İdrar yaparken yanma, idrar yolu enfeksiyonu, vajinal enfeksiyon ya da cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar yanı sıra prostat sorunları, sistit, üretrit, böbrek kumu veya taşı gibi nedenlerle yaşanan bir semptomdur. Susuz kalma gibi bir durumun sonucu değilse, altta yatan nedene bağlı olarak antibiyotik veya farklı tedavi yöntemleri gerektirebilir.
İdrar Yaparken Yanma (Dizüri) Nedir?
Dizüri, idrar yaparken üretra veya üretral kanalda ağrı, yanma ve batma hissedilmesidir. Dizüri, yaygın olarak kadınlarda idrar yolu enfeksiyonu, erkeklerde ise genellikle prostat sorunlarına bağlı şekilde meydana gelir. Mesane ve böbrek taşları, sistit ve bel soğukluğu da dizüriye neden olabilir.
Yaygın belirtisi, idrar yapıldığı sırada ağrı ve yanma hissedilmesi olan dizüri, idrarın uzun süre tutulması sonucu da yaşanabilir. Bu gibi durumlarda idrarın geldiği an vakit kaybetmeden yapılması önemlidir. Dizürinin diğer nedenleri ise gerektiğinde antibiyotik ve doktorun reçete edileceği ilaçlarla tedavi edilir.
İdrar Yaparken Yanma (Dizüri) Neden Olur?
Dizüri yani idrar yaparken yanma, genellikle idrar yolu enfeksiyonlarıdır. İdrar yolu enfeksiyonu dışında, prostat sorunları, mesane-böbrek taşları, cinsel yolla bulaşan hastalıklar, sistit, üretrit ve vajinal enfeksiyonlarda idrar yaparken yanmaya neden olan sebeplerdir.
Dizürinin nedenleri şu başlıklar altında toplanabilir:
- İdrar yolu enfeksiyonu
- Prostat sorunları
- Mesane veya böbrek taşları
- Sistit
- Üretrit
- Genital uçuk
- Bel soğukluğu
- Gebelik
- Yaşlılık
- Diyabet
- Menopoza bağlı vajinal değişimler
- İdrar yolunda tümör
- Bazı ilaç, takviye veya tedavilerin yan etkileri
İdrar Yaparken Yanma (Dizüri) Belirtileri Nelerdir?
İdrar sırasında ağrı olarak tanımlanan dizürinin yaygın görülen işaret belirtisi idrar sırasında ağrı, yanma ve batma hissidir. İdrar yaparken ağrının yanı sıra farklı nedenlere bağlı başka semptomlar da ortaya çıkabilir.
Genel olarak dirüzi belirtileri şunları içerir:
Dirüzi belirtileri kadın ve erkekler arasında farklılık gösterebilir ancak her iki cinsiyet de dirüziyi genellikle ağrı, yanma, batma veya kaşıntı hissiyle tanımlar. Bu belirtiler arasında ağrı ve yanma tıbbi olarak en sık bildirilen semptomdur.
Ağrı belirtisi idrarın başlangıcında veya idrar sonrasında ortaya çıkabilir. Eğer idrarın başında ağrı meydana geliyorsa bu durum genellikle idrar yolu enfeksiyonunun bir işaretidir.
İdrar yaptıktan sonra yaşanan ağrı ise mesane veya prostatla ilgili bir sorunun habercisi olabilir Erkeklerde idrara çıkmadan önce ve sonra da ağrı hissi cinsel organda kalabilir.
Kadınlarda ise belirtiler iç veya dış belirtiler olarak ikiye ayrılabilir. Vajinal bölgenin dışındaki ağrı genelde cildin iltihaplanması veya tahrişine yorulur. İç ağrı ise idrar yolu enfeksiyonunun bir sinyalidir.
İdrar Yaparken Yanma (Dizüri) Nasıl Teşhis Edilir?
İdrar yaparken ağrı ve yanma hissediyorsanız doktora başvurmanız gerekir. Çünkü dizüri, altında yatan başka bir hastalığın belirtisi olabilir. Ağrı ve yanma belirtilerinin detaylı anlatılmasının ardından doktor tarafından diyabet veya bağışıklıkla ilgili bir sorunun olup olmadığı sorulur.
Ağrının nedeni eğer cinsel yolla bulaşan bir enfeksiyonsa, bu durum öncesinde kişiye cinsel geçmişi de sorulur. Hamilelik tespiti için de kişiye hamilelik testi yapılabilir.
Kişinin hastalık geçmişi ve birtakım soruların ardından idrar testi istenir. İdrar testinin amacı beyaz kan hücreleri, kırmızı kan hücreleri veya yabancı kimyasalların analiz edilip idrar yollarında herhangi bir iltihap varlığını ortaya çıkarmaktır.
Özellikle beyaz kan hücrelerinin varlığı, idrar yollarında iltihap olduğunu gösterir. İdrar kültürü, idrar yolu enfeksiyonunuzun olup olmadığını ve eğer öyleyse buna neden olan bakterileri ortaya çıkarır. İdrar testiyle edinilen bu bilgi, doktor tarafından enfeksiyon tedavisinde başlıca tedavi yöntemi olan antibiyotiğin uygulanmasına olanak tanır.
İdrar Yaparken Yanma (Dizüri) Nasıl Tedavi Edilir?
Dizüri tedavisi, aşağıdaki nedenlere bağlı olarak gerçekleştirilir.
- İdrar yolu enfeksiyonu
- İdrar yollarında iltihap
- Mesane-böbrek taşları
- Prostat sorunları
- Sistit
- Diyabet
- Cilt tahrişi
Eğer idrardaki ağrı idrar yolu enfeksiyonu sonucu meydana geldiyse antibiyotik tedavisine başlanır. Dizüriye neden olan durum mesane veya prostat, sistit ve diyabet kaynaklıysa daha detaylı incelemeler sonucu bir tedavi yöntemli belirlenir.
Eğer kişi, cilt tahrişi sonucu idrarda ağrı sorunuyla karşı karşıyaysa tahrişe neden olan faktörlerin ortadan kaldırılmasıyla bu sorun çözülebilir.
İdrar Yaparken Yanma (Dizüri) Hakkında Sık Sorulan Sorular
İdrar yaparken yanmaya hangi hastalıklar sebep olur?
İdrar yaparken yanma genel olarak belsoğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, prostat sorunları, mesane ve böbrekte iltihap ya da taş varlığı ve üretrit, sistit ve normal idrar yolu enfeksiyonları gibi nedenlerle yaşanan bir durumdur.
Dizüri ne demek?
Dizüri (idrar yaparken yanma), idrar yolu enfeksiyonu başta olmak üzere, cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar, böbrek ya da mesanede taş, sistit, üretrit ve ayakları üşütme gibi nedenler sonucu idrar yaptığı sırada üretra veya üretral kanalda ağrı, yanma ve batma hissi yaşanmasıdır.
Dizüri nasıl tedavi edilir?
Dizüri genel olarak idrar yolu enfeksiyonlarına bağlı yaşandığı için bu durum antibiyotik tedavisiyle iyileşir.
Dizüri nasıl önlenir?
Dizüriyi önlemek için bol su içilmesi, tahriş riskini azaltmak için cildi tahriş eden sabunlarda uzak durmak, cinsel birliktelik sırasında korunmak, yüksek asitli gıdalarla kafein ve alkolden mümkün olduğunda uzak durmak gerekir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 26 Mart 2025
Yayınlanma Tarihi: 24 Şubat 2025