Ağrılı idrar ya da idrar yaparken yanma olarak da adlandırılan dizüri, idrar yapıldığı sırada idrarı mesaneden taşıyan tüpte veya cinsel organın çevresinde ağrı veya yanma hissedilmesidir. Hem kadınlarda hem de erkeklerde görülen ürolojik bir durum olan dizüri, kadınlarda sıklıkla idrar yolu enfeksiyonlarından kaynaklanırken erkeklerde ise genellikle prostat sorunları sonucu ortaya çıkar. Bunlarla birlikte cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, mesane ve böbrek taşları, sistit ve bel soğukluğu gibi nedenler de dizüri oluşumunu tetikler. Genellikle yanma hissi, ağrı ve batma belirtileriyle ortaya çıkan dizüri, altta yatan nedene bağlı olarak antibiyotik veya farklı ilaçlarla tedavi edilir.
Dizüri Nedir?
Dizüri, idrar yaparken üretra veya üretral kanalda ağrı, yanma ve batma hissedilmesidir. Dizüri, yaygın olarak kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu, erkeklerde ise genellikle prostat sorunlarına bağlı şekilde meydana gelir. Mesane ve böbrek taşları, sistit ve bel soğukluğu da dizüriye neden olabilir.
Yaygın belirtisi, idrar yapıldığı sırada ağrı ve yanma hissedilmesi olan dizüri, idrarın uzun süre tutulması sonucu da yaşanabilir. Bu gibi durumlarda idrarın geldiği an vakit kaybetmeden yapılması önemlidir. Dizürinin diğer nedenleri ise gerektiğinde antibiyotik ve doktorun reçete edileceği ilaçlarla tedavi edilir.
Dizüri Neden Olur?
Dizüri, genel olarak idrar yolu enfeksiyonlarından kaynaklanır. İdrar yolu enfeksiyonlarının yanı sıra özellikle erkeklerde prostat sorunları, mesane-böbrek taşları, sistit, üretrit ve tahriş edici bazı sabunlar dizüri oluşumuna neden olur.
Dizürinin nedenleri şu başlıklar altında toplanabilir:
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Prostat sorunları
- Mesane veya böbrek taşları
- Sistit
- Üretrit
- Genital uçuk
- Bel soğukluğu
- Gebelik
- Yaşlılık
- Diyabet
- Menopoza bağlı vajinal değişimler
- İdrar yolunda tümör
- Bazı ilaç, takviye veya tedavilerin yan etkileri
Dizüri Belirtileri Nelerdir?
İdrar sırasında ağrı olarak tanımlanan dizürinin yaygın görülen işaret belirtisi idrar sırasında ağrı, yanma ve batma hissidir. İdrar yaparken ağrının yanı sıra farklı nedenlere bağlı başka semptomlar da ortaya çıkabilir.
Genel olarak dirüzi belirtileri şunları içerir:
Dirüzi belirtileri kadın ve erkekler arasında farklılık gösterebilir ancak her iki cinsiyet de dirüziyi genellikle ağrı, yanma, batma veya kaşıntı hissiyle tanımlar. Bu belirtiler arasında ağrı ve yanma tıbbi olarak en sık bildirilen semptomdur.
Ağrı belirtisi idrarın başlangıcında veya idrar sonrasında ortaya çıkabilir. Eğer idrarın başında ağrı meydana geliyorsa bu durum genellikle idrar yolu enfeksiyonunun bir işaretidir.
İdrar yaptıktan sonra yaşanan ağrı ise mesane veya prostatla ilgili bir sorunun habercisi olabilir Erkeklerde idrara çıkmadan önce ve sonra da ağrı hissi cinsel organda kalabilir.
Kadınlarda ise belirtiler iç veya dış belirtiler olarak ikiye ayrılabilir. Vajinal bölgenin dışındaki ağrı genelde cildin iltihaplanması veya tahrişine yorulur. İç ağrı ise idrar yolu enfeksiyonunun bir sinyalidir.
Dizüri Nasıl Teşhis Edilir?
İdrar yaparken ağrı ve yanma hissediyorsanız doktora başvurmanız gerekir. Çünkü dizüri, altında yatan başka bir hastalığın belirtisi olabilir. Ağrı ve yanma belirtilerinin detaylı anlatılmasının ardından doktor tarafından diyabet veya bağışıklıkla ilgili bir sorunun olup olmadığı sorulur.
Ağrının nedeni eğer cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonsa, bu durum öncesinde kişiye cinsel geçmişi de sorulur. Hamilelik tespiti için de kişiye hamilelik testi yapılabilir.
Kişinin hastalık geçmişi ve birtakım soruların ardından idrar testi istenir. İdrar testinin amacı beyaz kan hücreleri, kırmızı kan hücreleri veya yabancı kimyasalların analiz edilip idrar yollarında herhangi bir iltihap varlığını ortaya çıkarmaktır.
Özellikle beyaz kan hücrelerinin varlığı, idrar yollarında iltihap olduğunu gösterir. İdrar kültürü, idrar yolu enfeksiyonunuzun olup olmadığını ve eğer öyleyse buna neden olan bakterileri ortaya çıkarır. İdrar testiyle edinilen bu bilgi, doktor tarafından enfeksiyon tedavisinde başlıca tedavi yöntemi olan antibiyotiğin uygulanmasına olanak tanır.
Dizüri Nasıl Tedavi Edilir?
Dizüri tedavisi, aşağıdaki nedenlere bağlı olarak gerçekleştirilir.
- İdrar yolu enfeksiyonu
- İdrar yollarında iltihap
- Mesane-böbrek taşları
- Prostat sorunları
- Sistit
- Diyabet
- Cilt tahrişi
Eğer idrardaki ağrı idrar yolu enfeksiyonu sonucu meydana geldiyse antibiyotik tedavisine başlanır. Dizüriye neden olan durum mesane veya prostat, sistit ve diyabet kaynaklıysa daha detaylı incelemeler sonucu bir tedavi yöntemli belirlenir.
Eğer kişi, cilt tahrişi sonucu idrarda ağrı sorunuyla karşı karşıyaysa tahrişe neden olan faktörlerin ortadan kaldırılmasıyla bu sorun çözülebilir.
Dizüri Hakkında Sık Sorulan Sorular
Dizüri ne demek?
Dizüri, kişinin idrar yaparken ağrı ve yanma hissetmesidir.
Dizüri nasıl tedavi edilir?
Dizüri genel olarak idrar yolu enfeksiyonlarına bağlı yaşandığı için bu durum antibiyotik tedavisiyle iyileşir.
Dizüri nasıl önlenir?
Dizüriyi önlemek için bol su içilmesi, tahriş riskini azaltmak için cildi tahriş eden sabunlarda uzak durmak, cinsel birliktelik sırasında korunmak, yüksek asitli gıdalarla kafein ve alkolden mümkün olduğunda uzak durmak gerekir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 20 Kasım 2024
Yayınlanma Tarihi: 22 Kasım 2023