Estradiol, doğal olarak oluşan östrojenlerin en güçlüsü olan ve yumurtalıklar tarafından salgılanan östrojen hormonudur. Estradiol üreme sistemini koruyan ve özellikle menopoz semptomlarını tedavi etmek için doğal veya yarı sentetik formda kullanılır.
Estradiol Nedir?
Estradiol, vücutta doğal olarak üretilen üç östrojen hormonundan biridir. Estradiol seviyeleri adet döngüsü sırasında artar ve yumurtanın olgunlaşıp, salınmasını sağlar ve ayrıca döllenmiş bir yumurtanın implantasyonuna izin verecek şekilde rahim zarının kalınlaşmasını sağlar.
Erkeklerde ve kadınlarda estradiol bulunur ancak kadınlarda hormon seviyeleri erkeklerden çok daha yüksektir. Estradiol kadınların vücudundaki yağ dağılımını kontrol eder. Estradiol'un amacı üreme sistemini korumaktır. Adet döngüsü sırasında artan estradiol seviyeleri yumurtanın olgunlaşmasına ve salınmasına, döllenmiş yumurtanın implante olmasına izin vermek için de uterus astarının kalınlaşmasına neden olur.
Kadınların yaşı ilerledikçe düşer, menopoz sürecinde iyice azalır. Erkeklerde de bu hormon kemiklerde faydalıdır, nitrik oksit üretimine, beyin fonksiyonuna yardım eder.
Estradiole Bağlı Sorunlar Nelerdir?
Kadınlarda çok fazla estradiol akne, kabızlık, cinsel istek kaybı ve depresyon ile ilişkilendirilmiştir. Seviyeler aşırı derecede yüksekse, rahim ve meme kanseri ile kardiyovasküler hastalık riskini artırabilir. Yüksek estradiol seviyeleri olan kadınlar kilo alımı ve adet sorunları yaşayabilir. Erkekler için kadın özelliklerinin gelişmesine ve cinsel işlev veya kas tonusunun kaybına yol açabilir. Vücutta yeterli estradiol yoksa kemik büyümesi ve gelişimi yavaşlar ve yetişkinlerde osteoporoz (kemik zayıflığı) gelişebilir. Kızlar, düşük estradiol seviyeleri ile gecikmiş ergenlik yaşayabilir. Ruh hali değişimleri de düşük estradiol seviyelerine bağlanmıştır.
Estradiol Nasıl Ölçülür?
Bir kan testi ile ölçülebilir. Diğer adı E2’dir. Doktor, yüksek veya düşük E2 seviyesinden kaynaklı bir sorundan şüpheleniyorsa bu testi isteyebilir. Bu sorunlar şöyle sıralanabilir:
Ergenlik sürecinde bu test erken ergenliği teşhis etmek için de yapılabilir. E2 ile birlikte FSH ve LH değerlerine, TSH/FT4, prolaktin değerlerine de bakılabilir.
Estradiol Kaç Olmalı?
Sonuçlar, mililitre başına pikogram (pg/mL) cinsindendir. Estradiol için normal kabul edilen değerler, üreme çağındaki kadınlar için 30 ila 400 pg/mL, menopoza giren kadınlar için 0 ila 30 pg/mL ve erkekler için 10 ila 50 pg/mL olmalıdır.
- Üreme çağındaki kadınlar için 30 ila 400 pg/mL
- Menopoz sonrası kadınlar için 0 ila 30 pg/mL
- Erkekler için 10 ila 50 pg/mL
Sonuçlar daha düşükse, erken menopoz olarak da adlandırılan yumurtalık yetmezliği veya hızlı kilo kaybı veya anoreksi nedeniyle düşük östrojen olduğu anlamına gelebilir. Sonuçlar daha yüksekse, yumurtalık, testis veya adrenal bezlerde bir tümör olduğunu düşündürebilir.
Estradiol Düşüklüğü Nelere Neden Olur?
Estradiol kemik gelişimi için gereklidir, bu nedenle estradiol seviyesi düşük olan kişilerde yetersiz kemik büyümesi ve osteoporoz gibi iskelet sorunları yaşanabilir. Genç kızlarda ergenlik döneminde meme gelişiminin gecikmesi, adet döngüsünün bozulması veya adet olunmaması ve kısırlık gibi sorunlara sebebiyet verebilir. Ayrıca düşük estradiol depresyona, yorgunluğa ve ruh hali değişimlerine neden olabilir.
Estradiol Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?
Estradiol düşüklüğü, yumurtalık yetmezliği, menopoz, düşük östrojen, hipofiz hormonlarında düşüklük olabileceği anlamına gelir.
Estradiol Düşüklüğü Belirtileri Nelerdir?
Yorgunluk, depresyon, dikkat sorunları, sıcak basması, zayıflık, sık geçirilen idrar yolu enfeksiyonları, düzensiz adet, vajinal kuruluk estradiol seviyesi düşüklüğünün belirtilerindendir
Estradiol Yüksekliği Ne Anlama Gelir?
Estradiol yüksekliği, hipertiroidizm, karaciğer hasarı, jinekomasti, yumurtalık-testis-adrenal bezlerde tümör bulunabileceği anlamına gelebilir. Ancak tek başına bir estradiol testi belirli bir hastalığı teşhis edemez. Test sonuçları düşük veya yüksek düzeyde östradiol gösteriyorsa, doktor tanıyı kesin olarak belirlemeye yardımcı olmak için daha fazla test önerebilir.
Bir doktor kısırlığın bir neden olabileceğini düşünürse, kişinin folikül uyarıcı hormon (FSH) düzeylerini kontrol etmek için bir test önerebilir. Kadınlarda FSH, yumurta üretimini uyarmaktan sorumludur ve erkeklerde sperm üretimini tetikler. Düşük FSH seviyeleri doğurganlıkla ilgili problemlere işaret edebilir.
Estradiol Yüksekliği Nelere Neden Olur?
Kadınlarda çok fazla estradiolün bir takım etkileri olabilir. Hafif vakalarda aşırı estradiol; akne, kabızlık, libido kaybı ve depresyona neden olabilir. Daha ciddi etkiler arasında kilo alımı, kadın kısırlığı, felç, kalp krizi ve rahim ve/veya meme kanseri gelişme riskinin artması sayılabilir. Erkeklerde çok fazla estradiol ayrıca cinsel işlev bozukluğuna, kas tonusunun kaybına, vücut yağının artmasına ve meme dokusu gibi kadın özelliklerinin gelişmesine neden olabilir. Bir erkek yaşlandıkça ve testosteron üretimi azaldıkça estradiol daha baskın hale gelir, bu da bilim adamlarının prostat kanseri gelişimine katkıda bulunan bir faktör olabileceğini düşünmesine neden olmaktadır.
Estradiol Yüksekliği Belirtileri Nelerdir?
Erken ergenlik, erkeklerde meme gelişimi sorunları, yumurtalık ya da testislerdeki rahatsızlık hissi estradiol yüksekliği belirtileri arasındadır.
Estradiol Seviyeleri Nelerden Etkilenir?
Bazı faktörler estradiol seviyelerini etkileyebilir. Bazı ilaçlar bu seviyelerde etkili olabilir.
Estradiol seviyesini etkileyebilecek ilaçlar şunları içerir:
- Doğum kontrol hapları
- Östrojen tedavisi
- Glukokortikoidler
- Şizofreni ve diğer zihinsel bozuklukları tedavi etmek için kullanılan fenotiyazinler
- Antibiyotikler tetrasiklin ve ampisilin
Estradiol seviyeleri gün boyunca ve bir kadının adet döngüsü ile de değişebilir. Sonuç olarak, doktor sizden günün belirli bir saatinde veya döngünüzün belirli bir saatinde kan testi yaptırmanızı isteyebilir. Estradiol seviyelerini etkileyebilecek durumlar da şöyle olabilir:
- Anemi
- Yüksek kan basıncı
- Böbrek hastalığı
- Azalmış karaciğer fonksiyonu
Estradiol ile İlgili Sık Sorulan Sorular
Menopoza giren kadınlar hormon replasman tedavisi ile tedavi edilmeli mi?
Yakın zamana kadar, menopoza giren kadınların çoğu, menopoz semptomlarını azaltmaya yardımcı olmak için bir hormon replasman tedavisi aldı ve genellikle estradiol kullanılmıştır. Menopoz semptomları iyileşse de, son çalışmalarda bu tedavinin kan pıhtılaşması, kalp hastalığı, felç ve meme kanseri riskinde artış görüldüğü de tespit edilmiştir. Ancak bu durumda yaş, yaşam tarzı ve tıbbi koşullar da etkilidir. En doğru yöntem kadın hastalıkları ve doğum uzmanlarının kişiye özel vereceği tedavi planını uygulamaktır.
Estradiol ve menopoz ilişkisi nasıldır?
Menopoz sürecindeki kadınlarda estradiolün etkileri açıkça görülmektedir. Bu süreç sırasında, yumurtalıklar artık üretmediğinden, kadınların doğal olarak daha düşük estradiol seviyeleri vardır ve bu da adet döngülerinin durmasına neden olur. Bu değişiklik genellikle ruh hali değişimlerine, vajinal kuruluk, sıcak basması ve gece terlemelerine neden olur. Ki bu belirtiler menopoz belirtileridir. Bunun yanında düşük estradiol osteoporoza yani kemik erimesine yol açabilir.
Adet döngüsünde estradiol ne işe yarar?
Yumurtaları kadının yumurtalıklarında tutmak için estradiol gereklidir. Adet döngüsü sırasında, yumurtalıklardaki foliküller, lüteinize edici hormonda bir artışa yol açan bir dizi olayı tetikleyen ve sırayla yumurtlamayı indükleyen estradiol salgılar. Döngünün bu aşamasına foliküler faz denir. Yumurtlamadan sonra, luteal faz sırasında, estradiol, rahim astarını implantasyona hazırlamak için progesteron ile birlikte çalışır.
Hamilelikte estradiol ne işe yarar?
Hamilelik sırasında, plasenta tarafından da üretildiği için estradiol seviyesi oldukça yükselir. Estradiolün hamileliği sürdürmede de rol oynadığı düşünülmektedir ve östrojenlerin doğumu başlatmadaki rolüne ilişkin araştırmalar halen devam etmektedir.
Kemik sağlığında estradiol ne işe yarar?
Yeterli kemik büyümesini desteklemek ve kemiklerin ve eklemlerin sağlığını korumak için sağlıklı bir estradiol de gereklidir. Estradiol ayrıca kemik yapısı üzerinde bir etkiye sahiptir ve bu hormonun seviyeleri düşükse oteopeni ve osteoporoz oluşabilir.
Estradiolün beyin üzerindeki etkileri nelerdir?
Estradiol beyinde de üretilir ve östrojenlerin nöroprotektif etkileri olduğu gösterilmiştir.
Estradiolün kan akışı üzerindeki etkileri nelerdir?
Östrojenlerin damar sistemi üzerinde etkileri olabilir ve koroner arterlerdeki kan akışını iyileştirdiği gösterilmiştir.
Estradiol kanser mi yapar?
Bazı araştırmalar, östrojenin meme kanseri ve endometriyal kanser riskini artıran onkogenler olarak adlandırılan belirli kansere neden olan genleri aktive ettiğini öne sürmektedir ama kesin olarak bir şey söylemek zordur.
Estradiol testi aç karna mı yapılır?
Estradiol testinde açlık ya da tokluk durumu fark etmemektedir.
Tüp bebekte E2’nin önemi nedir?
Tüp bebek tedavisinde adet döneminin iki ve üçüncü gününde E2'nin 50 pg/ml olması beklenir. Eğer bu değer 50 üzerindeyse yumurta rezervinin kötü olduğu söylenebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 22 Eylül 2024
Yayınlanma Tarihi: 19 Mart 2024