Yükleniyor
Dil yarası, herkeste görülebilen hayat kalitesine etki ederek acı verebilen sağlık sorunu olarak bilinir. Bağışıklık sisteminin çökmesiyle oluşan dil yarası, sağlıksız beslenmeden dolayı da görülebilir. Aynı zamanda bazı hastalıkların belirtisi olarak da görülen dil yarası, dilde iltihaplanma şeklinde ortaya çıkar. Dilde acı ve yanma olarak görülen dil yarası, çeşitli yöntemlerle ortadan kaldırılabilir.
Dil ağız içerisinde yer alan ve mukoza adı verilen nemli, pembe bir doku ile kaplı olan ve yemeğin tadına bakmamızı, yutmamızı ve konuşmamızı sağlayan bir grup kastan oluşur. Pembe ve papillalarla kaplı dil sağlıklı bir dile işaret eder. Dil yarası, dil yüzeyinin üstünde renk ve dokunun değişmesine neden olan, dil yüzeyini tahriş eden durumların lezyon oluşturmasıdır. Bu yaralara genellikle aft adı verilir ve tat almadan sorumlu olan bölgenin tahrip olmasıyla görülür.
Ağızda acı hissi yaratan dil yarasına genellikle ağız ülserleri, travma, vitamin ve mineral eksikliği, virüs, bakteri, sigara kullanımı, enfeksiyon, yoğun baharatlı ve tuzlu gıdalar, sıcak-soğuk tüketimi neden olmaktadır. Bunların yanında genetik faktörler, mide, bağırsak hastalıkları, bulaşıcı hastalıklar da dil yarasına neden olur. Dil kökünde genellikle beyaz olarak görülen dil yaralarının diğer nedenler arasında şunlar yer alır:
Rahatsızlık hissi veren ve ağrıya neden olan dil yarasının yaygın belirtileri şunlardır:
Dil yarasına iyi gelen yöntemler, buz emmek, antiseptik etkili tuzlu veya karbonatlı su, papatya ya da adaçayı ile gargara yapmak, aloe vera, hindistan cevizi yağı, karbonat macunu veya bal sürmek ve ağız hijyenine dikkat edilmesidir. Bunlar yara kaynağını temizleyerek geçirmeye yardım eder.
Dil yarasına iyi gelen yöntemler genel olarak şunlardır:
Dil yaralarının neden olduğu ağrıya iyi gelen yöntemlerden biri buz emmek ya da soğuk su içmektir. Soğuk uyuşturma özelliği nedeniyle dil yaralarının neden olduğu ağrıyı hafifletici etki gösterir.
Dil yaralarında, tuzlu suyla gargara yapmak, iltihabı azaltmaya, enfeksiyonu önlemeye ve yarayı kurutmaya yardım edebilir. Bir bardak ılık suya bir çay kaşığı tuz atıp karıştırdıktan sonra, ağızda çalkalayarak tükürmek suretiyle kullanılabilir. Su ile seyreltilmiş hidrojen peroksitte antiseptik etkileri ile ağzın içindeki bir enfeksiyonu veya yarayı tedavi edebilir.
Dil yaraları ağızda biriken bakteriler nedeniyle de yaşanabilir. Dişleri düzenli fırçalamak, diş ipi kullanmak, antiseptik ağız gargaralarından yararlanmak enfeksiyonu önlemeye yardımcı olarak dil yarasını geçirebilir.
Aloe veranın enfeksiyon çoğalmasını, yaraların iyileşmesini hızlandırma, ağız sağlığını koruması ve yatıştırıcı olması gibi özellikleri vardır. Yara üstüne seyreltilmiş aloe vera jeli sürmek veya aloe ile ağzı çalkalamak dil yarasını giderebilir. Yine dil yarası için etkili bir başka yöntem olan karbonatlı su ile ağız gargarası ya da karbonat macunu yaparak dile sürmekte etkilidir.
İltihap önleyici özelliğe sahip olan papatya çayını demledikten sonra iyice soğumasını bekleyin. Ardından gargara yapın. Ayrıca poşet çay kullanıyorsanız soğumuş olan çay poşetide dil yarası üstüne koyarakta uygulanabilir.
Doğal olarak antibakteriyel etki gösteren bal, yaraları iyileştirme konusunda oldukça etkilidir. Doğrudan dildeki yaranın üstüne biraz bal sürmek, dil yarasının iyileşmesine yardımcı olabilir.
Hindistan cevizi yağı özellikle, antifungal, antibakteriyel ve antiviral etkilere sahiptir. Pamuk yardımıyla yaranın üstüne hafifçe yedirerek hindistan cevizi yağı sürmek dil yarasını iyileştirebilir
B vitamini eksiklikleri dil yarasına neden olabilir. Eğer B vitamini eksikliği yaşanıyorsa, kompleks B vitamini takviyesi alınabilir ya da B12 açısından zengin yiyeceklerden daha fazla beslenmeye başlanabilir.
İlerlemiş bir enfeksiyon veya mantar gibi sorunlar yaşanıyorsa doktor onayıyla kullanılabilecek olan antibiyotik, antifungal ve antiseptik ilaç, krem ve gargaralar dil yarasını iyileştirecektir.
Ekşi, asitli ve baharatlı gibi keskin tada sahip besinler yaranın acımasına ve yayılmasına neden olabilir. Dil yarası iyileşene kadar bir süre bu tür gıdaları tüketmeyi azaltmak yararlı olacaktır.
Dil yarasına karşı doğal yöntemler işe yaramıyorsa, iyileşmesi için uzman doktora başvurarak ilaç tedavisine başlayabilirsiniz. Dilde oluşan yaraların tedavisi için yumuşak doku zedelenmelerinde kullanılan ibuprofen ilacından yararlanılabilir. Şişmesi geçirmek ve ağrıyı önlemek için de kortikosteroid ilaçlar kullanılabilir.
Dil yarası üstüne uygulanabilecek krem ve jeller, o bölgenin uyuşmasını sağlayarak yara ve ağız arasında kalkan görevi görür. Bunun yanında gargara kullanılarak, pamukçuk ya da ağız kuruluğu yaşayan kişilerde bakterilerin çoğalması önlenebilir.
Dil yarası, ciddi sorunlara neden olmamaktadır ve birçok yara çeşidi kendiliğinden yok olabilir. Yine de dil yarasının takibini yaparak ağız kanserinin bir belirtisi olduğunu unutmamak gerekir. Uzun süreli dil yaralarında mutlaka uzman doktora görünmek önemlidir.
Tuzlu su gargarası ve karbonat dil üstünde oluşan yaraları geçirmeye yardımcı olmaktadır. Tuzlu su gargarası ve karbonatın üstüne limon sıkarak macun kıvamına gelene kadar karıştırdıktan sonra yaranın üstüne sürüp, 1 dakika kadar bekledikten sonra yıkamak dil üstündeki yaraların geçmesine yardım eder.
Ağız hijyneini sağlamak, tuzlu su, karbonatlı su ya da seyreltilmiş oksijenli su ile gargara yapmak, buz küpü emmek, papatya çayı içmek, yaranın üstüne bal sürmek, baharatlı, tuzlu ve asitli yiyeceklere ara vermek, B12 ve çinko takviyesi almak dil yarasına iyi gelir.
Bebeklerde oluşabilecek aft gibi dil yaralarına karşı antiseptik özellik taşıyan zerdeçal ve bal karıştırılarak uygulanabilir.
Çocuklarda dil yarası, adaçayı, karanfil yağı, meyan kökü ve hindistan cevizi yağı gibi bitkisel ürünlerle yaraya pansuman yapılacak şekilde giderilebilir.
Dil yarası birkaç gün içerisinde toparlanarak çabucak iyileşebilir. 14 günden uzun süren dil yaraları için uzman doktora başvurmak gerekir.
Dil yarasına bitkisel çözüm olarak meyan kökü tercih edilebilir. Bunların yanında tuz, karbonat, limon ve aloe vera dil yarasına karşı en sık kullanılan bitkisel çözümler arasında yer alır. Dil yarasına bitkisel çözümler şu şekilde sıralanabilir:
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Güncelleme Tarihi : 11 Nisan 2025
Yayınlanma Tarihi: 3 Nisan 2025
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
