Yükleniyor
Diş sararması, genellikle sigara kullanımına bağlı olarak diş renginin değişmesi ve koyu sarıya dönmesidir. Sigara tüketimi dışında diş sararmasına neden olabilecek faktörler arasında diş travması, kötü ağız hijyeni ve koyu renkli besin veya içeceklerin tüketilmesi yer alır. Ayrıca bazı ilaçlar da dişte sararmaya neden olabilir. Ayrıca kaçınılmaz olarak genetik faktör ve yaşlılık da diş sararmasının nedenleri arasındadır.
Diş sararması, diş minesinin yüzeyinde oluşan lekelenmeler sonucunda meydana gelir. Diş sararması aynı zamanda zaman geçtikçe dişleri koruyan mine tabakasının incelmesinden de kaynaklanır. Buna neden olan en temel faktör sigara kullanımıdır. Sigara dışında ağız hijyeninin kötülüğü, koyu renkli besin ve içecek tüketimi de diş sararmasına yol açabilir.
Diş sararması genel olarak dışsal ve içsel faktörler olarak ikiye ayrılır. Dışsal nedenler şöyle sıralanabilir:
Diş sararmasına neden olan içsel faktörler ise şunlardır:
Başta sigara olmak üzere tütün ürünlerinin kullanımı diş sararmasına neden olan faktörlerin başında gelir. Sigara tüketimi zamanla diş minesinin yüzeyine zarar vererek sararma oluşmasına neden olabilir. Ayrıca sararmanın dışında sigara tüketimi diş hastalıklarına da davetiye çıkarabilir.
Ağız hijyeninin düzenli bir aralıkta yapılmaması, dişlerin bakımsız bırakılması gibi faktörler diş sararmasına sebebiyet verebilir.
Kahve, çay, kola, koyu renkli meyveler (yaban mersini, vişne gibi) ve baharatlı yiyecekler diş minesinde leke bırakarak diş sararmasına neden olabilir.
Normal şartlarda florür kullanımı diş sağlığı açısından faydalıdır. Ancak çocukluk döneminde aşırı florür alımı diş minesinde renk değişikliğine yol açarak sararma meydana getirebilir.
Yaş ilerledikçe diş minesi normale göre daha ince aşınır. Bu da sarımsı bir renge sahip olan alttaki dentinin daha fazlasını açığa çıkarır. Sonuç olarak, yaşlandıkça dişlerin biraz daha renksiz ve sarımsı görünmesi normaldir.
Kimi insanlar ebeveynlerden genetik miras olarak daha kalın veya daha beyaz diş minesine sahipken, bazı kişilerde dişler doğal olarak daha sarı olabilir. Sararmanın nedeni herhangi bir nedenden bağımsız sadece genetik olabilir.
Dişlere alınan darbe veya meydana gelen yaralanma sonucu dişin içindeki sinir ve damar yapıları hasar görebilir. Bu da dişin zamanla renk değiştirerek sarımsı bir hal almasına neden olabilir.
Diş çürümesi, dişte mine kaybı ve bazı diş eti hastalıkları dişlerin renginde değişikliklere yol açabilir. Bu değişiklik genellikle diş sararması olarak kendini gösterir.
Çocukluk döneminde kullanılan tetrasiklin grubu bazı antibiyotikler dişlerde kalıcı sararmaya yol açan faktörlerden biridir. Aynı şekilde bazı antihistaminikler, kan basıncı ilaçları ve kemoterapi tedavisi de diş renginde değişime yol açabilir.
Diş sararmasının altında genellikle sigara tüketimi yatar. Ancak sigara içmeyenler insanlarda da diş sararması görülebilir. Buna neden olan durumlar arasında koyu renkli besinlerin tüketimi, yaralanmalar, diş hastalıkları veya genetik faktör yatabilir.
Uzman diş hekimleri, altta yatan nedene ve lekelerin dişlerin dış veya iç katmanlarını etkileyip etkilemediğine bağlı olarak farklı tedavi seçenekleri uygulayabilir. Bunların başında diş beyazlatma tedavisi gelir.
Diş beyazlatma yöntemi, dişteki lekeleri parçalamak, sararmaları gidermek ve ortadan kaldırmak için hidrojen peroksit veya karbamid peroksit kullanabilir. Profesyonel beyazlatma yüzeysel (dışsal) lekelerde en iyi sonucu verir. Ancak bazı beyazlatma ürünleri derin diş (içsel) lekelerini de giderebilir.
Diş beyazlatma ile düzelmeyen diş sararması vakalarında diş hekimi diş bağlama işlemini önerebilir. Bu işlem, sararmış dişleri gizlemek için diş renginde kompozit reçinenin uygulanmasını içerir.
Uzun süren bir diş sararması şikayetiniz varsa ve bu durum beyazlatma ile düzelmiyorsa, porselen kaplamalar düşünülebilir. Bu diş rengindeki seramik kabuklar incedir ancak güçlüdür. Bir diş hekimi, renk bozulmasını veya çatlama veya şekil bozukluğu gibi diğer kozmetik kusurları kamufle etmek için bunları dişlerinizin ön yüzeylerine kalıcı olarak bağlar (yapıştırır).
Diş hekimi porselen kaplamaları 5 ila 15 yılda bir değiştirmelidir. Kaplamaların geri dönüşü yoktur.
Bazen diş renginin değişmesi çürüklerin bir belirtisi olabilir. Renk değişikliğine ek olarak zayıflamış veya çürümüş dişleriniz varsa, diş hekiminiz diş kronları önerebilir.
Diş sararmasını önlemenin temel yolu sigara içmemektir. Ayrıca diş sararmasını önlemek için ağız hijyenine dikkat etmek, renklendirici gıdalardan kaçınmak ve düzenli diş hekimi kontrollerine gitmek önemlidir.
Diş sararmasını önlemenin yolları şöyle sıralanabilir:
Diş sararması eğer dışsal kaynaklı yüzeysel bir sararma ise diş beyazlatma ve doğal seçenekler doğrultusunda düzelir. Bunun için doktor kontrolü ve sararmanın altında yatan neden önemlidir.
Sigara tüketimi, alkol, yoğun kahve içmek zamanla diş minesine zarar vererek diş sararmasına yol açabilir.
Diş sararması için ağız ve diş sağlığı bölümü doktorlarından randevu alabilirsiniz.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 28 Şubat 2025
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
