Yükleniyor
Davranış bozukluğu, sosyal çevrede, evde ya da okulda sorunlara neden olan yıkıcı davranışları barındırır. Özellikle çocuklarda ve yetişkinlerde yaygın olarak görülen davranış bozukluğu, çabuk sinirlenme, kızgın görünme, tartışma ya da öfke nöbetleri geçirme şeklinde belirtilerle görülür. Çocukluk döneminde tedavi edilmediği durumda ilerleyerek kişinin sosyal yaşantısının zarar görmesine neden olabilir. Bu durum terapi ve aile eğitimi ile beraber tedavi edilir.
Davranış bozukluğu, sürekli olarak etrafını rahatsız eden, kuralları çiğneyen ve yaşına uygun davranmayan kişilerin davranışlarından oluşan bir durum olarak tanımlanır. Toplum tarafından davranış bozukluğu olarak görülen durumlarda kişinin anlık rahatsız edici davranışları bulunur. Bu tür davranışlar çocuklarda ve gençlerde yaygın olarak görülse de ilerlediği ve aşırıya kaçtığı durumda profesyonel destek almak gerekebilir.
Çocukların birçoğu yaramazlık yaparak etrafta koşturabilir fakat bazı durumlarda yaşlarına göre agresif ve zorlayıcı hareketler sergileyebilirler. Bu davranış bozukluğunun temelinde dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu yatabilir.
Öfkeli davranışlar, dikkatsizlik, uygunsuz davranışlar, fiziksel saldırganlık hali, toplum kurallarını çiğneme gibi durumlar davranış bozukluğu belirtileri arasında yer alır. Bunların yanında davranış bozukluğu farklı belirtilerle de görülebilir.
Davranış bozukluklarının duygusal belirtileri şöyle sıralanır:
Davranış bozuklukları şunları içerir:
Davranış bozuklukları kadın ve erkeklerde farklı şekilde görülebilir. Erkekler kavga çıkarıp, bir şeyler çalabilir ya da mallara zarar verebilir. Kadınlar ise yalan söyleme ya da evden kaçma gibi durumlarla davranış bozukluğunu belli eder.
Davranış bozukluğu, biyolojik, aile, sosyal ortam ya da okul gibi faktörlere bağlı olarak ortaya çıkabilir. Bunun yanında ebeveyn reddi, bebeklik dönemindeki yetersiz bakım, yanlış kişilerle arkadaşlık etme ve şiddete maruz kalma gibi durumlar da davranış bozukluğuna neden olur.
Davranış bozukluğu nedenleri şöyle sıralanabilir:
Temelde kronik ya da zihinsel sağlık problemi yaşayan kişiler davranış bozukluğu bakımından risk altında bulunur. Bazı davranışların altında genetik faktörler bulunurken bazıların da ise çeşitli hastalıklar yer alır.
Davranış bozukluğu bir psikolog ya da psikiyatri tarafından teşhis edilmesi gerekir. Uzman doktor kişinin ya da çocuğun semptomlarını dinlemesinin ardından teşhisi koyabilir. Bu noktada doktor, kişiye çeşitli sorular yöneltebilmektedir.
Bu soruların ardından kişide davranış bozukluğu olup olmadığı belirlenebilir.
Davranış bozukluğu tedavisinde erken teşhis önemli bir yer taşır. Bu nedenle ailelerin çocukları gözlemleyerek davranışlarını takip etmeleri gerekir. Davranış bozukluğuna erken müdahale edildiği durumda akıl sağlığında önemli gelişmeler yaşanabilir. Davranış bozukluğu tedavisi kişinin davranışlarına göre farklılık gösterir. Genel olarak davranış bozukluğu tedavisi şu durumları içerir:
Ebeveynler çocuklarıyla nasıl iletişim kuracakları ve onları nasıl kontrol edecekleri konusunda eğitim alabilir. Böylelikle çocukluk döneminde oluşabilecek davranış bozuklukları ilerlemeden tedavi edilmeye başlanır.
Kişinin ve çocuğun düşünce ya da davranışlarının kontrol altına alınması gerektiği durumda uzman doktordan destek alınarak bilişsel davranışçı terapi uygulanması gerekebilir. Bu da çocuklarda ve yetişkinlerde davranışların kontrol altına almasını kolaylaştırır.
Olayların karşısında yetişkinlerin ya da çocukların öfke nöbeti geçirmesi davranış bozukluğu olarak tanımlanır. Kişinin öfkesini ya da şiddetini barındıran davranışları etkisiz bir şekilde hissetmek için tetikleyicilerle nasıl başa çıkacağını öğretir.
Uzman doktor davranış bozukluğu teşhisinin ardından kişiyi tedavi etmek ve davranışlarını kontrol altına almak adına ilaç önerebilir.
Çocukluk ya da ergenlik döneminden başlayan davranış bozukluğu özellikle 5-6 yaş aralığında görülebilir. Çocuklara bu dönemde müdahale edilerek tedavi edilmesi oldukça önemlidir.
Davranış bozukluğu olan çocuklar sosyal çevrede kavga çıkarma, arkadaşlarını yaralama, hırsızlık yapma ya da acıması davranma şeklinde belirtiler ortaya koyduğundan ayırt edilebilir.
Memorial Tıbbi Yayın Kurulu tarafından hazırlanmıştır.
Yayınlanma Tarihi: 7 Mart 2024
Detaylı bilgi için iletişime geçin.
