Epizyotomi (Doğum Kesisi) Nedir? Epizyotomi Nasıl Yapılır?

Epizyotomi (Doğum Kesisi)  Nedir?

Epizyotomi, doğumun kolay gerçekleşmesi için vajinal açıklığı genişletme amacıyla yapılan ve planlı olarak gerçekleşen cerrahi kesi işlemidir. Doğum sırasında uzman doktor, vajinal açıklığın alt kısmı ile anüs (perine adı verilen bölge) arasında küçük bir kesi yaparak bu işlemi gerçekleştirir. Böylelikle bebeğin daha kolay dışarı çıkması sağlanır. Bazı durumlarda bebek dışarı çıktığında perine bölgesi doğal olarak yırtılabilir. Buna duruma perineal yırtık adı verilir.

Epizyotomi Kesi Çeşitleri Nelerdir?

Epiztomi yani doğum kesisinde medyan (orta hat) ve mediolateral olmak üzere iki ana kesi türü bulunur. Doğum kesisi çeşitleri şöyle açıklanabilir:

Medyan (orta hat): Bu kesi türü, vajinal açıklıktan başlayıp anüse doğru uzanan dikey bir kesidir. Bu tipte anal sfinkter veya rektumda yırtılma riski daha yüksek olabilir fakat yapılması daha kolay bir kesi çeşididir.

Mediolateral: Bu kesi türü açılı veya çapraz bir kesi olarak bilinir. Kesi vajina girişinden başlayarak 45 derecelik bir açıyla uzanır. Kesiğin anal sfinkter ve rektuma uzanma ihtimali daha az olmaktadır. Mediolateral kesilerin dezavantajları arasında onarım zorluğu, daha fazla kan kaybı ve iyileşme sırasında daha fazla rahatsızlık hissi yer alır.

Epizyotomi Nasıl Yapılır?

Epizyotomi, yapılırken lokal anestezi uygulanarak bölge uyuşturulur. Epidural anestezi ile doğum gerçekleşecekse, uyuşturmaya ihtiyaç duyulmayabilir. Cerrahi müdahale ile gerçekleşen epizyotomi yapılan bölge, bebek doğduktan sonra dikilir. Kendiliğinden eriyen dikişler kullanıldığı için daha sonrasında alınması gerekmez. Epizyotomi yapılma süreçleri şöyle sıralanır:

• Acı hissedilmemesi için anestezi alınır.
• Epidural anestezi uygulandıysa belden aşağısı hissedilmez. Ek bir anesteziye ihtiyaç olmayabilir.
• Epidural yaptırılmadığı durumda, uzman doktor perine bölgesine lokal anestezik enjekte eder.
• Bebeğin başı vajinal açıklığında olduğunda ve perine bölgesine ittiğinde, uzman doktor epizyotomi kesisini yapmak için epizyotomi makası kullanır.
• Bebek doğar, ardından plasenta gelir
• Uzman doktor, dokuları ve kasları onarmak için yok olan dikişler kullanır.

Epizyotomi Ne Zaman Gereklidir?

Doğum sırasında bebeğin çıkışı doku hasarına ve yırtılmalara neden olacaksa epizyotomi uygulanır. Cerrahi işlem olan epizyotomi yani doğum kesisi, anatomiye uygun olarak onarılır. Epizyotominin uygulandığı durumlar şöyle sıralanır:

• Bebek sıkıntıda ve bir an önce doğurtulması gerekiyorsa,
• Uzun süren doğumdan dolayı bitkin ve susuz kalınmışsa,
• Uzman doktorun bebeği doğurtmak için vakum kullanması gerekebilir. Bu aletleri kullanabilmesi için vajinanın daha geniş olması gerektiği durumda,
• Bebeğin omuzları annenin leğen kemiğine sıkışmışsa,
• Bebek büyük bir yapıdaysa,
• Çok uzun süredir ıkınma ve ittirme varsa ve itme kontrol edilemiyorsa epizyotomi gerekli olabilir.

Epizyotomi Sonrası İyileşme Nasıl Olur?

Epizyotomi sonrası iyileşme yaklaşık bir ay sürebilir fakat bu durum epizyotomi derecesine göre farklılık gösterir. İlk birkaç hafta ağrı ve acı hissetme normal karşılanan bir durumdur. Bu rahatsızlığı gidermek için evde uygulanabilecek yöntemler şunlardır:

• Şişliği azaltmak ve ağrıyı hafifletmek için bir buz torbası kullanın. Perine soğuk paketleri de bu konuda işe yarar.
• Sıcak suyla banyo yapın. Bu durum iyileşmeyi destekler ve geçici ağrı giderme sağlayabilir
• Ağrı ve kaşıntı için bölgeyi uyuşturan spreyler tercih edin
• Uzman doktor tarafından verilen ağrı kesicilerden yararlanın
• İdrar yaparken, bir sıkma şişesiyle perine bölgesine ılık su akıtın
• Oturmanız gerektiğinde bir yastıktan yararlanın

İyileşme döneminde neler bekleyebileceğiniz ve hangi aktivitelerden kaçınmanız gerektiği konusunda uzman doktor veya doğum uzmanıyla konuşun.

Epizyotomi Riskleri ve Yan Etkileri Nelerdir?

Epizyotomi sonrası oluşabilecek ağrı ve şişliklerin yanında çeşitli yan etkiler görülebilir. Doğum kesisi olarak da bilinen epizyotominin riskleri ve yan etkileri şöyle sıralanır:

• Kanama riski
• Enfeksiyon oluşması
• Ağrılı cinsel ilişki (disparoni)
• Anal sfinkter ve rektumda yaralanma
• Yara izlerinde ağrı
• İdrar tutamama
• Kesiye ve kişiye bağlı olarak uzun süreli iyileşme süresi

Epizyotomi Hakkında Sık Sorulan Sorular

Epizyotomi iyileşmesi ne kadar sürer?

Epizyotomi sonrası yaranın iyileşme süresi birkaç hafta sürebilir ancak yara büyükse iyileşmesi daha uzun sürebilir.

Epizyotomi her zaman gerekli midir?

Doğum sırasında bebek acilen doğurtulması gibi özel durumlar görülmedikçe epizyotomi yapılmayabilir.

Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.