıkanıklığı ve bunun sonucunda oluşan göğüs ağrısı sırasında kalp ritmini düzenleyecek otomatik defibrilatör denilen cihaz, Türkiye’deki statlarda standart olarak kullanılmamaktadır. Yurt dışında ise anında ritim bozukluğunu düzeltebilecek bu cihazlar hayat kurtarabilmektedir. Bu konuda da spor federasyonlarına da önemli görevler düşmektedir.

Toplu Halde Maç Seyretmek de Kalbe Zararlı

Topluluk psikolojisi ile seyredilen maçlar, özellikle futbol maçlarında stres faktörü daha da artıyor. Kişi tek başına maç seyrederken yaşamadığı stresi topluluk psikolojisi ile kat kat yaşayabiliyor. Bu tür kalabalık ile birlikte seyredilen maç ortamlarında kalp krizi geçirme riski çok daha fazladır.

Stresin Sahada Boşaltılması Krizi Önleyebilir mi?

Bunu kesin olarak söylemek mümkün değil ancak insan vücudunun rahatlaması gereken durumlarda sinir boşaltımının etkisi çok büyüktür. Akut stresler ve yoğun bir stres yaşandığında bunu dışarı vurmak daha doğru olacaktır. O nedende özellikle rekabet gerektiren sporlarda bir sporcunun yaşadığı aşırı stresi sahada boşatması kalbi açısından olumlu etki yapacaktır. Ancak tabi bunu yaparken kendisine ve çevresindekine zarar vermeme konusunda kendisini kontrol altında tutması çok önemlidir.

 

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.